Theo phản ánh của 5 địa phương: Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Phước, Đồng Nai và Tây Ninh, những khó khăn, vướng mắc phổ biến trong thực hiện các dự án FDI hiện nay chủ yếu liên quan đến thủ tục thực hiện dự án; vấn đề điện, năng lượng và hạ tầng; phòng cháy, chữa cháy…
Về thủ tục thực hiện dự án, các địa phương cho rằng, Luật Đất đai hiện hành chưa làm rõ trường hợp thuộc diện đấu giá quyền sử dụng đất nhưng không đáp ứng điều kiện để tổ chức đấu giá, ví dụ trường hợp không thể bố trí ngân sách cho việc giải phóng mặt bằng thì sẽ thực hiện thế nào.
Sự chưa đồng bộ trong quy định nêu trên dẫn đến vướng mắc trong việc lựa chọn nhà đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư đối với các dự án thuộc diện phải đấu giá hoặc đấu thầu, dự án có đất đã giải phóng mặt bằng xen lẫn với đất chưa giải phóng mặt bằng, hay dự án có tài sản công…
Liên quan đến vấn đề này, Luật Nhà ở quy định nhà đầu tư phải có một phần quyền sử dụng đất ở mới được thực hiện dự án nhà ở. Theo đó, tất cả các dự án nhà ở thương mại mà nhà đầu tư đã có quyền sử dụng đất nhưng không phải là đất ở hoặc không có một phần diện tích đất ở, mặc dù phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thì cũng không được chấp thuận là chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại.
Một số địa phương gặp khó khăn về quỹ đất cho phát triển công nghiệp trong tương lai khi các khu công nghiệp hiện nay đều có tỷ lệ lấp đầy cao.
Về vướng mắc liên quan đến việc giao khu vực biển, các dự án có đề nghị giao khu vực biển gặp khó khăn trong việc thực hiện thủ tục lựa chọn nhà đầu tư do Nghị định 11/2021/NĐ-CP chưa xác định khu vực giao biển có bao gồm giao đất, cho thuê đất hay không và có thuộc diện đấu giá, đấu thầu hay không để có cơ sở thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư.
Các địa phương cũng phản ánh, trong quá trình thực hiện quy định của pháp luật về đầu tư, đất đai, kinh doanh bất động sản, thuế, lao động… các địa phương đang gặp khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện một số thủ tục liên quan đến yêu cầu hợp pháp hóa lãnh sự, cấp giấy phép phòng cháy, chữa cháy, thủ tục về thuế, hải quan…
Đối với nhóm vướng mắc liên quan đến điện, năng lượng và hạ tầng, các địa phương cho biết chưa có hướng dẫn về khung giá điện cho các dự án điện gió và điện mặt trời chuyển tiếp khi chưa ban hành chính sách giá điện mới; cân nhắc phát triển điện mặt trời áp mái, điện hydrogen để làm phụ tải cho lưới điện quốc gia; sớm thí điểm cơ chế mua bán điện trực tiếp…
Tại cuộc họp, lãnh đạo, đại diện các Bộ, ngành Trung ương trực tiếp giải đáp vướng mắc của các địa phương, đồng thời cập nhật tiến độ sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật liên quan.
Sau khi nghe ý kiến phát biểu của các Bộ, ngành, địa phương, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cho biết, cuộc họp hôm nay giúp các Bộ, ngành và địa phương nhận diện rõ những khó khăn, bất cập từ cơ sở để từ đó có định hướng rõ ràng trong việc tháo gỡ thời gian tới.
Trong số các ý kiến của các địa phương tại cuộc họp, có đến 2/3 ý kiến đề cập đến sự chồng chéo hoặc chưa rõ trong các quy định hiện hành. Phó Thủ tướng đề nghị các Bộ, ngành phải cộng đồng, trách nhiệm, cùng chung tay xử lý.
Phó Thủ tướng cũng đề nghị các địa phương dự họp rà soát lại những khó khăn, vướng mắc, gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư chậm nhất trước cuối giờ chiều thứ 2 tuần tới.
“Trong vòng 10 ngày, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Văn phòng Chính phủ tổng hợp đầy đủ các vướng mắc của các địa phương, tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ cho từng Bộ, ngành trên nguyên tắc rõ về trách nhiệm, cụ thể về thời gian hoàn thành, giải quyết hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền cách giải quyết từng khó khăn, vướng mắc, ưu tiên những vấn đề cấp bách của địa phương” - Phó Thủ tướng đề nghị.
Phó Thủ tướng lưu ý, trong các kiến nghị, đề xuất, cần chú trọng đẩy mạnh phân cấp, tránh tình trạng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phải ban hành những quyết sách hợp thức hóa các quyết định của địa phương.
Riêng với việc sửa đổi Luật Đất đai, đã có hơn 10,5 triệu ý kiến góp ý đối với Dự thảo Luật, phản ánh sự quan tâm rất lớn của nhân dân. Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc sửa đổi lần này là nhiệm vụ rất nặng nề nhưng cũng là cơ hội rất lớn để xử lý những vấn đề bất cập hiện nay về đất đai, đáp ứng mong mỏi của nhân dân./.
