Tọa đàm về kiểm tra, đối chiếu thuế trong hoạt động kiểm toán

Tham dự cuộc Tọa đàm có đại diện Tổng cục thuế, Cục thuế Hà Nội, đại diện lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc KTNN.

Theo Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán (KTNN): Kết quả kiểm toán năm 2016 cho thấy qua đối chiếu 1.653 người nộp thuế, KTNN kiến nghị các khoản phải nộp NSNN tăng thêm 2.050 tỷ đồng (số tròn), trong đó có DN qua đối chiếu thuế phải nộp NSNN tăng thêm 882 tỷ đồng.Điều này cho thấy các vi phạm chính sách thuế diễn ra ở hầu hết các địa phương, các loại hình DN (đặc biệt là DN tư nhân và DN có vốn đầu tư nước ngoài...); công tác thanh tra, kiểm tra của cơ quan thuế còn nhiều sai phạm, còn bỏ sót nhiều vi phạm của các DN về kê khai thiếu doanh thu chịu thuế, sai thuế suất thuế GTGT, áp dụng điều khoản miễn giảm thuế TNDN không phù hợp, xác định chưa đúng tiền thu sử dụng đất, bỏ sót nhiều khoản chi phí không hợp lệ của DN, công tác miễn, giảm, hoàn thuế của cơ quan thuế còn chưa đúng quy định hiện hành…

Hiện nay, KTNN và Bộ Tài chính chưa ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn thực hiện và các quy trình có liên quan, đồng thời còn thiếu chế tài xử lý khi người nộp thuế.

Các đại biểu dự Tọa đàm đã thống nhất giải quyết một số vấn đề nội bộ về phương pháp chuyên môn, nghiệp vụ trong việc kiểm tra, đối chiếu thuế đặc biệt là việc qua kiểm toán tại cơ quan thuế, nếu KTNN nhận thấy DN nào có thể phát sinh rủi ro thì nên kiểm tra, đối chiếu thuế.
Đa số đại diện KTNN các khu vực cũng nêu khó khăn trong quá trình kiểm tra, đối chiếu thuế là KTNN chưa được chia sẻ thông tin, cơ sở dữ liệu với cơ quan thuế. Liên quan đến nội dung này, có ý kiến đề xuất KTNN cần xây dựng phần mềm kiểm toán thuế để kết nối với cơ sở dữ liệu của cơ quan thuế.

Các đại biểu cũng cho rằng cần tạo được sự đồng thuận với các cấp chính quyền địa phương. Trên thực tế, KTNN khu vực nào phối hợp chặt chẽ với địa phương thì thuận lợi, đơn vị nào chưa tạo được sự đồng thuận của địa phương thì phát sinh những vướng mắc trong quá trình kiểm tra, đối chiếu thuế. Các đại biểu cũng bàn các giải pháp để giải quyết những khó khăn, chồng chéo giữa việc kiểm tra, đối chiếu thuế với hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế.

Đại diện KTNN các khu vực cho rằng, KTNN cần xây dựng quy trình hướng dẫn tổ chức thực hiện kiểm tra, đối chiếu thuế. Đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền để toàn bộ cán bộ thuế hiểu về việc kiểm tra, đối chiếu thuế của KTNN và người nộp thuế hiểu được trách nhiệm của mình.

Đại diện Tổng cục thuế cho biết, sẽ báo cáo lãnh đạo Tổng cục về vấn đề đối chiếu số liệu với cơ quan kiểm toán và việc KTNN được khai thác cơ sở dữ liệu của ngành thuế.

Theo đại diện Cục thuế Hà Nội, qua hoạt động kiểm toán, KTNN đã chỉ ra những hạn chế và sai sót trong công tác quản lý của cơ quan thuế, đưa ra những kiến nghị để cơ quan thuế thực hiện truy thu; chỉ ra những hành vi gian lận, trốn thuế của DN để tăng cường thu ngân sách. Cục thuế Hà Nội đồng tình với việc kiểm tra, đối chiếu thuế của KTNN.

Đại diện Cục thuế Hà Nội cũng thừa nhận chậm cung cấp tài liệu khi KTNN yêu cầu cơ quan thuế cung cấp hồ sơ của DN để đối chiếu ngay tại trụ sở của cơ quan thuế do số lượng người nộp thuế đông, sổ sách kế toán và chứng từ của DN lớn.

Cục thuế Hà Nội ủng hộ việc KTNN đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong hoạt động kiểm toán. Hiện nay trong ngành thuế, từ khâu đăng ký thuế, kê khai, nộp thuế đến quản lý số thu, nộp đều được điện tử hóa và trả kết quả cho người nộp thuế ngay tại cổng thông tin của ngành thuế. Nếu hai cơ quan chia sẻ được thông tin này thì hiệu lực, hiệu quả của việc kiểm tra, đối chiếu thuế sẽ tăng lên bởi cả hai đơn vị cùng hướng tới một mục tiêu chung là quản lý tốt hơn nguồn lực quốc gia, đặc biệt là nguồn lực thuế.

Kết thúc Tọa đàm, đại diện lãnh đạo Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán cho biết sẽ báo cáo kết quả cuộc Tọa đàm với lãnh đạo KTNN để phục vụ việc xây dựng kế hoạch công tác của Ngành trong thời gian tới.