Kết quả kiểm toán đã chứng minh “kẽ hở” trong định giá doanh nghiệp

Đại biểu Mai Sỹ Diến - Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa - Ảnh:quochoi.vn

Đại biểu Mai Sỹ Diến nhận xét,dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong hoạt động nhưng nhiều DNNN vẫn chưa thực sự là nòng cốt của kinh tế nhà nước, chưa tương xứng với nguồn lực nhà nước đầu tư; không ít DN và dự án đầu tư kém hiệu quả, thua lỗ, thất thoát; cơ chế quản lý, giám sát việc thực hiện quyền, trách nhiệm của cơ quan và người đại diện chủ sở hữu nhà nước còn nhiều bất cập.

Việc số tiền đầu tư dàn trải vào nhiều DN, nhiều lĩnh vực, do nhiều cơ quan thực hiện chức năng đại diện chủ sở hữu khiến công tác kiểm soát, quản lý tài chính gặp không ít khó khăn. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng lãng phí, thất thoát trong đầu tư và quản lý vốn đầu tư của Nhà nước cũng như tình trạng hoạt động kém hiệu quả của các DNNN.

“Vốn nhà nước nằm tại các tập đoàn, tổng công ty, DNNN không tính trong các DN cổ phần gần 1,4 triệu tỷ đồng. Đây là nguồn lực lớn, nếu không được quản lý chặt chẽ, vốn nhà nước sẽ thất thoát, lãng phí, nhưng rất khó trong việc quy trách nhiệm cụ thể khi xem xét, đánh giá”- đại biểu Diến nói.

Mặt khác, theo đại biểu, liên quan đến vấn đề định giá DN trong cổ phần hóa (CPH) theo phương pháp định giá bằng tài sản, có nhiều nguyên nhân dẫn đến phản ánh giá trị DN không đúng, ảnh hưởng đến quyền lợi của Nhà nước.

“Kết quả kiểm toán 2016 của KTNN về định giá DN và xử lý các vấn đề tài chính trước khi CPH của 7 DN xác định vốn nhà nước tăng thêm 20.818 tỷ đồng đã minh chứng cho kẽ hở trong định giá DN thời gian vừa qua”- đại biểu dẫn chứng.

Bên cạnh đó, sự thiếu công khai, minh bạch thông tin DN trong công bố báo cáo định kỳ của DNNN cũng là lực cản của CPH. Bởi theo đại biểu, việc công khai minh bạch thông tin về DN rất quan trọng, nhằm hỗ trợ công tác giám sát việc thực hiện chức năng chủ sở hữu nhà nước và thu hút các nhà đầu tư trong CPH.

Tuy nhiên, báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, đầu năm 2017, có 241 DN đã công bố thông tin theo Nghị định số 81/2015/NĐ-CP, chiếm 38,8% DNNN phải công khai, minh bạch thông tin.

Từ thực tế trên, đại biểu Mai Sỹ Diến kiến nghị,việc định giá DN cần quy định cụ thể hơn nữa nhằm tôn trọng, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, lợi ích của DN và nhà đầu tư, không để thất thoát vốn ngân sách và thu hút được nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư chiến lược tham gia một cách hiệu quả vào quá trình CPH DNNN.

Ngoài ra, trong quá trình CPH, cần đảm bảo công khai, minh bạch về quá trình triển khai các thông tin liên quan đến hoạt động của DN sẽ CPH và quyền được tiếp cận thông tin của các nhà đầu tư, như việc công bố danh mục CPH trên Cổng thông tin điện tử của Chính phủ. Các DN trong diện CPH phải thực hiện có trách nhiệm theo đúng lộ trình phê duyệt, siết chặt, áp dụng các biện pháp bảo đảm chất lượng công bố thông tin tại các DN đã niêm yết.

Đại biểu Diến cũng đề nghị Chính phủ phải làm rõ và trình Quốc hội về tài sản công có tính thương mại hiện nay là bao nhiêu? đang ở những DNNN nào? Loại tài sản công nào sinh lợi cần tiếp tục để thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế, loại tài sản công nào kém hiệu quả, cần thoái để thu hút các nhà đầu tư trong quá trình CPH tới đây. Việc làm rõ những vấn đề này nhằm đẩy nhanh tiến độ và quá trình CPH; tách bạch nhiệm vụ kinh doanh và nhiệm vụ chính trị, công ích của DNNN, hạn chế tối đa sự can thiệp hành chính hoặc can thiệp chính trị mang tính vụ việc vào quản lý và sử dụng tài sản nhà nước làm sai lệch mục tiêu chiến lược và dài hạn của đầu tư nhà nước.

Đặc biệt, cần xây dựng lộ trình hợp lý trong kiểm tra, thanh tra, giám sát, kiểm toán đối với DNNN, không để xảy ra thất thoát vốn, tài sản nhà nước; thực hiện công khai, minh bạch, đúng pháp luật trong đầu tư, quản lý, phân phối thu nhập, xử lý nghiêm túc, bảo đảm tính răn đe nhằm ngăn chặn thất thoát, thua lỗ và mất vốn, tài sản nhà nước.

N. HỒNG