3 nguyên nhân khiến giải ngân nhà ở xã hội chậm
Chất vấn Thống đốc NHNN, đại biểu Trần Thị Thanh Hương (Đoàn An Giang) cho biết, việc hỗ trợ phát triển NƠXH là một chủ trương rất nhân văn của Đảng, Nhà nước. Gói hỗ trợ tín dụng 120.000 tỷ đồng là một minh chứng cho điều đó. Hiện tại, cử tri và đông đảo người dân rất phấn khởi và kỳ vọng. Mặc dù nhu cầu rất lớn nhưng đến nay, tỷ lệ giải ngân đạt rất thấp - chỉ khoảng 100 tỷ đồng.
Đại biểu Hương đề nghị Thống đốc NHNN nêu rõ khó khăn, vướng mắc và đề xuất giải pháp để góp phần đẩy nhanh tiến độ giải ngân gói tín dụng này trong thời gian tới.
Trả lời vấn đề này, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, theo Nghị quyết của Chính phủ, gói 120.000 tỷ đồng với mục tiêu xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội trong 10 năm tới. Nguồn tiền này huy động từ các tổ chức tín dụng và người dân với lãi suất ưu đãi.
Sau khi có Nghị quyết của Chính phủ, NHNN đã ban hành văn bản hướng dẫn các tổ chức tín dụng thực hiện, đồng thời có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố quan tâm để có thể xây dựng và công bố những dự án thuộc diện được cho vay theo chương trình này. Việc thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng.
NHNN cũng đã chỉ đạo các ngân hàng phải ban hành các quy trình nội bộ để triển khai gói tín dụng này.
“Hiện nay, 18/63 Ủy ban nhân dân tỉnh đã gửi văn bản công bố danh mục dự án tham gia chương trình và công bố trên Cổng thông tin điện tử 53 dự án, với tổng nhu cầu vay là 27.000 tỷ đồng. Đến nay, các ngân hàng đã giải ngân được gần 105 tỷ đồng cho 3 dự án ở 3 tỉnh thành” - Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nêu rõ.
Lý giải nguyên nhân việc giải ngân gói này còn hạn chế, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay:
Thứ nhất, nguồn cung về nhà ở thuộc đối tượng của chương trình này còn hạn chế. Nhu cầu về nhà ở rất lớn nhưng nhu cầu của người dân quyết định đi vay để mua nhà lại là một câu chuyện người dân phải cân nhắc hết sức kỹ lưỡng.
Thứ hai, điều kiện được hưởng chính sách NƠXH hiện nay cũng còn có những điểm chưa phù hợp với thực tế, đơn cử như quy định: thu nhập không thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân, chưa có nhà...
Thứ ba, chương trình này thực hiện trong một thời gian dài (10 năm) và các khoản cho vay bất động sản thường kéo dài, giải ngân sẽ theo thời gian, cho nên, lượng giải ngân vẫn còn thấp.
“Từ những hạn chế nêu trên, NHNN đã có những kiến nghị và rất mong Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố quan tâm, có thể sớm công bố các dự án nhà ở thuộc chương trình này, để hệ thống ngân hàng có thể tích cực triển khai. Chúng tôi cũng sẽ tập trung tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, phối hợp với các Bộ, ngành khác để người dân nắm rõ chương trình này” - Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.
Cần sự phối hợp của các Bộ, ngành, địa phương
Tranh luận với Thống đốc NHNN về việc giải ngân vốn cho Đề án 1 triệu căn hộ NƠXH cho người lao động, đại biểu Nguyễn Anh Trí (TP. Hà Nội) cho rằng, Thống đốc đã trả lời đúng nhưng chưa đủ.
Ông Trí lý giải: Đây là một chủ trương rất đúng và nhân văn của Chính phủ. Để làm cho được, cho hiệu quả, cần phải có sự vào cuộc không chỉ riêng của ngân hàng mà cả Bộ Xây dựng, các địa phương, các tổ chức công đoàn, đặc biệt chính người lao động phải nắm được nhu cầu rồi yêu cầu về số lượng, diện tích, địa điểm, mức giá, chất lượng… từ đó lên kế hoạch triển khai để xây dựng, cung cấp trên cơ sở nhu cầu của họ thì mới có thể thành công được.
Đồng tình với ý kiến bổ sung của đại biểu Nguyễn Anh Trí, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng khẳng định, Chương trình hướng đến 1 triệu căn hộ NƠXH trong vòng 10 năm là một chương trình rất nhân văn. Việc thực hiện mục tiêu này phải sử dụng đến nhiều nguồn lực tài chính. NHNN đã báo cáo Quốc hội về nhu cầu nhà ở cho người có thu nhập thấp và công nhân rất lớn.
Tuy nhiên, nhu cầu vay vốn là một sự cân nhắc của người dân, cho nên có những phần thông qua vay vốn, nhưng cũng có những phần phải là nguồn lực từ Nhà nước để có thể giải quyết được vấn đề nhà ở cho người có thu nhập thấp và công nhân.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng quan tâm để triển khai tích cực gói 120.000 tỷ đồng này. Bắt đầu, gói này là 120.000 tỷ đồng, nhưng đến nay, một ngân hàng thương mại cổ phần khác tham gia 5.000 tỷ đồng nữa. Như vậy, gói này hiện nay là 125.000 tỷ đồng. Trong 10 năm tới, nếu có khả năng các tổ chức tín dụng khác tham gia thì gói này sẽ cao hơn” - Thống đốc Nguyễn Thị Hồng thông tin.
Bên cạnh đó, theo Thống đốc NHNN, tín dụng NƠXH cũng được thực hiện bằng nhiều chính sách. Hiện nay, Chính phủ có Nghị định 100/NĐ-CP và Ngân hàng Chính sách xã hội là một trong những ngân hàng thực hiện cho vay đối tượng này.
Thời gian vừa qua, Ngân hàng Chính sách xã hội rất tích cực, NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo cùng với các thành viên hội đồng quản trị là đại diện các Bộ, các ngành khác sẽ triển khai qua kênh này.
“Việc này là toàn hệ thống và đặc biệt phải có sự phối hợp của các Bộ, ngành, các địa phương, hệ thống công đoàn. Thời gian tới, NHNN sẽ tích cực phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan liên quan để có thể tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để đạt được mục tiêu của chương trình” - Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh./.