Thúc đẩy thực hiện các chỉ tiêu, giải pháp phát triển kinh tế Thủ đô

Đổi mới phương thức giám sát, bảo đảm hiệu quả, thực chất

Tại Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát vừa qua, HĐND TP. Hà Nội đã có tham luận về giám sát việc thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế giai đoạn 2021-2025.

Theo đó, nội dung giám sát này được Thường trực HĐND Thành phố triển khai giám sát, khảo sát ngay từ đầu nhiệm kỳ đến nay. Hằng năm, theo chương trình, kế hoạch giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND Thành phố đều có những chuyên đề, lĩnh vực gắn với các mục tiêu, chỉ tiêu, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025 của Thành phố.

Bên cạnh đó, Thường trực HĐND Thành phố cũng đã lựa chọn những nhóm nội dung trong thực hiện mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ để đưa vào các phiên chất vấn của HĐND tại kỳ họp HĐND, phiên chất vấn và phiên giải trình tại phiên họp Thường trực HĐND Thành phố để liên tục rà soát, đôn đốc việc thực hiện nghị quyết và các nội dung có liên quan.

Đặc biệt, HĐND Thành phố tổ chức Đoàn giám sát chuyên đề về việc thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố giai đoạn 2021-2025, với những đổi mới trong phương thức tổ chức thực hiện từ công tác chuẩn bị giám sát đến thực hiện, bảo đảm giám sát thực chất, hiệu quả.

Trong đó, lần đầu tiên trong một kỳ giám sát của HĐND TP. Hà Nội, Đoàn giám sát đã lựa chọn các đối tượng giám sát trực tiếp chia theo 5 nhóm sở, ban, ngành. Các nhóm sở, ban, ngành sẽ được Đoàn giám sát trực tiếp làm việc trong cùng một lần, vừa tiết kiệm thời gian, vừa nâng cao hiệu quả làm việc do các sở, ngành cùng khối có những điểm tương đồng trong triển khai thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố.

Bên cạnh giám sát chuyên đề trên, HĐND Thành phố tổ chức giám sát với nhiều nội dung khác nhau. Trong đó, đã tổ chức 9 cuộc giám sát chuyên đề của HĐND Thành phố, 14 cuộc giám sát, khảo sát của Thường trực HĐND Thành phố, các Ban của HĐND Thành phố tổ chức 67 cuộc giám sát, khảo sát với nhiều nội dung trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội…

Trong nhiệm kỳ, HĐND Thành phố Hà Nội đã ban hành các Nghị quyết quan trọng về: phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách, định mức phân bổ ngân sách TP Hà Nội và tỷ lệ phần trăm phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách giai đoạn 2023-2025 khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; quy định về quản lý, sử dụng tài sản công thuộc phạm vi quản lý của TP Hà Nội; quy định thẩm quyền quyết định phê duyệt nhiệm vụ và dự toán kinh phí thực hiện mua sắm, sửa chữa, cải tạo, nâng cấp tài sản, trang thiết bị và quyết định phê duyệt nhiệm vụ và dự toán kinh phí thuê hàng hóa dịch vụ thuộc phạm vi quản lý của TP Hà Nội; phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực kinh tế - xã hội trên địa bàn TP Hà Nội khi áp dụng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; điều chỉnh dự toán ngân sách địa phương và phân bổ ngân sách cấp TP Hà Nội năm 2025 khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp...

Các Nghị quyết mới được ban hành có ý nghĩa quan trọng đối với hiệu quả quản lý nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội, góp phần tăng tính chủ động trong việc quyết định và thực hiện nhiệm vụ được giao; tăng tính công khai, minh bạch trong hoạt động của chính quyền, thúc đẩy cải cách hành chính và phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn. Đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi sang mô hình 2 cấp chính quyền, việc phân định rõ thẩm quyền trách nhiệm của từng chủ thể chính quyền địa phương (HĐND Thành phố, UBND Thành phố, Chủ tịch UBND Thành phố, HĐND cấp xã, UBND và Chủ tịch UBND cấp xã) đảm bảo sự vận hành thông suốt và hiệu quả của bộ máy hành chính mới – Thường trực HĐND TP Hà Nội nêu rõ.

