Bảo đảm đồng bộ, thống nhất trong quy hoạch đô thị và nông thôn

Như tin đã đưa, sáng 27/8, tại Hội nghị Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 6, các đại biểu đã cho ý kiến về Dự án Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.

Phân định rõ để tránh trùng lặp

Đánh giá cao Dự thảo Luật trình Hội nghị đã được tiếp thu, hoàn thiện khá nhiều nội dung, tuy nhiên, đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn TP. Hà Nội) chỉ rõ, các quy hoạch trong Dự thảo Luật đã được sàng lọc song vẫn còn chồng chéo trong nội bộ các quy hoạch, cũng như chồng chéo giữa các quy hoạch trong Dự thảo Luật với Luật Quy hoạch.

Chẳng hạn, Dự thảo Luật đưa ra quy hoạch chung của huyện tỷ lệ là 1/5.000 - 1/25.000, đồng thời quy hoạch chung của xã tỷ lệ là 1/5.000 - 1/10.000. Theo đại biểu, quy định như vậy có nghĩa là phạm vi của quy hoạch huyện sẽ phủ trọn quy hoạch xã. Tương tự, quy định chi tiết xây dựng trong huyện cũng phủ trọn quy hoạch chi tiết xây dựng trọng xã. Trong khi đó, quy hoạch xã thì được giao cho xã tự lập, và theo đại biểu, với năng lực của cấp xã cũng không thể có gì khác hơn là chép lại các thông tin quy hoạch huyện, thậm chí còn không thể khớp nối giữa các xã với nhau.

Tôi đề nghị chúng ta nên tập trung đối với quy hoạch nông thôn chỉ cần quy hoạch huyện, quy hoạch chung của huyện và quy hoạch xây dựng chi tiết trong huyện, trong đó bao phủ toàn bộ quy hoạch đến xã.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường

Đối với các thành phố trực thuộc Trung ương, đại biểu cho rằng, bên cạnh quy hoạch tỉnh được lập theo Luật Quy hoạch thì còn có quy hoạch chung thành phố trực thuộc Trung ương được lập theo Luật này. Như vậy sẽ có hai quy hoạch được lập cùng trên phạm vi một địa bàn.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, vấn đề này cần được phân định rõ. Bởi thực tế thời gian vừa qua hai nội dung này gần như có sự trùng lặp. Điều 29 của Luật số 35 sửa đổi một số điều của 37 luật có liên quan đến Luật Quy hoạch đã quy định rất rõ là quy hoạch chung được lập cho thành phố trực thuộc Trung ương, thành phố thuộc tỉnh, thị xã, thị trấn và khu đô thị mới. Trong đó, quy hoạch chung thành phố thuộc trung ương là cụ thể hóa của quy hoạch tỉnh.

“Vậy cái cụ thể hóa quy hoạch tỉnh phải được ghi cụ thể trong Luật này. Còn nếu trong Luật này không ghi rõ được quy hoạch chung của tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương cụ thể hóa cái gì của quy hoạch tỉnh thì hai quy hoạch này sẽ chạy song song với nhau và không có tính chất kế thừa” – đại biểu Cường phân tích và đề nghị bổ sung vào Điều 35 Dự thảo Luật về căn cứ lập quy hoạch chung đối với vấn đề này.

Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng chỉ ra, trong quy hoạch tỉnh theo Luật Quy hoạch thì có quy hoạch vùng huyện, trong Dự thảo Luật này lại có quy hoạch chung của huyện. Nghĩa là cùng trên địa bàn huyện có hai quy hoạch theo 2 luật.

Theo đại biểu, nếu quy định thì phải phân định rõ quy hoạch vùng huyện theo Luật Quy hoạch đến đâu và quy hoạch chung của huyện theo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn này đến đâu.

Liên quan đến quy hoạch về hạ tầng kỹ thuật chuyên ngành đối với các tỉnh, thành phố thuộc Trung ương, theo đại biểu Cường, quy hoạch này gồm rất nhiều quy hoạch về hạ tầng kỹ thuật chuyên ngành, do đó, khi các tỉnh, thành phố thuộc Trung ương lập quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành kỹ thuật nên lồng vào một quy hoạch chung, không tách riêng cho từng ngành kỹ thuật để tránh chồng chéo.

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Đoàn Thái Nguyên) nhận xét, Dự thảo Luật chưa làm rõ khái niệm quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn, từ giải thích từ ngữ đến nhiều điều, khoản trong Dự thảo Luật đều quy định quy hoạch đô thị và nông thôn là giống nhau. Dự thảo Luật cũng không làm rõ được bản chất của quy hoạch đô thị và nông thôn với mối quan hệ với các tổ chức hành chính. Các quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết, tỉnh, huyện, xã và quy hoạch đô thị và nông thôn đều chưa được phân định rõ ràng, còn chồng lấn theo đơn vị hành chính.

