Tham nhũng lớn tại các quận phía Tây Kenya

Báo cáo của Tổng Kiểm toán tiết lộ, chính quyền các quận này có thể đã chiếm dụng hàng tỷ Shilling từ ngân sách dành cho các dự án phát triển. Nhiều dự án vẫn chưa được hoàn thành dù thời gian xây dựng cho phép đã kết thúc nhiều năm, một số dự án vẫn chưa được khởi công, nhiều dự án khác bị đình trệ mặc dù tiền ngân sách đã được phân bổ.

Tổng Kiểm toán cho rằng, ngân sách công có thể đã bị chiếm dụng thông qua vỏ bọc “giải ngân cho các dự án không mang tính khả thi” tại các quận Migori, Busia, Homa Bay, Kisumu, Kisii, Siaya, Vihiga...

Báo cáo kiểm toán trích dẫn trường hợp của quận Busia, Bộ Y tế đã giải ngân tổng cộng 44 triệu Shilling Kenya (KES), tương đương 440.000USD, cho một công ty để xây dựng một phòng thai sản và hộ sinh tại Bệnh viện Referral của quận.

Hợp đồng sẽ được thực hiện trong 12 tháng từ ngày 19/6/2014 đến ngày 19/6/2015. Vào ngày 30/6/2017, chính quyền quận đã thanh toán hơn 31 triệu KES cho nhà thầu. Tuy nhiên, hai năm rưỡi sau thời hạn hoàn thành theo kế hoạch, các công trình vẫn bị đình trệ và chỉ hoàn thành được 40%.

Giữa năm 2018, Thống đốc của quận Sospeter Ojaamong đã bị bắt sau khi Giám đốc Cơ quan Công tố Kenya thông qua các cáo buộc chống lại ông và 9 người khác với tội danh gian lận trong các dự án quản lý chất thải rắn gây thất thoát hơn 20 triệu KES.

Tại Homa Bay, các công trình đường bộ trị giá 479 triệu KES cũng chưa được hoàn thành theo đúng thời gian trong kế hoạch khiến chi phí có thể sẽ ngày càng bị leo thang.
                

Nhiều công trình đường bộ bị chậm trễ

Tại Kisumu, các khoản thanh toán cho một số công trình xây dựng và dân dụng với tổng trị giá 469 triệu KES không có đầy đủ các chứng từ, tài liệu liên quan đặt ra nghi vấn một số khoản tiền lớn có thể đã bị biển thủ.

Tại Migori, giai đoạn thứ hai của kế hoạch xây dựng Trường Cao đẳng Y tế Kenya với tổng trị giá 21 triệu KES lại được trao cho một công ty địa phương nhỏ bé, không có uy tín và kinh nghiệm.

Trong năm tài chính 2016- 2017, nhà thầu trên đã nhận được 3,9 triệu KES, tuy nhiên, Văn phòng Tổng Kiểm toán đã tiến hành xác minh thực tế vào ngày 19/12/2017 và cho biết, nhà thầu phàn nàn rằng họ chưa nhận được tiền và đã rời bỏ công trường.

Ủy ban Đạo đức và Phòng, chống tham nhũng Kenya mới đây đã lục soát nhà và văn phòng của thống đốc quận Migori Okoth Obado và tìm thấy các tài liệu liên quan đến cáo buộc ông này chiếm đoạt 2 tỷ KES từ ngân sách.

Tại Nyamira, hai dự án xây dựng hệ thống cấp nước trị giá 657 triệu KES cũng bị chậm trễ. Vào tháng 01/2018, cả hai dự án đều chậm hơn so với tiến độ hơn 13 tháng.
                

Đời sống người dân khó khăn khi thiếu nước sạch

Các quận Kisii, Siaya và Vihiga cũng để xảy ra những trường hợp tương tự. Nhiều dự án trị giá hàng trăm triệu KES dù đã được giải ngân vẫn không thể hoàn thiện đúng hạn dẫn đến nhiều hệ lụy, đặc biệt là tình trạng tăng chi phí ngày càng cao.