Tháo gỡ điểm nghẽn, thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới

Theo Thường trực HĐND TP Hà Nội, nhờ triển khai giám sát, khảo sát, việc thực hiện các nhiệm vụ giải pháp phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025, TP Hà Nội đã đạt được nhiều kết quả tích cực.

Điển hình như năm 2024, kinh tế Thủ đô phục hồi tích cực, GRDP tăng 6,52% và bình quân giai đoạn 2021-2024 tăng 6,21%; tuy đạt thấp so với kế hoạch 5 năm (7,5-8,0%) nhưng cao hơn khoảng 1,1 lần mức tăng của cả nước (5,66%). Mục tiêu năm 2025, GRDP tăng 8,0%, bình quân giai đoạn 2021-2025 GRDP tăng 6,57% - dự kiến không đạt kế hoạch đề ra nhưng vẫn cao hơn cả nước (khoảng 6%).

Cơ cấu ngành kinh tế chuyển dịch tích cực, tăng tỷ trọng ngành dịch vụ và giảm tỷ trọng ngành nông nghiệp; GRDP/người năm 2024 đạt 163,5 triệu đồng (6.763 USD), gấp 1,26 lần năm 2020…

Tuy nhiên, kết quả giám sát của HĐND Thành phố cũng chỉ ra một số hạn chế và nguyên nhân dẫn đến các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội chưa đạt như mong muốn. Trong đó, một số chỉ tiêu nhiệm kỳ rất thách thức và không đạt được mục tiêu đề ra như tỷ trọng kinh tế số năm 2024 mới đạt khoảng 20% (mục tiêu cuối kỳ là 30%), tăng năng suất lao động năm 2024 đạt khoảng 5% (mục tiêu cuối kỳ là 7,0-7,5%). Tỷ lệ vận tải hành khách công cộng đạt khoảng 20% (Mục tiêu cuối kỳ 30-35%)…

Nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành và xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội từ việc giám sát thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế giai đoạn 2021-2025, Thường trực HĐND thành phố Hà Nội kiến nghị Quốc hội, Chính phủ chỉ đạo tháo gỡ các điểm nghẽn, nút thắt về thể chế, chỉ đạo tập trung phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; ban hành các cơ chế, chính sách để tạo điều kiện cho doanh nghiệp tư nhân phát triển mạnh mẽ.

Đồng thời Thường trực HĐND Thành phố đề nghị UBND Thành phố và các cơ quan cần tập trung bảo đảm ổn định và tăng trưởng kinh tế, kiểm soát lạm phát, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh; thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới; rà soát, điều chỉnh kế hoạch vốn đầu tư công bám sát thực tiễn nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình, dự án hạ tầng quan trọng, trọng điểm (Đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội, các dự án thuộc kế hoạch đầu tư 3 lĩnh vực giáo dục, y tế, di tích...); triển khai 5 chuyên đề thúc đẩy hoàn thành Kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021-2025, Kế hoạch đầu tư công năm 2025, xác định rõ yêu cầu, rõ nhiệm vụ, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ, rõ kết quả; tập trung tháo gỡ khó khăn tối đa cho các dự án ODA, dự án vốn đầu tư nước ngoài, đầu tư ngoài ngân sách...

HĐND Thành phố cũng đề nghị cần tập trung thực hiện hiệu quả, thực chất cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh; thúc đẩy phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, các ngành, lĩnh vực mới nổi, mô hình kinh doanh mới. Đồng thời, tăng cường xúc tiến thương mại, thúc đẩy xuất khẩu, khai thác thị trường tiềm năng; đẩy mạnh hoạt động phát triển thị trường trong nước gắn với cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”; tăng cường tổ chức hoạt động liên kết vùng, quảng bá, kết nối giữa thành phố Hà Nội và các tỉnh, thành phố; phát triển các điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP gắn với các địa điểm kinh doanh, du lịch làng nghề, du lịch nông thôn trên địa bàn thành phố Hà Nội...

Cùng với đó, xây dựng cơ chế, chính sách tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội; thúc đẩy phát triển hạ tầng kỹ thuật đô thị, nâng cao hiệu quả và chất lượng quản lý nhà nước về quy hoạch, đất đai, đô thị và bảo vệ môi trường. Tổ chức thực hiện hiệu quả Luật Thủ đô (sửa đổi) để Luật sớm đi vào cuộc sống, tạo hành lang pháp lý và cơ chế, chính sách phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô./.