Thay đổi tư duy trong chuyển đổi số báo chí

Tại cuộc trao đổi với phóng viên, biên tập viên một số cơ quan báo chí, đài phát thanh truyền hình mới đây về chủ đề: "Báo chí trong thời kỳ công nghệ số và sứ mệnh truyền thông chính sách”, "AI và tương lai của báo chí",  Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh - Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương - khẳng định: Công nghệ là phần không thể tách rời của báo chí hiện nay, vì công nghệ đóng vai trò quan trọng ở mọi khâu trong quá trình hoạt động và sản xuất của các tòa soạn, đài phát thanh và truyền hình.

Theo ông Lê Quốc Minh, việc chuyển đổi số không phải chỉ thuần túy chuyển đổi về công nghệ mà đầu tiên chính là thay đổi về mặt tư duy; thay đổi từ người đứng đầu đến với từng phóng viên, biên tập viên. Không thể phủ nhận vai trò quan trọng của công nghệ nói chung và AI nói riêng trong thế giới thông tin hiện đại.

Các cơ quan báo chí sử dụng AI có nhiều lợi ích trong việc lập trình, tìm khuôn thức trong dữ liệu, gợi ý các ý tưởng về nội dung, hỗ trợ công việc biên tập, gợi ý về ý tưởng bài viết, lập danh sách bài liên quan để bổ trợ cho một bài viết, đưa ra nhiều phiên bản nội dung khác nhau cho từng đối tượng, trong dẫn chương trình truyền hình…

Tuy nhiên, việc sử dụng AI đòi hỏi sự cẩn trọng và hiểu biết sâu sắc về các vấn đề nhân văn và đạo đức. AI dù thông minh nhưng cũng vẫn còn rất nhiều nhược điểm, một trong những điểm yếu lớn nhất chính là AI không phải lúc nào cũng cung cấp những thông tin chính xác. Dù AI đã hỗ trợ rất nhiều trong lĩnh vực sáng tạo nội dung và thu thập tin tức nhưng công cụ này cũng mang lại rất nhiều rủi ro mà nhiều khi chúng ta không thể nào phát hiện được. 

Ví dụ, có những nội dung do AI đưa ra không thể kiểm chứng được độ chính xác, gây tác động xấu, quy mô lớn đến xã hội thì cần sự điều phối các dự án về AI và tổ chức đào tạo về kỹ năng sử dụng AI để giúp các nhà báo, cơ quan báo chí thông tin nội dung tin cậy, đáp ứng nhu cầu của các độc giả, tránh trùng lặp và phụ thuộc vào AI.

Nhưng dù công nghệ nhân tạo có phát triển ra sao thì điều quan trọng nhất là chúng ta phải sử dụng AI một cách hiệu quả trước những cơ hội và thách thức đối với báo chí. 

Chủ tịch Lê Quốc Minh cũng trao đổi một cách cụ thể việc ứng dụng công nghệ số vào báo chí, nhất là từ quy trình quản lý, xuất bản báo chí và phân phối sản phẩm đến đúng đối tượng công chúng. Đồng thời khẳng định, chuyển đổi số báo chí là xu thế tất yếu và yêu cầu bắt buộc nếu các cơ quan báo chí muốn tồn tại và phát triển.../.