Hộ nghèo, cận nghèo cần được hỗ trợ dinh dưỡng

Nâng cao sức khỏe, chất lượng sống của người Việt Nam

Dự án Luật Phòng bệnh đã được Chính phủ trình Quốc hội tại Phiên họp sáng 23/10.

Trình bày Tờ trình Dự án Luật, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan - cho biết, việc ban hành Luật nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý về phòng bệnh, góp phần nâng cao sức khỏe cả về thể chất và tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ, chất lượng cuộc sống của người Việt Nam thông qua việc kiểm soát hiệu quả bệnh truyền nhiễm, bệnh không lây nhiễm và các yếu tố nguy cơ đối với sức khỏe.

Một trong những điểm mới của Luật Phòng bệnh là Dự thảo Luật quy định về dinh dưỡng trong phòng bệnh, bao gồm: nguyên tắc thực hiện dinh dưỡng trong phòng bệnh; dinh dưỡng cho một số nhóm đối tượng như phụ nữ có thai, bà mẹ cho con bú và trẻ dưới 24 tháng tuổi, dinh dưỡng cho trẻ em và dinh dưỡng học đường, dinh dưỡng cho người lao động và người cao tuổi. Đồng thời, Dự thảo Luật giao Bộ Y tế quy định chi tiết các nội dung này.

Thẩm tra Dự án Luật, liên quan đến nội dung này, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội - đề nghị nghiên cứu, bổ sung quy định nhằm bảo đảm đầy đủ việc áp dụng nguyên tắc “dinh dưỡng trong phòng bệnh phải được thực hiện trong suốt vòng đời, theo từng lứa tuổi, từng đối tượng”; cân nhắc bổ sung nguyên tắc việc thực hiện dinh dưỡng trong phòng bệnh chỉ quy định mang tính khuyến cáo sử dụng sản phẩm dinh dưỡng, không được bắt buộc sử dụng sản phẩm dinh dưỡng.

Về chính sách dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai (tại điểm b khoản 1 Điều 33) và trẻ em bị suy dinh dưỡng cấp tính và thấp còi (tại điểm a khoản 2 Điều 33), đa số ý kiến Ủy ban cho rằng, cần quy định áp dụng cho tất cả các đối tượng là phụ nữ mang thai có nhu cầu cần phải bổ sung vi chất dinh dưỡng và trẻ em bị suy dinh dưỡng cấp tính và thấp còi, không phân biệt khu vực, vùng miền để bảo đảm chính sách nâng mức sinh, nâng cao chất lượng dân số và tính công bằng.

Tập trung vào các nhóm có nguy cơ cao về thiếu dinh dưỡng

Thảo luận tại Tổ về Dự án Luật, các đại biểu Quốc hội bày tỏ tán với việc ban hành Luật Phòng bệnh, tuy nhiên, đề nghị Dự thảo Luật cần bổ sung một số quy định để hoàn thiện hơn.

Đại biểu Khang Thị Mào (Lào Cai) đề nghị, tại Điều 3 quy định chính sách của Nhà nước về phòng bệnh cần bổ sung “phụ nữ có thai” là đối tượng được ưu tiên can thiệp dinh dưỡng. Bởi, phụ nữ có thai là nhóm đối tượng có nhu cầu dinh dưỡng đặc thù và cao hơn bình thường, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe bà mẹ, sự phát triển của thai nhi và chất lượng dân số.

“Việc bổ sung nhóm đối tượng này vào chính sách ưu tiên sẽ bảo đảm tính toàn diện, nhân văn, phù hợp với mục tiêu chăm sóc sức khỏe ban đầu, góp phần giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng bào thai và nâng cao sức khỏe bà mẹ, trẻ em” - đại biểu Khang Thị Mào phát biểu.

Bên cạnh đó, Điều 33 Dự thảo Luật quy định về dinh dưỡng cho một số đối tượng. Theo đại biểu, điều này đã thể hiện đúng định hướng chính sách nhân văn trong bảo đảm dinh dưỡng, đặc biệt với nhóm dễ tổn thương và gắn với chăm sóc sức khoẻ cộng đồng.

