Ưu tiên mọi nguồn lực cho giáo dục và đào tạo

Chiều 22/8, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và đồng chủ trì Hội nghị tổng kết năm học 2024-2025, triển khai nhiệm vụ năm 2025-2026. Hội nghị được kết nối trực tuyến tới các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Nguồn lực con người là nhân tố quan trọng nhất

Sau khi nghe báo cáo của Bộ GDĐT cũng như các ý kiến tại Hội nghị, phát biểu chỉ đạo, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Hiếu học, "tôn sư trọng đạo", coi "hiền tài là nguyên khí quốc gia" là truyền thống tốt đẹp bao đời nay của dân tộc ta. Đảng, Nhà nước ta luôn coi GDĐT là quốc sách hàng đầu với vai trò đặc biệt quan trọng, tạo nền tảng hình thành và phát triển nhân cách, năng lực của mỗi người.

Theo Thủ tướng, thầy cô giáo là hình tượng rất cao đẹp; người thầy trong xã hội luôn được kính trọng, tôn vinh; được làm trong ngành GDĐT là một niềm vinh dự, tự hào.

"Nguồn lực con người là nhân tố quan trọng nhất, quyết định sự thành bại của mỗi quốc gia, GDĐT hình thành nên "Đức - Trí - Thể - Mỹ" của con người, nên GDĐT có vai trò đặc biệt quan trọng với sự phát triển nhanh, bền vững đất nước", Thủ tướng nhấn mạnh.

Để đạt được 2 mục tiêu chiến lược 100 năm của đất nước, Đảng, Nhà nước, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã chủ trương ban hành nhiều quyết sách tạo đột phá phát triển, thực hiện cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy, "sắp xếp lại giang sơn", triển khai "bộ tứ trụ cột" về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia; hội nhập quốc tế; xây dựng và thực thi pháp luật; phát triển kinh tế tư nhân. Đồng thời, Bộ Chính trị sẽ ban hành các Nghị quyết tạo đột phá về phát triển GDĐT, chăm sóc sức khỏe nhân dân, phát triển văn hóa và phát triển kinh tế nhà nước.

"Tất cả các chủ trương, quyết sách này đều liên quan tới GDĐT. Vì vậy, hơn lúc nào hết, chúng ta cần tập trung ưu tiên mọi nguồn lực cho phát triển GDĐT, tạo ra mọi cơ chế, chính sách thực sự thông thoáng, thuận lợi, hạ tầng hiện đại, thông suốt, con người và quản lý phải thông minh", Thủ tướng nhấn mạnh.

Về kết quả năm học 2024-2025, cơ bản đồng ý nội dung báo cáo, ý kiến của các đại biểu, Thủ tướng nhấn mạnh những thành tựu là rất cơ bản và khái quát trong 36 chữ: "Thể chế hoàn thiện, bộ máy tinh gọn, chất lượng nâng cao, kỳ thi chuyên nghiệp, giáo viên nâng tầm, hội nhập mở rộng, cơ sở khang trang, khoa học phát triển, tài năng nở sớm".

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, đánh giá cao, biểu dương và nhiệt liệt chúc mừng những kết quả quan trọng mà toàn ngành GDĐT đã đạt được trong năm học vừa qua, góp phần quan trọng vào những thành tựu chung của đất nước. Đồng thời, Thủ tướng khái quát những hạn chế, bất cập và khó khăn, thách thức...

Không để học sinh thiếu trường, thiếu lớp, thiếu thầy cô, thiếu ăn, thiếu mặc

Về phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm học 2025-2026, Thủ tướng nhấn mạnh cần tập trung chuyển đổi trạng thái, từ coi GDĐT là việc riêng của ngành thành nhiệm vụ chung của cả hệ thống chính trị, của toàn dân, toàn xã hội; chuyển từ trang bị kiến thức sang phát triển năng lực toàn diện của người học.

