Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu dự án Luật. Ảnh: VPQH |
Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật trước phiên thảo luận, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành phương án không thu hẹp đối tượng xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ. Bên cạnh đó, cũng có một số ý kiến tán thành thu hẹp đối tượng xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực này và đề nghị quy định lộ trình thực hiện.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho tiếp thu ý kiến của đa số đại biểu Quốc hội. Theo đó, việc không thu hẹp đối tượng xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ là hợp lý. Bởi ưu điểm của việc xử lý vi phạm bằng biện pháp hành chính là hồ sơ, thủ tục đơn giản, nhanh chóng, chi phí thấp nhằm kịp thời ngăn chặn, chấm dứt hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Hơn nữa, biện pháp này không loại trừ quyền của các bên khởi kiện ra Tòa án theo thủ tục tố tụng dân sự để yêu cầu bồi thường thiệt hại do hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gây ra.
Mặt khác, trong điều kiện hiện nay, nếu loại bỏ biện pháp xử phạt hành chính đối với hành vi xâm phạm quyền liên quan đến sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí sẽ dẫn đến khoảng trống pháp luật trong việc kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp, tăng thêm gánh nặng cho hệ thống Tòa án hiện đang quá tải, cũng như tạo thêm thách thức cho đương sự khi sử dụng biện pháp tố tụng dân sự.
Đồng tình quan điểm của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Thi (Đoàn Bắc Giang), Dương Tấn Quân (Đoàn Bà Rịa-Vũng Tàu), Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp)... đề nghị giữ nguyên như quy định hiện hành, không thu hẹp đối tượng xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ.
Theo các đại biểu, việc áp dụng biện pháp xử phạt hành chính là thủ tục rất đơn giản, nhanh, kịp thời ngăn chặn các hành vi xâm phạm sở hữu trí tuệ, bảo vệ được quyền của chủ sở hữu, kịp thời bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Việc xử lý hành chính không loại trừ quyền khởi kiện ra tòa theo thủ tục tố tụng dân sự, nên vẫn bảo đảm quyền lợi của các bên khi có tranh chấp về sở hữu trí tuệ.
Đại biểu Thái Thị An Chung phát biểu thảo luận. Ảnh: VPQH |
Đại biểu Thái Thị An Chung (Đoàn Nghệ An) đề nghị, Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, cân nhắc thêm các quy định về hình thức xử lý vi phạm hành chính và biện pháp khắc phục hậu quả.
Cụ thể, tại khoản 2, Điều 214 Dự thảo Luật quy định: “Ngoài các hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, tổ chức, cá nhân xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ còn có thể bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả, buộc phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại đối với hàng hóa giả mạo về sở hữu trí tuệ, nguyên liệu, vật liệu và phương tiện được sử dụng chủ yếu để sản xuất, kinh doanh hàng hóa giả mạo về sở hữu trí tuệ, với điều kiện không làm ảnh hưởng đến khả năng khai thác quyền của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ”.
Theo đại biểu, quy định này sẽ dẫn đến chồng chéo, mâu thuẫn với các quy định hiện hành về xử lý vi phạm hành chính. Các văn bản này đã quy định rõ các trường hợp áp dụng, hình thức xử phạt như phạt tiền, tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính và các biện pháp khắc phục hậu quả như buộc tiêu hủy đối với hàng hóa giả mạo về sở hữu trí tuệ, buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên hàng hóa, bao bì...
Quy định này cũng chưa bảo đảm tính chặt chẽ, vì việc đưa ra phân phối, hoặc sử dụng hàng hóa giả mạo về sở hữu trí tuệ, nguyên liệu, vật liệu, phương tiện để sản xuất hàng hóa giả mạo về sở hữu trí tuệ kể cả không nhằm mục đích thương mại cũng cần phải bảo đảm các điều kiện về chất lượng sản phẩm theo quy định về chất lượng sản phẩm hàng hóa.
Mặt khác, nếu cho phép tiếp tục phân phối, sử dụng hàng hóa giả mạo về sở hữu trí tuệ như Dự thảo Luật sẽ không bảo đảm tính nghiêm minh trong xử lý vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, không bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ” - đại biểu Chung nêu vấn đề.
Tại phiên thảo luận, các đại biểu cũng tán thành quy định về cơ chế giao quyền đăng ký sáng chế kiểu dáng công nghiệp, thiết kế, bố trí, giống cây trồng là kết quả của nhiệm vụ khoa học công nghệ sử dụng NSNN; vấn đề cơ chế phân chia hợp lý lợi ích giữa Nhà nước, tác giả và tổ chức chủ trì để kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Nghị quyết 20 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về phát triển khoa học công nghệ.
Đồng thời, các đại biểu cũng tán thành cần phải kiểm soát việc sử dụng kết quả nghiên cứu khoa học công nghệ có sử dụng NSNN để phục vụ trước hết cho lợi ích quốc gia, dân tộc, trước hết cho quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân được hưởng thụ những thành tựu từ phát triển khoa học, công nghệ. Đối với những thành tựu có hàm lượng trí tuệ cao thì có thể thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam để ứng dụng những kết quả nghiên cứu đó.
Đ. KHOA