Đại biểu cho rằng, chính sách ưu tiên hỗ trợ dinh dưỡng cần tập trung vào các nhóm có nguy cơ cao về thiếu dinh dưỡng và khó khăn về kinh tế, do đó, Dự thảo Luật cần bổ sung đối tượng thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo được hỗ trợ dinh dưỡng để bảo đảm đầy đủ đối tượng.

Ngoài ra, cần bổ sung “người mắc bệnh mãn tính” được theo dõi, tư vấn và chăm sóc dinh dưỡng trong hoạt động quản lý sức khỏe tại cộng đồng. Bởi nhóm người mắc bệnh mãn tính (đái tháo đường, tăng huyết áp…) có nhu cầu dinh dưỡng đặc thù, cần được theo dõi và tư vấn thường xuyên, tương tự như người cao tuổi.

Quy định như vậy cũng sẽ thống nhất với Điều 28 dự thảo Luật về phòng, chống yếu tố nguy cơ gây bệnh không lây nhiễm, bảo đảm tính đồng bộ trong chính sách y tế dự phòng - đại biểu Khang Thị Mào nêu.

Tại Quyết định số 90/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, Chính phủ đặt mục tiêu: Đến năm 2025, 100% người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo được hỗ trợ tham gia bảo hiểm y tế; giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi trẻ em dưới 16 tuổi tại các huyện nghèo, các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo xuống dưới 34%.

Đại biểu Trần Thị Hoa Ry (Cà Mau) nhấn mạnh việc phải đảm bảo các chính sách chăm sóc sức khỏe cụ thể hơn đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), miền núi, hải đảo và đặc biệt là nhóm dân tộc rất ít người.

Đại biểu đề nghị dự thảo Luật cần có những quy định mang tính đặc thù cao, không chỉ dừng lại ở nguyên tắc chung mà phải có cơ chế ưu tiên rõ ràng trong phân bổ nguồn lực, đảm bảo tiếp cận dịch vụ y tế và nâng cao chất lượng dân số cho nhóm đối tượng này.

Về chính sách dinh dưỡng, đại biểu Trần Thị Hoa Ry - đề nghị chính sách chăm sóc sức khỏe phải cụ thể hơn đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số... và cần mở rộng phạm vi đối tượng hỗ trợ dinh dưỡng cho trẻ em suy dinh dưỡng, không chỉ giới hạn theo điều kiện địa lý. Điều này nhằm đảm bảo rằng mọi trẻ em bị suy dinh dưỡng, bất kể đang sinh sống ở thành thị hay nông thôn, đều được tiếp cận các chương trình hỗ trợ dinh dưỡng cần thiết để phát triển toàn diện.

Làm rõ các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm, Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh, Dự thảo Luật Phòng bệnh không chỉ nhằm lấp đầy các khoảng trống pháp lý mà còn cụ thể hóa những quy định mới của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là tinh thần của Nghị quyết 72 về việc đặt công tác phòng bệnh lên hàng đầu. Mục tiêu là tạo ra một hành lang pháp lý vững chắc, giúp hệ thống y tế chủ động ứng phó với mọi tình huống y tế công cộng, thay vì chỉ giải quyết các vấn đề khi đã xảy ra.

Một trong những điểm cốt lõi của Luật Phòng bệnh mới là sự mở rộng phạm vi điều chỉnh. Lần đầu tiên, các bệnh không lây nhiễm phổ biến như tiểu đường, cao huyết áp sẽ được đưa vào luật một cách cụ thể, giúp các quy định trở nên dễ hiểu và dễ triển khai hơn trong thực tế.

Bên cạnh đó, các chính sách liên quan đến dinh dưỡng cũng được thể hiện một cách bài bản. Theo Bộ trưởng, mặc dù các chương trình quốc gia về dinh dưỡng đã được triển khai song nguồn lực dành cho các chương trình còn hạn chế, làm giảm hiệu quả. Luật mới mong muốn đảm bảo các chính sách được ban hành phải đi kèm với nguồn lực thực thi tương xứng.

Đặc biệt, Luật sẽ ưu tiên nguồn lực cho công tác phòng, chống bệnh tật tại các khu vực khó khăn. Các đối tượng ở vùng sâu, vùng xa và vùng đồng bào dân tộc thiểu số sẽ là nhóm được ưu tiên hàng đầu trong các chương trình mục tiêu quốc gia, đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau trong công tác chăm sóc sức khỏe.