Cùng với đó, Thủ tướng nhấn mạnh, mọi tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận để giải quyết các vấn đề phải đổi mới mạnh mẽ hơn nữa, hành động quyết liệt hơn nữa theo hướng: Mọi công dân phải được tiếp cận bình đẳng với GDĐT, nhất là người yếu thế, người ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo; xây dựng chương trình, giáo trình tiên tiến, hiện đại, phù hợp thực tế hơn nữa, học đi đôi với hành, học thật, thi thật, hiệu quả thật, thầy cô tạo động lực, truyền cảm hứng cho học sinh, gia đình, xã hội, nhà trường là nền tảng, bệ đỡ, điểm tựa vững chắc cho thầy cô và học sinh; dứt khoát không để học sinh thiếu trường, thiếu lớp, thiếu thầy cô, thiếu ăn, thiếu mặc.

Về các nhiệm vụ thường xuyên, Thủ tướng yêu cầu tập trung chuẩn bị chu đáo các điều kiện cần thiết cho năm học mới, trong đó có lễ khai giảng trực tuyến toàn quốc đến cấp xã, bảo đảm trang trọng, ấm cúng, gọn gàng, hiệu quả, vui tươi, không tạo mệt mỏi cho học sinh.

Tiếp tục hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về GDĐT. Ưu tiên nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông đáp ứng nhu cầu theo Chương trình giáo dục mầm non và Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng GDĐT giai đoạn 2026-2035 sau khi được Quốc hội phê duyệt nhằm tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho giáo dục mầm non, phổ thông.

Xây dựng, phát triển đội ngũ nhà giáo có đủ phẩm chất, năng lực, ngang tầm nhiệm vụ. Tập trung khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên, bảo đảm nguyên tắc "có học sinh phải có giáo viên" nhưng phải hợp lý, hiệu quả. Tăng cường đào tạo, đào tạo lại giáo viên kể cả về đạo đức nghề nghiệp và kiến thức chuyên môn đáp ứng yêu cầu đổi mới GDĐT. Xây dựng cơ chế huy động các nghệ nhân, nghệ sĩ, vận động viên chuyên nghiệp, người nước ngoài... tham gia các hoạt động GDĐT trong nhà trường.

Quan tâm phát triển GDĐT cho trẻ em, học sinh ở những vùng có điều kiện KTXH khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo.

Một số nhiệm vụ đột phá

Về một số nhiệm vụ đột phá, Thủ tướng yêu cầu chuẩn bị tập trung quán triệt, triển khai đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả Nghị quyết của Bộ Chính trị về đột phá phát triển GDĐT ngay khi Nghị quyết được ban hành.

Tiếp tục rà soát, quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên, giáo dục khuyết tật, giáo dục đại học và cao đẳng sư phạm, giáo dục nghề nghiệp; huy động mọi nguồn lực. Bảo đảm quỹ đất phù hợp để xây trường, lớp học, nhất là bổ sung trường, lớp để thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi; xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền, trước mắt thí điểm đầu tư xây mới hoặc cải tạo 100 trường trong năm 2025.

Nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông. Triển khai thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi; bảo đảm an toàn cho trẻ em. Nâng cao chất lượng phát triển năng lực số, trí tuệ nhân tạo (AI); từng bước đưa Tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.

Nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo; chú trọng các ngành, lĩnh vực kinh tế tri thức, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, nhất là các ngành khoa học cơ bản, kỹ thuật, công nghệ và các ngành mới (như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, đường sắt cao tốc, điện hạt nhân...).

Đẩy mạnh chuyển đổi số, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin. Khuyến khích phát triển và khai thác dữ liệu lớn, ứng dụng, phát triển trí tuệ nhân tạo phù hợp. Tiếp tục xây dựng hạ tầng học tập quốc gia, kho học liệu số chia sẻ dùng chung toàn ngành để tạo cơ sở cho việc đẩy mạnh xã hội học tập, học tập suốt đời.

Đẩy mạnh hợp tác và hội nhập quốc tế. Mở rộng, đa dạng hóa và làm sâu sắc hơn các cơ chế hợp tác quốc tế; thúc đẩy đàm phán, ký kết các thoả thuận, hiệp định về hợp tác GDĐT.

Triển khai thực hiện chủ trương hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở ở các xã biên giới đất liền từ năm học 2025-2026; miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông.

Ngoài ra, Thủ tướng cũng nêu một số nhiệm vụ cụ thể của các bộ, cơ quan, địa phương./.