Đây cũng là vấn đề được các đại biểu tập trung thảo luận, từ đó đưa ra giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả mô hình tại Hội nghị Tổng kết mô hình bữa ăn học đường bảo đảm dinh dưỡng hợp lý kết hợp tăng cường hoạt động thể lực cho trẻ em, học sinh, sinh viên Việt Nam, năm học 2020-2021 do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tổ chức chiều 08/10.
Nâng cao sức khỏe, phát triển tầm vóc học sinh
Theo ông Nguyễn Thanh Đề - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Thể chất (Bộ GD&ĐT), mô hình điểm là cách làm sáng tạo thực hiện theo Quyết định số 41/QĐ-TTg ngày 08/01/2019 của Thủ tướng Chính phủ.
Mô hình là sự kết hợp của chế độ dinh dưỡng hợp lý và tăng cường hoạt động thể lực nhằm giải quyết bài toán gánh nặng kép hiện nay ở Việt Nam đó là thiếu dinh dưỡng dẫn đến thấp còi hay thừa dinh dưỡng dẫn đến béo phì. Mô hình được triển khai thí điểm tại 10 địa phương trong năm học 2020- 2021 và dự kiến 20 địa phương sẽ triển khai mô hình trong năm học 2021-2022.
Trong quá trình triển khai, mô hình đã nhận được sự ủng hộ rất lớn của các tổ chức, DN và cá nhân trong xã hội, hướng đến mục tiêu giúp cải thiện tầm vóc, thể lực trẻ em lứa tuổi vàng; dinh dưỡng lành mạnh cho người Việt, vì sức khỏe cộng đồng.
| Mô hình được thực hiện tại 10 tỉnh, thành phố (đại diện cho 5 vùng sinh thái khác nhau) gồm: trẻ Mầm non (TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, TP. Hải Phòng, tỉnh Thái Bình và tỉnh Quảng Nam), học sinh Tiểu học (Sơn La, Nghệ An, Thừa Thiên Huế, Lâm Đồng, An Giang). Các số liệu điều tra về dinh dưỡng và thể chất cuối kỳ cho thấy các hoạt động của mô hình đã có tác động tốt đến sự phát triển tầm vóc và thể lực của trẻ. |
 |
| Việc triển khai mô hình hướng đến mục tiêu giúp cải thiện tầm vóc, thể lực trẻ em lứa tuổi vàng. Ảnh: N.LỘC |
Theo đánh giá ban đầu, kết quả mà mô hình đạt được đều đạt và vượt so với các chỉ tiêu đã đặt ra. 100% cán bộ quản lý, nhân viên bếp, nhân viên y tế và 94,4% giáo viên được truyền thông hoặc tập huấn nâng cao kiến thức về dinh dưỡng hợp lý, nguyên tắc xây dựng khẩu phần ăn; 97,9% phụ huynh, học sinh được truyền thông về lợi ích của dinh dưỡng hợp lý, bữa ăn học đường, an toàn vệ sinh thực phẩm.
Tham luận của các chuyên gia và đại diện các Sở GD&ĐT, các trường học tham gia triển khai đều đánh giá mô hình là một thử nghiệm thành công nhất về các điều kiện cần và đủ để có thể triển khai được bữa ăn học đường cho trẻ một cách khoa học, hợp lý, phù hợp với từng địa phương. Các kết quả thu được đã cho thấy tính khoa học, hợp lý của mô hình và đây là giải pháp để giải quyết bài toán về gánh nặng kép hiện nay ở Việt Nam.
Theo TS. Đàm Quốc Chính - Tổng cục Thể dục thể thao, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, mô hình điểm như một cuộc cách mạng tại Việt Nam về dinh dưỡng học đường khi kết hợp vấn đề dinh dưỡng với tăng cường thể lực cho trẻ em, học sinh. “Mô hình đã tạo thay đổi nhận thức đến tận gia đình và nhà trường. Thành công đó cần được duy trì bằng chính sách” - TS. Đàm Quốc Chính nhận định.
Nhân rộng mô hình
Phát biểu của các chuyên gia, nhà khoa học cùng tham luận của đại diện các Sở GD&ĐT, các trường học tham gia triển khai đều nhấn mạnh tới những kết quả mà mô hình đạt được, bên cạnh đó cũng chỉ ra một số vướng mắc trong quá trình thực hiện mô hình, trong đó cần tăng cường huy động xã hội hóa ở địa phương.
 |
| Chế độ dinh dưỡng cho bữa ăn của trẻ vùng cao còn rất hạn chế, cần được hỗ trợ. Ảnh: N.LỘC |
Đại diện một số Sở GD&ĐT khu vực miền núi phía Bắc cho biết, vấn đề dinh dưỡng trong bữa ăn cho trẻ vẫn còn khá xa vời tại các địa bàn vùng dân tộc thiểu số, miền núi. Do đó, mô hình này cần được nhân rộng hơn nữa và tăng cường những hoạt động hỗ trợ bữa ăn đảm bảo cho trẻ hơn nữa để giảm bớt khoảng cách giữa các vùng miền. “Muốn làm được điều này, rất cần sự chung tay hỗ trợ từ xã hội, đặc biệt là nguồn lực từ các DN” – đại diện Sở GD&ĐT tỉnh Sơn La nhấn mạnh.
Trước kết quả thành công của một năm thực hiện mô hình điểm, đại diện đơn vị đồng hành, bà Thái Hương (Tập đoàn TH) chia sẻ, bà cảm thấy thực sự hạnh phúc vì sự nỗ lực để các em ở lứa tuổi vàng có một chế độ dinh dưỡng toàn diện, hợp lý thông qua bữa ăn học đường đã có kết quả. Tập đoàn TH cam kết tiếp tục đồng hành với chương trình.
Phát biểu kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Ngô Thị Minh đánh giá sự vào cuộc của các chuyên gia, các nhà khoa học, lãnh đạo các Bộ, ngành đã sát cánh cùng Bộ GD&ĐT, đặc biệt là sự vào cuộc của DN có tâm, có tầm nhìn, có trách nhiệm với cộng đồng, với thế hệ trẻ thông qua việc đồng hành, hỗ trợ cho mô hình.
Thứ trưởng cũng đề nghị cần tiếp tục khảo sát để nhân rộng mô hình, không chỉ gói gọn trong 20 tỉnh; chú trọng số hóa, xây dựng cơ sở dữ liệu ngành ở từng địa phương; tăng cường vệ sinh an toàn thực phẩm, tập trung vào các thực đơn dinh dưỡng, phù hợp với từng địa phương, vùng miền. Đặc biệt, các địa phương cũng cần chủ động tìm kiếm các đơn vị, DN tài trợ, truyền thông cho mô hình.
“Mô hình sẽ được mở rộng tại các địa phương và các đối tượng thụ hưởng, do đó cần triển khai làm bài bản, không chỉ ở nơi làm điểm mà còn cả ở gia đình, nâng cao nhận thức cho phụ huynh, học sinh, huy động nguồn lực toàn xã hội để có hiệu quả nhất” – Thứ trưởng Ngô Thị Minh nhấn mạnh.
NGUYỄN LỘC
