Ngày 06/9/2018, Tổng Kiểm toán của Estonia và Latvia đã ký bản Thỏa thuận chính thức về việc thực hiện cuộc kiểm toán chung Dự án Rail Baltica. Mục tiêu của kiểm toán là đánh giá việc quản lý các hệ thống kiểm soát nội bộ và mua sắm công của Dự án. Các đối tượng kiểm toán bao gồm nhà thầu chính RB Rail AS, các Bộ, ngành và các đơn vị liên quan trong thực hiện Dự án tại Estonia và Latvia.
Theo báo cáo, Rail Baltica là dự án cơ sở hạ tầng đường sắt lớn nhất từng được các quốc gia Baltic thực hiện nhằm xây dựng 870 km đường ray xe lửa kéo dài từ TP. Tallinn, Estonia đến biên giới Ba Lan với ngân sách ước tính khoảng 5,79 tỷ EUR. “Cho đến nay, Dự án đã không được thực hiện như khung thời gian và ngân sách ước tính ban đầu trong bản Thỏa thuận tài trợ của Liên minh châu Âu (EU). Các hoạt động của toàn bộ Dự án Rail Baltica đã chậm một năm rưỡi so với lịch trình trong Thỏa thuận tài trợ”, đại diện SAI Latvia lên tiếng.
Báo cáo nhận định, các nước Baltic đã thể hiện tầm nhìn khác nhau về quản trị dự án, chẳng hạn như trong quyết định giải pháp tốt nhất để tài trợ cho Dự án hay trong xây dựng mô hình quản lý cơ sở hạ tầng đã dẫn đến những lãng phí về mặt ngân sách và thời gian. Các kiểm toán viên cho biết, các bên liên quan cũng chưa đưa ra được bất kỳ cơ chế hiệu quả nào để giải quyết các tình huống khi không thể đi đến thống nhất về một giải pháp chung.
Mặc dù các nước Baltic đều đưa Dự án Rail Baltica vào kế hoạch NSNN nhưng không có kế hoạch tài chính dài hạn nào được xây dựng trong trường hợp chi phí thực hiện Dự án cao hơn ước tính hay khoản đồng tài trợ của EU thấp hơn dự kiến. Các khuyến nghị chính mà các kiểm toán viên đưa ra tập trung vào việc xây dựng kế hoạch quản lý rủi ro dòng tiền và thống nhất quy tắc thực hiện ở tất cả các cấp tại các quốc gia liên quan.
Được biết, ngoài cuộc kiểm toán chung, trước đó, các SAI Estonia và Latvia cũng đã công bố báo cáo quốc gia về thực hiện Dự án Rail Baltica này lần lượt vào năm 2019 và đầu năm 2020.
HOÀNG BÁCH
