Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7, sáng 8/6, Quốc hội đã nghe Quốc hội nghe các Tờ trình, Báo cáo liên quan đến việc phê chuẩn văn kiện gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) của Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland (gọi tắt là Vương quốc Anh); đồng thời Quốc hội thảo luận tại hội trường về nội dung này.
Đưa ra nhiều cam kết mở cửa thị trường mới
Trình bày Tờ trình của Chủ tịch nước đề nghị phê chuẩn Văn kiện gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) của Vương quốc Anh, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân cho biết, đối với Việt Nam, Văn kiện gia nhập CPTPP của Vương quốc Anh gồm 02 phần chính: Nghị định thư gia nhập và các Phụ lục; Thư của Vương quốc Anh và các thư song phương giữa Việt Nam và Vương quốc Anh.
Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân nhấn mạnh, ở góc độ song phương, Việt Nam và Vương quốc Anh đã có quan hệ FTA song phương, việc Vương quốc Anh gia nhập CPTPP sẽ góp phần củng cố vai trò của Việt Nam đối với Vương quốc Anh tại khu vực này; góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trong hợp tác kinh tế quốc tế và quan hệ hợp tác song phương với Vương quốc Anh.
Đặc biệt, việc Vương quốc Anh công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam cũng có ý nghĩa quan trọng tạo thêm cơ sở để ta tiếp tục vận động các nước khác, trong đó có Hoa Kỳ, công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường.
“Ở góc độ đa phương, việc Vương quốc Anh gia nhập CPTPP sẽ góp phần kết nối khu vực châu Á - Thái Bình Dương, châu Mỹ với châu Âu, giúp nâng tầm CPTPP từ một hiệp định trong khuôn khổ khu vực thành một hiệp định mang tính toàn cầu, đồng thời góp phần vào sự phát triển hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương” - bà Võ Thị Ánh Xuân nhấn mạnh.
Chính phủ đề xuất phê chuẩn Văn kiện tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV để Việt Nam nằm trong nhóm 6 nước CPTPP đầu tiên phê chuẩn Nghị định thư. Chính phủ không có kiến nghị bảo lưu bất kỳ nội dung nào liên quan đến Việt Nam trong Nghị định thư gia nhập Hiệp định CPTPP của Vương quốc Anh và không có kiến nghị phản đối bảo lưu của Vương quốc Anh. Chính phủ kiến nghị áp dụng toàn bộ nội dung của Văn kiện gia nhập Hiệp định CPTPP của Vương quốc Anh.
Báo cáo thuyết minh về văn kiện gia nhập Hiệp định CPTPP của Vương quốc Anh, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nêu rõ, kể từ khi khởi động đàm phán vào tháng vào tháng 6/2021, trải qua nhiều cuộc họp cấp Bộ trưởng, phiên họp cấp Trưởng đoàn đàm phán và các phiên họp cấp kỹ thuật chính thức và không chính thức và 5 phiên đàm phán trực tiếp, ngày 31/3/2023, các nước CPTPP và Vương quốc Anh đã tuyên bố kết thúc đàm phán.
Về phía Việt Nam, ta đã đạt được các mục tiêu trong việc yêu cầu Vương quốc Anh có cam kết mở cửa thị trường ở mức cao để đảm bảo phù hợp với tiêu chuẩn của Hiệp định, thậm chí cao hơn cho Việt Nam so với cam kết cho các nước khác, cũng như cao hơn so với cam kết của Vương quốc Anh cho Việt Nam trong FTA song phương (UKVFTA) trong một số nội dung quan trọng đối với ta.
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà nêu rõ, việc Quốc hội phê chuẩn Văn kiện thể hiện sự tích cực và trách nhiệm của Việt Nam trong thúc đẩy quan hệ thương mại - đầu tư song phương với Vương quốc Anh nói riêng và giữa CPTPP với Vương Quốc Anh nói chung, góp phần nâng cao vai trò và vị thế của Việt Nam trong hợp tác kinh tế quốc tế.
“Do đó, Ủy ban Đối ngoại nhất trí đề xuất Quốc hội phê chuẩn Văn kiện gia nhập CPTPP của Vương quốc Anh tại Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội khóa XV” - Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà nói.
Tạo cơ hội để doanh nghiệp tìm kiếm cơ hội kinh doanh
Thảo luận tại phiên họp, đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn TP. Hồ Chí Minh) nhấn mạnh, Vương quốc Anh là một thành viên của các cơ chế chính trị, an ninh ở tầm khu vực và toàn cầu, cũng là một ủy viên quan trọng trong 5 thành viên của Ủy viên Thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, là thành viên trong nhóm G7 có GDP hiện nay đứng thứ 6 trên thế giới.
Do đó, việc đồng ý để Vương quốc Anh sớm gia nhập CPTPP sẽ tạo thêm cơ hội cho 11 nước thành viên, trong đó có Việt Nam. Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Irland cũng đã công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam nên sẽ ảnh hưởng nhất định đến quyết định của Hoa Kỳ sớm công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường.
Để phát huy hơn nữa tiềm năng, sự mong đợi về lợi ích đem lại từ việc tham gia CPTPP, đại biểu Trần Hoàng Ngân cho rằng, chúng ta cần làm tốt hơn công tác xây dựng pháp luật, nâng cao năng lực cạnh tranh. Bộ Công Thương cần có thêm những thông tin hướng dẫn cụ thể hơn, nhất là việc định hướng cho thị trường, tạo ra những cơ hội để doanh nghiệp có thể tìm kiếm cơ hội kinh doanh.
“Việc tham gia Hiệp định CPTPP có thêm nước Anh nếu không tận dụng cơ hội sẽ rất lãng phí. Do đó, Chính phủ cần có gói hỗ trợ doanh nghiệp để doanh nghiệp chuyển đổi xanh, yêu cầu thân thiện với môi trường” - đại biểu Trần Hoàng Ngân đề nghị.
Đồng tình với ý kiến của đại biểu Trần Hoàng Ngân, đại biểu Thái Quỳnh Mai Dung (Đoàn Vĩnh Phúc) mong muốn, trong năm 2024, Bộ Công Thương sẽ ban hành được bộ chỉ số đánh giá kết quả thực hiện các Hiệp định thương mại tự do (FTA Index) hàng năm của các địa phương, vừa là thước đo, vừa giúp các địa phương có quy trình chuẩn để thực hiện, đồng thời từ góc độ của khác cũng có sự giám sát và điều chỉnh tốt hơn trong tương lai.
Đại biểu Nguyễn Văn Thân (Đoàn Thái Bình) cho biết, sau khi có Hiệp định EVFTA và CPTPP, qua khảo sát cho thấy, các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa tiến hành chuyển đổi công nghệ rất nhanh. Vì vậy, để tận dụng cơ hội này, đại biểu đề nghị Chính phủ quan tâm nhiều hơn nữa để số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi công nghệ cao hơn. Trong đó, có chính sách hỗ trợ vốn và làm tốt công tác phòng vệ thương mại, tránh ảnh hưởng đến lợi ích chính đáng các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Phát biểu kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, Quốc hội giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội phối hợp với Chính phủ, các cơ quan tiếp tục hoàn thiện thủ tục để trình Quốc hội phê chuẩn Nghị quyết vào cuối Kỳ họp.