Xây dựng Trung tâm tài chính mang bản sắc Việt Nam

Tận dụng lợi thế đặc thù và vượt qua thách thức

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho rằng, việc xây dựng Trung tâm Tài chính chính là vấn đề mới tại Việt Nam, chưa có tiền lệ. Việt Nam sẽ vừa làm vừa rút kinh nghiệm, không cầu toàn nhưng cũng không để lỡ cơ hội hình thành Trung tâm tài chính chính vào năm 2035. Việt Nam có vị trí địa chính trị quan trọng, nằm giữa các đường hàng hải từ Bắc xuống Nam, từ Đông sang Tây, là tâm điểm của khu vực Đông Nam Á - khu vực phát triển năng động nhất thế giới, nơi đã hình thành các trung tâm tài chính như Mumbai, Kuala Lumpur, Jakarta. Năm 2024, GDP của Việt Nam đạt 7,09%, thuộc nhóm cao nhất khu vực và thế giới, kinh tế vĩ mô ổn định, môi trường đầu tư cải thiện, xuất khẩu đạt kỷ lục, thu hút FDI thuộc top 15 quốc gia hấp dẫn nhất toàn cầu... Đây là những yếu tố tạo nền tảng vững chắc để Việt Nam khẳng định vai trò trong chuỗi trung tâm tài chính toàn cầu.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc nhấn mạnh: Trung tâm tài chính Việt Nam phải có bản sắc riêng, tận dụng được lợi thế so sánh về kinh tế, xã hội và địa chính trị. Bà đề xuất ưu tiên ứng dụng công nghệ hiện đại như: fintech, blockchain, tài chính xanh và “tài chính thương mại” - loại hình tài chính đặc thù dựa trên xuất khẩu hàng nông sản và các mặt hàng truyền thống vốn là thế mạnh của Việt Nam. Ví dụ, Việt Nam có thể xây dựng các cơ sở giao dịch hàng hóa trên nền tảng blockchain để tận dụng thế mạnh sản xuất nông sản. Với 17 FTA đã ký kết, Việt Nam có cơ hội phát triển các sản phẩm tài chính chính liên quan đến thương mại quốc tế, tăng cường kết nối với các trung tâm tài chính lớn. TP. Hồ Chí Minh đã được xếp hạng trong các trung tâm tài chính mới nổi toàn cầu, còn Đà Nẵng nổi lên như một trung tâm công nghệ - tài chính cấp vùng tiềm năng. Sự kết hợp này sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển của Trung tâm tài chính.

Chia sẻ kinh nghiệm về phát triển Trung tâm tài chính, ông Rich McClellan - Cố vấn cấp cao về phát triển Trung tâm tài chính, Viện Nghiên cứu Tony Blair - cho rằng, Việt Nam cần tận dụng thế mạnh của mình như: Phát triển kinh tế, vị trí địa chính trị và tăng trưởng kim ngạch thương mại hằng năm để xây dựng Trung tâm tài chính. Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam Iain Frew nhấn mạnh các yếu tố quan trọng cho sự phát triển Trung tâm tài chính của Việt Nam gồm có: Khung pháp lý phù hợp, thu hút nhân tài trong nước và quốc tế, cơ sở hạ tầng đồng bộ bao gồm: Hạ tầng kỹ thuật số, giao thông thông tin và tiện ích. Ông Trường Bùi - Tổng Giám đốc Roland Berger Đông Nam Á - đề xuất Việt Nam cần đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải thiện cơ sở hạ tầng và nới lỏng các quy định về visa cũng như giấy phép lao động để thu hút nhân tài quốc tế, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính và công nghệ.

Ông Colin Blackwell - Trưởng nhóm nguồn nhân lực VBF - nhấn mạnh, Việt Nam có lợi thế trong lĩnh vực fintech với nhiều doanh nghiệp đã tham gia thị trường quốc tế và có kiến trúc công nghệ, do đó cần chính sách thu hút nhân tài trong các lĩnh vực mới như AI, fintech.

Xây dựng Trung tâm tài chính bền vững với công nghệ hiện đại và tài chính xanh

Định hướng xuyên suốt của Trung tâm tài chính Việt Nam là mở cửa mạnh mẽ lĩnh vực tài chính, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các định chế tài chính quốc tế hoạt động minh bạch, công bằng. Trung tâm sẽ thử nghiệm các cơ chế tài chính tiên tiến, thúc đẩy tư vấn về công nghệ tài chính chính như: fintech, blockchain, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), phát triển mạnh tài chính xanh, khuyến khích các sản phẩm bền vững, các quỹ đầu tư theo chuẩn thúc đẩy thực hành kinh doanh có trách nhiệm, tiêu chuẩn môi trường - xã hội - quản trị (ESG)... Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc nhấn mạnh: Việc xây dựng Trung tâm tài chính không chỉ dựa trên mô hình tài chính truyền thống mà còn kết hợp các yếu tố công nghệ hiện đại để tạo ra sự khác biệt. Việt Nam sẽ khuyến khích các sản phẩm tài chính bền vững, đầu tư có trách nhiệm, đáp ứng xu hướng toàn cầu về phát triển xanh, đồng thời tận dụng lợi thế xuất khẩu nông sản để phát triển “tài chính thương mại” - một loại hình tài chính gắn kết với thương mại quốc tế...

TP. Hồ Chí Minh sẽ tập trung nâng cấp các sản phẩm tài chính hiện hữu, phát triển fintech, blockchain và đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng khu vực được lập kế hoạch làm Trung tâm tài chính. Ông Nguyễn Văn Được - Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP. Hồ Chí Minh khẳng định Trung tâm không chỉ là nơi hội tụ dòng vốn lớn mà còn là động lực chiến lược thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển công nghệ cao, nâng cao năng lực quản trị, gia tăng sức mạnh cạnh tranh và hội nhập quốc gia. TP. Hồ Chí Minh cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp, tổ chức tài chính quốc tế để kiến tạo Trung tâm tài chính toàn diện, đạt tiêu chuẩn quốc tế. Với Đà Nẵng, theo ông Hồ Kỳ Minh - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố, địa phương này sẽ tập trung vào 2 nhóm dịch vụ: Tài chính quốc tế phục vụ nhập khẩu cho khu thương mại tự động, khu công nghiệp và dịch vụ tài chính xanh, fintech, đổi mới sáng tạo ngân hàng, thử nghiệm sandbox cho tài sản số.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Việt Nam sẽ xây dựng Trung tâm tài chính hiện đại, đẳng cấp quốc tế, kết nối chặt chẽ với các trung tâm lớn trong khu vực và thế giới. Trung tâm sẽ đảm bảo ổn định thị trường tài chính, quản lý rủi ro, bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư, ưu tiên phát triển bền vững. Với sự đồng hành của các chuyên gia quốc tế và cam kết từ địa phương, Trung tâm tài chính Việt Nam hứa hẹn sẽ trở thành điểm sáng trong khu vực, đóng góp vào sự phát triển ổn định và bền vững của khu vực và toàn cầu./.