Thu ngân sách tăng nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều thách thức

3 nguồn thu tăng trưởng khá, các nguồn thu còn lại đạt mức thấp

Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Xuân Thành cho biết, thu ngân sách nhà nước (NSNN) Quý I/2024 của ngành thuế đạt 490.169 tỷ đồng, bằng 33% so với dự toán, tăng 10,9% so với cùng kỳ.

Nguồn thu đạt khá chủ yếu từ 3 khoản thu: thuế thu nhập doanh nghiệp đạt 45,2% dự toán; thu từ xổ số kiến thiết đạt 42,5% dự toán; thu từ chênh lệch thu chi ngân hàng nhà nước đạt 118,6% dự toán.

Theo ông Mai Xuân Thành, đến thời điểm này, số thu thuế do ngành thuế quản lý là khả quan nhưng vẫn “tiềm ẩn nhiều thách thức”. Nếu loại trừ 3 nguồn thu tăng trưởng khá là (thuế TNDN, xổ số kiến thiết và chênh lệch thu chi ngân hàng) thì các nguồn thu còn lại trong Quý I chỉ đạt khoảng 26,5% dự toán và là mức thấp so với các năm gần đây (năm 2021 là 30,7%; năm 2022 là 34,4%; năm 2023 là 26,8%).

Khó khăn chung của kinh tế thế giới đã ảnh hưởng bất lợi đến hoạt động của các DN nên các khoản nợ thuế vẫn có chiều hướng tăng, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản. Nhiều DN đã thế chấp tất cả tài sản ở ngân hàng nên dù áp dụng nhiều biện pháp nhưng cũng chưa thu hồi được nợ thuế...

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ cho biết, Quý I, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hoá ước đạt 178,04 tỷ USD, tăng 15,5% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó xuất khẩu tăng 17%; nhập khẩu tăng 13,9%. Cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 8,08 tỷ USD.

Thu NSNN Quý I của ngành hải quan đạt 88.354 tỷ đồng, đạt 26,3% dự toán được giao, giảm 4,2% so với cùng kỳ năm 2023.

Theo ông Nguyễn Văn Thọ, những tháng đầu năm 2024, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại vẫn diễn biến phức tạp, các phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi. Trong Quý I, ngành hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 3.483 vụ việc vi phạm pháp luật hải quan, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 5.816,4 tỷ đồng. Cơ quan hải quan đã khởi tố 4 vụ, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 30 vụ, số tiền thu nộp NSNN 116,3 tỷ đồng.

Quý I, lũy kế thu NSNN của cả nước ước đạt 539,5 nghìn tỷ đồng, bằng 31,7% dự toán, tăng 9,8% so với cùng kỳ năm 2023 (ngân sách trung ương ước đạt 34,1% dự toán; ngân sách địa phương ước đạt 29,3% dự toán).

Cập nhật số liệu thu trên hệ thống TABMIS, thu NSNN đến hết ngày 3/4/2024 đạt 569,98 nghìn tỷ đồng, bằng 33,51% dự toán; trong đó, thu ngân sách trung ương đạt 35,48% dự toán, thu ngân sách địa phương đạt 31,52% dự toán.

Ngăn nợ thuế, hoàn thiện chính sách pháp luật tài chính - ngân sách

Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Xuân Thành, cho biết, ngành thuế đang triển khai đồng bộ các giải pháp để “ngăn” tình trạng nợ thuế tăng cao. Trên cơ sở số nợ thuế tính đến thời điểm này, cơ quan thuế sẽ phối hợp chặt chẽ với lãnh đạo cục thuế địa phương, UBND các tỉnh, thành phố đánh giá tình hình và triển khai quyết liệt các biện pháp thu hồi nợ đọng thuế.

Ngành thuế tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị để duy trì việc phát hành hóa đơn điện tử từng lần bán lẻ xăng dầu.

Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh quản lý thu thuế, quản lý hóa đơn điện tử, hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, giao dịch trên sàn, trực tuyến...

Ngành hải quan sẽ tiếp tục tập trung xây dựng thể chế, chính sách, đảm bảo hoàn thành đúng tiến độ các dự án, đề án đề ra. Đồng thời, tiếp tục tạo thuận lợi thương mại; triển khai hiệu quả các giải pháp thu thuế, chống thất thu thuế, chống buôn lậu và gian lận thương mại...

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn nhấn mạnh, Bộ Tài chính đang triển khai nhiều đề án Luật lớn: Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi); 18 nghị định; 11 đề án và 24 thông tư ban hành theo thẩm quyền... Do đó, cần tăng cường sự phối hợp với các cơ quan, Bộ, ngành để đảm bảo về thời gian, chất lượng.

Bên cạnh đó, Bộ tiếp tục hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, trong đó tập trung triển khai Đề án tổng kiểm kê tài sản; triển khai các nhiệm vụ được giao tại Đề án 06; công khai quyết toán NSNN...

Về nhiệm vụ thực hiện thu NSNN, đến hết ngày 7/4, thu NSNN đã đạt 34,67%, đảm bảo tiến độ đề ra.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn đề nghị các cơ quan quản lý thu cần phân tích kỹ để có dự báo đúng, chủ động trong điều hành. Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan tiếp tục triển khai các giải pháp để chống thất thu ngân sách, chống buôn lậu và gian lận thương mại, tăng cường quản lý thu đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.../.