Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật trước khi Quốc hội biểu quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, Dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng quy định Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội (NOXH) cho công nhân, người lao động thuê để bổ sung nguồn lực đầu tư phát triển NOXH; phát huy vai trò, trách nhiệm của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam trong việc chăm lo, bảo đảm an sinh xã hội, nhất là quyền có chỗ ở, nâng cao chất lượng cuộc sống và thu hút công nhân, người lao động tham gia tổ chức Công đoàn.
Để có cơ sở triển khai đồng bộ quy định này, Dự thảo Luật quy định nguồn vốn thực hiện dự án đầu tư xây dựng NOXH của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là nguồn tài chính công đoàn; việc xác định chủ đầu tư dự án được thực hiện theo quy định áp dụng với dự án đầu tư công. Theo đó, việc quản lý và triển khai thực hiện dự án đầu tư sẽ do đơn vị quản lý dự án trực thuộc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thực hiện theo quy định của pháp luật về đầu tư công.
Dự thảo Luật cũng quy định một số nguyên tắc xác định giá thuê và giao Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam quyết định giá thuê NOXH; đồng thời giao Chính phủ quy định trình tự, thủ tục bán, cho thuê mua, cho thuê NOXH, bảo đảm cơ chế triển khai đồng bộ hoạt động đầu tư xây dựng và cho thuê NOXH do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là cơ quan chủ quản dự án đầu tư.
Về quy định xây dựng nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp, các ý kiến đại biểu phát biểu về vấn đề này đều tán thành quy định này; đồng thời đề nghị quy định chặt chẽ về quy mô xây dựng nhà lưu trú, các điều kiện về an toàn, vệ sinh môi trường để bảo đảm sức khỏe, môi trường sống của công nhân, người lao động.
Tiếp thu ý kiến của đại biểu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo bổ sung Dự thảo Luật quy định về quy hoạch, bố trí quỹ đất, yêu cầu đối với dự án đầu tư xây dựng nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp; giao Chính phủ quy định điều kiện bảo đảm an toàn về môi trường, quy mô, tỷ lệ diện tích đất phát triển nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp; cho phép xây dựng các hạ tầng xã hội của khu công nghiệp trong hàng rào khu công nghiệp...
Về phát triển nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân để bán, cho thuê mua, cho thuê (Điều 57), có ý kiến cho rằng quy định tại Điều 57 là quá chặt chẽ, chưa phù hợp và khó khả thi. Đề nghị chỉnh lý theo hướng Nhà nước tập trung quản lý, kiểm soát theo quy hoạch, quy chế quản lý kiến trúc đô thị, cấp giấy phép xây dựng, bảo đảm vệ sinh môi trường, an toàn, phòng, chống cháy nổ, đơn giản hóa điều kiện, thủ tục hành chính hoặc trong Luật chỉ quy định nguyên tắc và giao cho Chính phủ quy định chi tiết.
Về vấn đề này, ông Hoàng Thanh Tùng cho biết, quá trình tổ chức thực thi pháp luật và thực tiễn phát triển loại hình nhà ở này thời gian qua ở nhiều địa phương có tình trạng buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra chặt chẽ, không xử lý kịp thời các sai phạm dẫn đến nhiều hệ lụy, gây quá tải về hệ thống hạ tầng đô thị, các tiện ích phục vụ sinh hoạt và tiềm ẩn nguy cơ cháy, nổ, thực tế đã xảy ra một số vụ hỏa hoạn gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.
Để khắc phục các hạn chế trong phát triển, quản lý, sử dụng loại hình nhà ở này thời gian qua, đồng thời bảo đảm hài hòa giữa yêu cầu quản lý và nhu cầu phát triển, đáp ứng nguồn cung nhà ở cho người có thu nhập thấp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin tiếp thu ý kiến đại biểu và chỉnh lý Điều 57 theo hướng quy định phù hợp hơn một số yêu cầu.
Cụ thể, không quy định các yêu cầu riêng mà dẫn chiếu điều kiện quản lý loại hình nhà ở này đến các yêu cầu về nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân do Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành, yêu cầu của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy; phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định về đường giao thông để phương tiện chữa cháy thực hiện nhiệm vụ chữa cháy tại nơi có nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân; bổ sung quy định điều chỉnh với các loại hình nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ mà có mục đích hỗn hợp cả bán, cho thuê mua, cho thuê để đáp ứng yêu cầu thực tiễn./.
