Vụ Dự báo, Thống kê (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) vừa công bố kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các TCTD quý I/2025.
Cuộc điều tra được tiến hành từ ngày 25/11 đến ngày 10/12/2024, đối tượng là toàn bộ các TCTD và chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam, tỷ lệ trả lời đạt 99%.
Thanh khoản sẽ tiếp tục cải thiện
Kết quả điều tra cho thấy, trong quý IV/2024, nhu cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng (gồm nhu cầu gửi tiền, sử dụng dịch vụ thanh toán, thẻ và vay vốn) của khách hàng cải thiện mạnh hơn so với quý III/2024 nhưng chưa đạt được như kỳ vọng. Trong đó, nhu cầu dịch vụ vay vốn được nhận định cải thiện mạnh hơn nhu cầu sử dụng dịch vụ thanh toán, thẻ và gửi tiền sau 5 kỳ điều tra liên tiếp kể từ quý III/2023 được nhận định cải thiện ở mức thấp hơn nhu cầu sử dụng dịch vụ thanh toán, thẻ.
Trong quý I/2025 và cả năm 2025, các TCTD kỳ vọng nhu cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng của khách hàng “cải thiện” tốt hơn so với quý IV/2024 và năm 2024 khi nền kinh tế dự báo tiếp tục phục hồi, trong đó, nhu cầu vay vốn tiếp tục được kỳ vọng “cải thiện” nhiều hơn nhu cầu gửi tiền và thanh toán.
Các TCTD nhận định giá bình quân các sản phẩm, dịch vụ của hệ thống ngân hàng tiếp tục xu hướng giữ ổn định hoặc giảm nhẹ trong quý IV/2024 và tính chung trong năm 2024 giảm nhẹ so với năm 2023, trong đó, tập trung giảm lãi suất biên nhiều hơn so với giảm phí dịch vụ. Tuy nhiên, các TCTD cho biết có thể sẽ điều chỉnh tăng nhẹ giá bình quân các sản phẩm, dịch vụ trong quý I và cả năm 2025, chủ yếu là tăng phí dịch vụ trong quý I, có thể điều chỉnh tăng nhẹ mặt bằng lãi suất trong các quý cuối của năm 2025.
Theo nhận định của các TCTD, thanh khoản của hệ thống ngân hàng trong quý IV/2024 vẫn duy trì trạng thái “tốt”, tiếp tục cải thiện so với quý trước nhưng chưa đạt cao như kỳ vọng.
Tính chung trong cả năm 2024 so với năm 2023, thanh khoản được đánh giá tiếp tục cải thiện so với năm trước nhưng mức độ cải thiện thấp hơn so với kỳ vọng và so với mức độ cải thiện của năm 2023. Các TCTD dự báo tình hình thanh khoản sẽ tiếp tục cải thiện trong quý I/2025 và cả năm 2025.
Lãi suất, huy động vốn và tín dụng tăng
Kết quả điều tra cho thấy, các TCTD nhận định ước tính đến cuối năm 2024, mặt bằng lãi suất huy động VNĐ duy trì tương đối ổn định trong khi mặt bằng lãi suất cho vay giảm so với cuối năm 2023, nhất quán với kỳ vọng tại cuộc điều tra cùng kỳ năm trước và quý trước. Tuy nhiên, các TCTD dự kiến có thể điều chỉnh tăng nhẹ lãi suất huy động và cho vay khoảng 0,2-0,3 điểm phần trăm (đpt) trong năm 2025
Huy động vốn toàn hệ thống được các TCTD kỳ vọng tăng bình quân 3,5% trong quý I/2025 và tăng 12,8% trong năm 2025. Huy động vốn kỳ hạn dưới 1 năm được dự báo tăng trưởng tương đương kỳ hạn trên 1 năm trong năm 2024 và quý I/2025.
Dư nợ tín dụng tổng thể của hệ thống ngân hàng được các TCTD dự báo tăng 3,4% trong quý I/2025 và tăng 14,2% trong năm 2025, điều chỉnh giảm 0,2 đpt so với mức dự báo 14,4% tại kỳ điều tra trước. Tốc độ tăng trưởng tín dụng ngắn hạn được dự báo “tăng” cao hơn trung dài hạn ở hầu hết các nhóm TCTD trong quý I/2025 và cả năm 2025.
Mặt bằng rủi ro tương đối ổn định và có xu hướng giảm dần
Trái với kỳ vọng tại kỳ điều tra tháng 9/2024 và tháng 12/2023 về xu hướng “giảm” rủi ro trong năm 2024, mặt bằng rủi ro (MBRR) tổng thể của các nhóm khách hàng được các TCTD nhận định vẫn “tăng nhẹ” trong quý IV/2024 và cả năm 2024 so với năm 2023, nhưng tốc độ tăng đã chậm lại nhiều so với năm 2023. Các TCTD dự báo MBRR sẽ tương đối ổn định trong quý I/2025 và kỳ vọng xu hướng giảm dần rủi ro trong năm 2025.
