Thông tin trên được Tổ chức Oxfam tại Việt Nam cho biết trong thông cáo phát đi ngày 20/5, từ nguồn dữ liệu nghiên cứu của Liên minh Vắc-xin cho tất cả mọi người.
 |
| Thế giớicó thêm 9 tỷ phú mới nhờ vắc-xin Covid-19 (Ảnh minh họa) - Nguồn: moh.gov.vn |
Liên minh Vắc-xin cho tất cả mọi người là một mạng lưới các tổ chức và các nhà hoạt động ủng hộ việc vắc-xin Covid-19 được sản xuất nhanh chóng ở quy mô lớn, được coi như tài sản chung toàn cầu và kêu gọi chấm dứt quyền sở hữu, bảo hộ sở hữu trí tuệ vắc-xin. Liên minh có các thành viên là Global Justice Now, Oxfam và UNAIDS.
Nghiên cứu của Liên minh này cho thấy, tổng tài sản ròng của 9 tỷ phú mới nổi lên đến 19,3 tỷ USD, nhiều gấp 1,3 lần số tiền cần thiết để tiêm ngừa cho toàn bộ dân số các quốc gia thu nhập thấp nhất. Chiếm 10% dân số thế giới, nhưng những quốc gia này chỉ mới nhận được 0,2% nguồn cung vắc-xin toàn cầu, do sự thiếu hụt vắc-xin trầm trọng.
Ngoài ra, khối tài sản của 8 tỷ phú hiện tại, với danh mục đầu tư rộng khắp các tập đoàn dược đang sản xuất vắc-xin Covid-19, cũng đã tăng thêm 32,2 tỷ USD, đủ để tiêm chủng đầy đủ cho toàn bộ dân số Ấn Độ.
Đứng đầu danh sách các tỷ phú mới nổi từ vắc-xin Covid-19 là các giám đốc điều hành của Moderna và BioNTech, với khối tài sản trên 4 tỷ USD.
Danh sách cũng có tên của 2 nhà đầu tư sáng lập ra Moderna và chủ tịch của công ty, cũng như giám đốc điều hành của một công ty sở hữu thoả thuận sản xuất và đóng gói vắc-xin Moderna, bất chấp thực tế phần lớn nguồn tài trợ cho vắc-xin Moderna là do người nộp thuế chi trả. 3 tỷ phú mới nổi còn lại là đồng sáng lập của công ty vắc-xin CanSino Biologics của Trung Quốc.
Các tỷ phú vắc-xin nổi lên khi cổ phiếu của các công ty dược tăng mạnh, với kỳ vọng về những khoản lợi nhuận lớn thu được từ độc quyền vắc-xin Covid-19.
Liên minh Vắc-xin cho tất cả mọi người cảnh báo rằng, sự độc quyền này cho phép các tập đoàn dược kiểm soát hoàn toàn nguồn cung và giá vắc-xin, đẩy lợi nhuận của họ lên cao trong khi tạo thêm khó khăn cho các nước nghèo tìm kiếm đủ số vắc-xin cho người dân.
Liên minh cũng cho biết, hồi đầu tháng 5, Hoa Kỳ đã lên tiếng ủng hộ đề xuất của Nam Phi và Ấn Độ tại cuộc họp của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) về việc dỡ bỏ tạm thời bảo hộ sở hữu trí tuệ đối với vắc-xin Covid-19. Động thái này nhận được sự ủng hộ của hơn 100 quốc gia đang phát triển. Mặc dù vậy, nhiều quốc gia giàu có khác, gồm cả Anh và Đức, vẫn đang phản đối đề xuất này, và đặt lợi ích của các công ty dược lên trước phúc lợi của nhân loại.
Bà Anna Marriott - Quản lý Chính sách Y tế của Oxfam cho biết: “Những tỷ phú này là chủ nhân của khối lợi nhuận khổng lồ mà các hãng dược lớn đang thu được từ việc nắm giữ độc quyền vắc-xin. Vắc-xin Covid-19 được đầu tư từ tiền ngân sách công, nên trước hết phải là tài sản công, không phải một cơ hội kiếm lời của một số ít người. Chúng ta cần phải khẩn cấp chấm dứt sở hữu độc quyền để nhân rộng sản xuất vắc-xin, giảm giá thành và triển khai tiêm chủng cho toàn thế giới”./.
THIỆN TRẦN
