Theo báo cáo của Tổng cục Thuế, việc thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách quý I/2023 diễn ra trong bối cảnh kinh tế thế giới tiếp tục gặp nhiều khó khăn, áp lực từ sức ép lạm phát, hệ thống tài chính tiền tệ gặp thách thức lớn khi đồng nội tệ tại nhiều quốc gia mất giá mạnh, cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine chưa dự báo được thời điểm kết thúc.
Trong nước, GDP quý I ước chỉ tăng 3,32 % so với cùng kỳ, gần như thấp nhất trong những năm gần đây.
Kim ngạch xuất nhập khẩu, giá trị tăng thêm toàn ngành công nghiệp giảm; doanh nghiệp (DN) đăng ký thành lập mới giảm 2% về số DN, giảm 34,1% về vốn đăng ký và giảm 12,8% về số lao động so với cùng kỳ năm trước… đã tác động đến thu NSNN trong quý I/2023.
Tổng thu NSNN 3 tháng đầu năm 2023 do cơ quan thuế quản lý ước đạt 430.535 tỷ đồng, bằng 31,4% dự toán, bằng 105,5% so với thực hiện năm 2021.
Trong đó, thu từ dầu thô ước đạt 15.883 tỷ đồng, bằng 37,8% dự toán, bằng 90,8% so cùng kỳ. Thu nội địa ước đạt 414.653 tỷ đồng, bằng 31,1% dự toán, bằng 106,1% so cùng kỳ; trong đó, thu thuế phí nội địa ước đạt 332.234 tỷ đồng, bằng 31,1% dự toán, bằng 107,1% so cùng kỳ.
Đánh giá của Tổng cục Thuế cho biết, mặc dù thu quý I đạt 31,4% dự toán, tăng 5,5% so với cùng kỳ nhưng tiến độ thu ngân sách thấp hơn 2 năm liền kề trước đó.
Số thu qua các tháng có dấu hiệu suy giảm nhanh, 3 tháng đầu năm, nếu loại trừ các khoản thu sau quyết toán và đột biến phát sinh năm 2022 nộp trong năm 2023 thì thu nội địa quý I cả nước chỉ bằng 19,1% dự toán, bằng 84,6% so với cùng kỳ.
Đáng chú ý, nhiều khoản thu trọng yếu thu trong quý I đều thấp hơn cùng kỳ năm 2022 như thuế giá trị gia tăng (GTGT) bằng 95,5%, thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) bằng 92,9%, thuế thu nhập cá nhân (TNCN) bằng 97,3%…
Mức giảm thu diễn ra ở nhiều ngành nghề, lĩnh vực tại nhiều địa phương: Thu từ bất động sản bằng 54,9%; ô tô bằng 73%; chứng khoán bằng 42,6%; dầu khí bằng 88,1% so với cùng kỳ…
Theo tính toán, tổng số tiền giảm, gia hạn thuế năm 2023 ước tính lên đến trên 194 nghìn tỷ đồng, trong đó, tổng số giảm khoảng 69 nghìn tỷ đồng thêm ngoài dự toán đã tính (gồm giảm thuế bảo vệ môi trường khoảng 38 nghìn tỷ đồng; giảm tiền thuê đất cho năm 2 năm khoảng 7 nghìn tỷ đồng; dự kiến giảm 2% thuế suất thuế GTGT khoảng 22,2 nghìn tỷ đồng… gia hạn thuế GTGT, TNDN, TNCN, tiền thuế, tiền thuê đất khoảng 125 nghìn tỷ đồng).
Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Phi Vân Tuấn, việc tiếp tục triển khai những chính sách giảm trong thời gian tới sẽ tác động đến việc thực hiện thu NSNN năm 2023.
Do vậy, toàn ngành cần đánh giá cụ thể để có giải pháp quyết liệt khai thác tăng thu bù đắp giảm thu do thực hiện các chính sách mới./.