 |
| Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp. Ảnh: quochoi.vn |
Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nêu rõ, trước bối cảnh thị trường xăng dầu thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, giá dầu thô trên thị trường thế giới có xu hướng tăng cao, tình hình dịch Covid-19 trên thế giới và trong nước vẫn còn diễn biến phức tạp, để góp phần hỗ trợ phục hồi, phát triển sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội, căn cứ Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Chính phủ trình UBTVQH)dự án Nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường (BVMT) đối với xăng, dầu, mỡ nhờn đến hết ngày 31/12/2022.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cũng cho biết, mục đích, quan điểm xây dựng Nghị quyết là nhằm góp phần kiềm chế lạm phát, đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô và bình ổn thị trường xăng dầu trước bối cảnh giá dầu thô tăng cao; góp phần hỗ trợ phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội sau dịch Covid-19. Đồng thời, đảm bảo hài hòa lợi ích của người dân, DN và Nhà nước trên cơ sở phù hợp với khả năng cân đối ngân sách nhà nước (NSNN).
| Căn cứ các nguyên tắc điều chỉnh mức thuế BVMT, sau khi tính toán trên cơ sở khả năng cân đối NSNN, Chính phủ trình UBTVQH điều chỉnh mức thuế BVMT đối với nhóm xăng, dầu, mỡ nhờn như sau: Xăng: Giảm 2.000 đồng/lít, từ 4.000 đồng/lít xuống 2.000 đồng/lít. Dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn: Giảm 1.000 đồng/lít, từ 2.000 đồng/lít xuống 1.000 đồng/lít. Mỡ nhờn: Giảm 1.000 đồng/kg, từ 2.000 đồng/kg xuống 1.000 đồng/kg. Dầu hỏa: Giảm 700 đồng/lít, từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 300 đồng/lít. Nhiên liệu bay: Giữ như mức hiện hành đang được giảm là 1.500 đồng/lít theo Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15 ngày 31/12/2021 của UBTVQH. |
Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, trong thời gian tới, dự báo giá xăng dầu vẫn ở mức cao và còn diễn biến phức tạp, trong bối cảnh số dư Quỹ Bình ổn giá xăng dầu đang ở mức thấp (thậm chí số dư Quỹ Bình ổn giá tại nhiều DN đầu mối kinh doanh xăng dầu đang ở mức âm) thì cần sử dụng công cụ thuế để bình ổn giá xăng dầu trong nước.
“Việc giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như đề xuất sẽ góp phần trực tiếp làm giảm giá bán lẻ xăng, dầu, mỡ nhờn (bao gồm cả Thuế Giá trị gia tăng) tương ứng là 2.200 đồng/lít đối với xăng; 1.100 đồng/lít đối với dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn; 1.100 đồng/kg đối với mỡ nhờn; 770 đồng/lít đối với dầu hỏa” - Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết.
Về tác động đến NSNN khi thực hiện Nghị quyết, theo Tờ trình của Chính phủ, với dự kiến sản lượng tiêu thụ xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2022 sẽ tương đương như thời điểm trước khi xảy ra dịch Covid-19 là năm 2019, khi đó, với mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như đề xuất thì dự kiến số thu thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ giảm cả năm khoảng 29.035 tỷ đồng/năm, từ đó tác động làm giảm thu NSNN (bao gồm cả thuế BVMT, thuế GTGT) cả năm khoảng 31.938 tỷ đồng/năm (số giảm thu NSNN bình quân tháng là 2.661,6 tỷ đồng/tháng).
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường trình bày báo cáo thẩm tra. Ảnh: quochoi.vn |
Tuy nhiên, việc giá dầu thô thế giới và giá xăng dầu trong nước liên tục tăng trong thời gian qua và được dự báo là có thể tiếp tục tăng trong thời gian tới sẽ có tác động làm tăng thu NSNN, đặc biệt là nguồn thu từ dầu thô. Qua đó, sẽ bù đắp số giảm thu do việc giảm mức thuế BVMT theo phương án trên.
Rà soát, điều chỉnh phù hợp với các khoản thuế, phí khác
Thẩm tra dự án nghị quyết, đa số ý kiến Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách thống nhất với mức thuế theo đề xuất của Chính phủ.
Một số ý kiến đề nghị, riêng đối với mặt hàng xăng - là mặt hàng chủ chốt, việc điều chỉnh giảm thuế BVMT cần được cân nhắc phù hợp với thực tế diễn biến giá dầu thô trên thị trường thế giới. Trong những ngày gần đây, giá dầu thô đã qua đỉnh ở mức 130 USD/thùng và đang dao động trong khoảng 100-110 USD/thùng. Trên cơ sở diễn biến giá dầu thế giới và để bảo đảm hài hòa các mục tiêu, vừa phản ánh đúng bản chất của thuế BVMT, vừa thể hiện chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với người dân, DN, đồng thời để tạo điều kiện cho Chính phủ chủ động sử dụng công cụ điều hành giá cơ sở, đề nghị đối với mặt hàng xăng chỉ giảm xuống mức 2.500 đồng/lít, tương đương giảm gần 38% so với mức hiện hành.
