Sáng 03/6, Quốc hội thảo luận tại Hội trường về Dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Tại phiên thảo luận, việc Dự thảo Luật bổ sung "dao có tính sát thương cao" vào nhóm vũ khí thô sơ, được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm.
Theo đó, khoản b Điều 3 Dự thảo Luật quy định: Dao có tính sát thương cao là dao sắc, dao nhọn và dao sắc nhọn, có chiều dài lưỡi dao từ 20cm trở lên hoặc có chiều dài lưỡi dao dưới 20cm nhưng được hoán cải, lắp ráp để có công năng, tác dụng tương tự dao có tính sát thương cao thuộc danh mục vũ khí thô sơ do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành. Trường hợp sử dụng dao có tính sát thương cao vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này.
Đề cập đến quy định này, đại biểu Nguyễn Việt Hà (Đoàn Tuyên Quang) cho biết, thực tế hiện nay hiện tượng thanh thiếu niên tự hoán cải/tự chế thêm vào các loại dao này để sử dụng làm công cụ phạm tội, tuy nhiên, không xử lý được đối tượng phạm tội về hành vi tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí vì trong Luật hiện hành không quy định dao là vũ khí.
Do đó, việc bổ sung vào Dự thảo “dao có tính sát thương cao” là vũ khí thô sơ là cần thiết. Đồng thời, để tránh vướng mắc trong thực tế khi loại dao này được sử dụng với mục đích sinh hoạt nên quy định không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật là phù hợp, đảm bảo tính khả thi của Dự thảo luật.
Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Đoàn Bình Định) cũng cho rằng, quy định này sẽ tăng tính răn đe đối với những đối tượng có tiền án, tiền sự thường xuyên gây rối trật tự công cộng, hành hung người khác. Các đối tượng này không còn lợi dụng việc sử dụng dao để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, có hành vi đe dọa xâm hại cơ thể người khác.
Báo cáo tổng kết 5 năm thi hành Luật của Bộ Công an cho thấy, trong tổng số 28.715 vụ sử dụng trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ gây án giết người, cướp tài sản, cố ý gây thương tích, chống người thi hành công vụ, gây rối trật tự công cộng… thì có đến 25.378 vụ (chiếm 88,4%) đối tượng sử dụng vũ khí thô sơ, dao và phương tiện tương tự dao gây án. Riêng đối tượng sử dụng các loại dao gây án là 16.841/25.378 vụ (chiếm 66,4%), nhiều vụ đối tượng sử dụng dao nhọn, sắc có tính sát thương rất cao (dao bầu, dao phay, dao quắm…) phạm tội với tính chất rất manh động gây bức xúc, hoang mang trong dư luận xã hội.
Trong khi đó, đại biểu Thạch Phước Bình (Đoàn Trà Vinh) cho rằng, dao là công cụ dễ thấy xuất hiện thường xuyên trong cuộc sống hàng ngày và vật dụng này rất dễ biến thành hung khí để gây án. Mặc dù vậy, nếu quy định dao là một loại vũ khí và xử lý đối tượng sở hữu dao theo hướng tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí thì có thể phát sinh nhiều bất cập và nảy sinh vấn đề mâu thuẫn giữa đời sống xã hội và pháp luật. Nếu liệt kê dao vào loại vũ khí thô sơ thì những hoạt động sinh hoạt thường ngày của người dân ít nhiều cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Do đó, để bảo đảm tính ổn định xã hội, đại biểu đề nghị cần tổ chức khảo sát, lấy ý kiến sâu hơn nữa của các tầng lớp nhân dân là đối tượng chịu sự tác động của các vi phạm pháp luật để đánh giá tính nghiêm trọng của các loại vật dụng gây nguy hiểm, từ đó đưa ra các quy định cụ thể và phù hợp với thực tiễn cuộc sống.
Đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Đoàn Hưng Yên) băn khoăn, Dự thảo Luật quy định trường hợp sử dụng dao có tính sát thương cao vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt thì không được coi là vũ khí. Tuy nhiên, rất khó xác định khi nào dao là vũ khí, khi nào là dùng cho mục đích sản xuất, sinh hoạt. Có loại dao sử dụng hàng ngày nhưng khi sử dụng gây án lại mang tính sát thương cao.
“Đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, đánh giá kỹ hơn, toàn diện hơn và có quy định chặt chẽ hơn để nội dung này bảo đảm căn cứ pháp lý, căn cứ thực tiễn, tránh xáo trộn, khó khăn trong đời sống sinh hoạt cũng như sản xuất thường ngày của người dân, để bảo đảm tính khả thi khi triển khai thi hành Luật” – đại biểu Thắng nói.
Cũng nhấn mạnh việc Luật phải đảm bảo nhiều yêu cầu, trong đó có tính thống nhất và tính khả thi, đại biểu Đồng Ngọc Ba (Đoàn Bình Định) phân tích, việc phải có biện pháp mạnh để răn đe, trừng trị những đối tượng sử dụng dao có tính sát thương cao trong các vụ án hình sự và can thiệp sớm là cần thiết. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, Tờ trình lập luận chưa rõ, không đi vào bản chất, tính năng của vũ khí để xác định vũ khí quân dụng mà căn cứ vào mục đích của đối tượng thực hiện hành vi sẽ rất khó trong thực tiễn.
“Nếu đi theo hướng này phải có những biện pháp thực sự có tính khả thi để đảm bảo các lực lượng chức năng không làm oan sai những người liên quan đến chế tạo, vận chuyển, sử dụng dao có tính sát thương cao, nguy cơ oan sai có thể tăng lên” - đại biểu Đồng Ngọc Ba lưu ý.