Khác với nhận định tỷ lệ nợ xấu “tăng nhẹ” trong quý III/2024, các TCTD nhận định tỷ lệ nợ xấu có chiều hướng giảm trong quý IV/2024 so với quý trước và kỳ vọng tiếp tục giảm trong quý I/2025.
Tính đến cuối năm 2024, các TCTD ước tính tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tín dụng bình quân toàn hệ thống điều chỉnh giảm so với mức dự kiến tại kỳ điều tra trước và thấp hơn tỷ lệ nợ xấu ở thời điểm cuối năm 2023. Các TCTD dự kiến tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tín dụng tính đến cuối năm 2025 tiếp tục điều chỉnh giảm so với mức ước tính ở thời điểm cuối năm 2024.
Tình hình kinh doanh khả quan hơn
Theo kết quả điều tra, tình hình kinh doanh tổng thể và lợi nhuận trước thuế của hệ thống ngân hàng trong quý IV/2024 có sự cải thiện tốt hơn so với quý III/2024 mặc dù chưa đạt được như kỳ vọng ở kỳ điều tra trước. Đánh giá tổng thể năm 2024, các TCTD nhận định tình hình kinh doanh chưa đạt được như kỳ vọng nhưng vẫn cải thiện hơn so với năm 2023.
78,9% TCTD ước tính lợi nhuận trước thuế tăng trưởng dương trong năm 2024 so với năm 2023. Bên cạnh đó, vẫn có 15,8% TCTD ước tính lợi nhuận tăng trưởng âm và 5,3% ước tính lợi nhuận không thay đổi.
Các TCTD dự báo tình hình kinh doanh sẽ khả quan hơn trong quý I/2025 và cả năm 2025 với 74,6 - 84,2% TCTD kỳ vọng tình hình kinh doanh cải thiện hơn trong quý I và cả năm 2025.
Trong năm 2025, có tới 85,1% TCTD kỳ vọng lợi nhuận trước thuế tăng trưởng dương so với năm 2024, bên cạnh đó, vẫn có 9,6% TCTD lo ngại lợi nhuận tăng trưởng âm trong năm 2025 và 5,3% kỳ vọng lợi nhuận không thay đổi.
Các TCTD đánh giá các nhân tố nội tại tiếp tục có cải thiện hơn nhiều trong quý IV/2024 so với quý trước và trong tổng thể cả năm 2024 so với năm 2023. Tương tự như kết quả điều tra trước, nhân tố “Chính sách lãi suất, tín dụng, tỷ giá của đơn vị” cùng với “Chính sách và dịch vụ chăm sóc khách hàng của đơn vị” tiếp tục được đa số các TCTD đánh giá là 2 nhân tố quan trọng nhất ảnh hưởng tích cực tới tình hình kinh doanh của đơn vị trong quý IV và tổng thể cả năm 2024.
Trong khi đó, 6,3% TCTD nhận định tổng thể các nhân tố nội tại làm “suy giảm” tình hình kinh doanh của đơn vị trong năm 2024, chủ yếu là do nhân tố “Năng lực tài chính của đơn vị”. Dự kiến cho năm 2025, có 86,5% TCTD kỳ vọng các nhân tố nội tại tiếp tục giúp “cải thiện” tình hình kinh doanh của đơn vị, trong đó, tất cả các nhân tố nội tại đều được dự kiến có tác động tích cực hơn so với đánh giá của TCTD trong năm 2024.
Các TCTD đánh giá tổng thể các nhân tố khách quan có tác động tích cực giúp cải thiện tình hình kinh doantrong quý IV/2024 và cả năm 2024. Dự kiến cho năm 2025, 84,7% TCTD kỳ vọng các nhân tố khách quan có thể giúp “cải thiện” tình hình kinh doanh của đơn vị mình, trong đó tất cả các nhân tố khách quan đều được dự kiến có tác động tích cực hơn so với đánh giá của TCTD trong năm 2024.
Tại kỳ điều tra này, “Chính sách tín dụng, lãi suất và tỷ giá của NHNN” là nhân tố được các TCTD đánh giá là quan trọng nhất ảnh hưởng tích cực đến tình hình kinh doanh của TCTD trong quý IV/2024 và cả năm 2024.
Dự kiến cho năm 2025, các TCTD cho biết, “Điều kiện kinh doanh và tài chính của khách hàng” mới là nhân tố khách quan quan trọng nhất ảnh hưởng tích cực đến tình hình kinh doanh của TCTD, tiếp theo mới đến “Cầu của nền kinh tế đối với sản phẩm dịch vụ của đơn vị” và “Chính sách tín dụng, lãi suất và tỷ giá của Ngân hàng Nhà nước”.
Nhân tố “Sự cạnh tranh từ các TCTD khác” tiếp tục được nhiều TCTD lựa chọn nhất (13,2-19,3%) về tác động tiêu cực tới tình hình kinh doanh trong quý IV/2024, cả năm 2024 và dự kiến cho năm 2025./.