Trong công tác điều hành đối với xăng dầu, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ quan tâm cân nhắc khả năng điều hành giảm thuế nhập khẩu của mặt hàng xăng như một biện pháp bổ sung để can thiệp trong trường hợp giá dầu thô trên thị trường thế giới tiếp tục có biến động. Theo đó, Chính phủ tính toán mức độ giảm thuế nhập khẩu một cách phù hợp để có thể điều chỉnh trong trường hợp cần thiết nhằm đa dạng hóa nguồn cung.
 |
| Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu ý kiến tại phiên họp. Ảnh: TTXVN |
Đồng thời, để góp phần giảm áp lực về nguồn cung xăng dầu trên thị trường trong nước, đề nghị Chính phủ tăng cường công tác quản lý, kịp thời kiểm tra và có biện pháp xử lý phù hợp, đảm bảo các DN đầu mối xăng dầu trong nước sử dụng đúng quy định đối với lượng xăng dầu dự trữ thương mại của DN.
Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị Chính phủ nghiên cứu khả năng giảm chu kỳ điều hành giá để cập nhật hơn với biến động của thị trường thế giới. Về lâu dài, ngoài việc trích lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu bằng tiền, Chính phủ cần nghiên cứu khả năng bổ sung công cụ cho Quỹ bằng hiện vật (xăng dầu) để đa dạng hóa các công cụ có thể sử dụng tham gia điều tiết, hỗ trợ cho mục tiêu bình ổn thị trường xăng dầu trong nước.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cũng cho rằng, việc điều chỉnh thuế là cần thiết trong bối cảnh hiện nay và phù hợp với Nghị quyết số 32/2021/QH15 ngày 12/11/2021 của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn. Tuy nhiên, theo ông Vũ Hồng Thanh, về dài hạn phải sử dụng công cụ là thuế xuất nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ghi nhận sự tích cực, chủ động, trách nhiệm của Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Công thương trong việc điều hành giá xăng dầu, xem xét giải pháp để giảm giá xăng dầu với tinh thần chia sẻ với người dân và DN. Theo Chủ tịch Quốc hội, xăng dầu là mặt hàng thiết yếu thuộc diện bình ổn giá bên cạnh việc bám sát giá thế giới nhưng cũng cần có sự điều hành của Nhà nước nhằm bảo đảm đa mục tiêu như chỉ số CPI, tăng trưởng, việc làm, đời sống nhân dân.
Cơ bản tán thành với Tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính – Ngân sách, Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, việc giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu sẽ dẫn đến giảm thu NSNN, vì vậy cần phấn đấu thực hiện tăng thu ở các lĩnh vực khác, chống thất thu để vẫn bảo đảm thu ngân sách năm.
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ: UBTVQH thống nhất xem xét và thông qua Nghị quyết về mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo thủ tục rút gọn tại một phiên họp. Trong điều kiện giá xăng, dầu thế giới tăng cao, UBTVQH thống nhất điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường như đề xuất của Chính phủ.
Mức điều chỉnh thuế nêu trên được áp dụng từ ngày 01/4/2022 đến hết ngày 31/12/2022. Mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn từ ngày 01/01/2023 được thực hiện theo quy định tại Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 ngày 26/9/2018 của UBTVQH về biểu thuế BVMT.
UBTVQH đề nghị Chính phủ nghiên cứu, rà soát, hoàn thiện các quy định quản lý, điều hành giá xăng dầu, bám sát diễn biến giá thế giới nhưng có đủ các giải pháp để đảm bảo giá xăng, dầu hợp lý, phục vụ sản xuất kinh doanh, đời sống của nhân dân, kiểm soát lạm phát. Đồng thời, rà soát, điều chỉnh phù hợp với các khoản thuế, phí, các yếu tố cấu thành giá cơ sở, các định mức chi phí, định mức hao hụt, định mức lợi nhuận; nâng cao năng lực dự trữ quốc gia, sử dụng hợp lý Quỹ Bình ổn giá xăng dầu để bình ổn giá thị trường và các giải pháp khác về kinh tế và an sinh xã hội, chú ý các giải pháp đảm bảo nguồn lực, cân đối ngân sách để tiếp tục thực hiện các mục tiêu liên quan đến môi trường và phát triển bền vững.
Đ. KHOA