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành đề nghị, cần xác định rõ bản chất của quy hoạch đô thị là cho khu vực đã là đô thị và dự kiến sẽ phát triển đô thị; quy hoạch nông thôn là cho khu vực nông thôn và trong kỳ quy hoạch đó là nông thôn.

Đảm bảo thực chất trong lấy ý kiến về quy hoạch

Quan tâm đến việc lấy ý kiến về quy hoạch đô thị và nông thôn được quy định tại Mục 6 Dự thảo Luật, đại biểu Hoàng Thị Thanh Thuý (Đoàn Tây Ninh) nhận xét, toàn bộ mục này sử dụng rất phổ biến cụm từ “cộng đồng dân cư có liên quan”.

Đại biểu đề nghị quy định cụ thể trong Luật “cộng đồng dân cư có liên quan” là thuộc phạm vi nào? Đồng thời cần bổ sung quy định giải thích về “cộng đồng dân cư có liên quan” để việc lấy ý kiến được đảm bảo thông suốt, không có tình trạng mỗi nơi hiểu và làm một kiểu.

Theo đại biểu, việc lấy ý kiến dân cư là quan trọng và cần thiết để đảm bảo nguyên tắc hài hòa lợi ích giữa Nhà nước và cá nhân, tổ chức. Tuy nhiên, nếu chỉ quy định chung về việc lấy ý kiến như một thủ tục phải làm trong việc quy hoạch thì việc lấy ý kiến dễ trở nên hình thức và không đúng với tinh thần đóng góp ý kiến.

Nhấn mạnh điều này, đại biểu Thúy đề nghị nghiên cứu bổ sung quy định để việc lấy ý kiến có ý nghĩa như một kênh thông tin phải xem xét trong hoạt động quy hoạch và phải có cơ chế để phản hồi việc tiếp thu hoặc không tiếp thu của cơ quan quy hoạch đối với các ý kiến góp ý của dân cư.

Về thời điểm lấy ý kiến của cộng đồng dân cư, Dự thảo Luật quy định việc lấy ý kiến của cộng đồng dân cư có liên quan về quy hoạch đô thị và nông thôn được thực hiện trước khi thẩm định quy hoạch đô thị và nông thôn.

Theo đại biểu, như vậy việc lấy ý kiến sẽ được thực hiện trước khi thực hiện giai đoạn cuối cùng của quy trình quy hoạch là khá muộn. Do đó, việc lấy ý kiến có thể không hiệu quả, không đạt được yêu cầu hoặc bị hình thức hóa vì có thể xảy ra tình trạng có nhiều ý kiến không đồng ý với dự thảo quy hoạch đang chờ thẩm định và phê duyệt. Điều này sẽ là một trở ngại trong tiến trình quy hoạch.

“Cần bố trí lại quy trình lấy ý kiến, thời điểm lấy ý kiến quy hoạch sao cho việc lấy ý kiến phải thực sự có ý nghĩa thực chất, tránh để người dân cho rằng việc lấy ý kiến là hình thức và bản thân họ cũng sẽ thờ ơ với việc góp ý” - đại biểu Hoàng Thanh Thúy đề xuất.

Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng nhấn mạnh, lấy ý kiến công khai quy hoạch là việc hết sức quan trọng. Bởi, lập quy hoạch không chỉ là công cụ quản lý nhà nước mà còn là công cụ để thu hút đầu tư, để người dân biết và tuân thủ. Do vậy đại biểu đề nghị, cần bổ sung vào khoản 3 Điều 14 Dự thảo Luật là cấm việc không công bố thông tin quy hoạch.

Đối với quy định về lấy ý kiến, đại biểu cho rằng, không phải chỉ lấy ý kiến bằng hình thức tổ chức hội thảo mà phải công bố công khai, niêm yết ít nhất 15 ngày. “Phần công bố thông tin quy hoạch cũng không phải là chỉ là tổ chức hội nghị, hội thảo mà phải quy định rất rõ là thông tin quy hoạch phải được công bố, thông tin liên tục trên cổng thông tin để tất cả mọi người đều tiếp cận thông tin” - đại biểu Cường đề xuất.

Đại biểu Nguyễn Thị Sửu (Đoàn Thừa Thiên Huế) thì đề nghị cần quy định rõ hơn quyền và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong phản biện quy hoạch đô thị và nông thôn trước khi phê duyệt.