Bộ Tài chính trình 2 trường hợp như sau: Thứ nhất, chưa thực hiện giảm 50% mức thu LPTB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước như đề nghị của UBND các tỉnh Quảng Nam, Ninh Bình, Hiệp hội Doanh nghiệp (DN) cơ khí Việt Nam và Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam.
Trường hợp thứ hai, nếu Thủ tướng Chính phủ quyết định việc thực hiện chính sách giảm mức thu LPTB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước thì đề nghị cân nhắc một trong hai phương án sau:
Phương án 1: Giảm 50% mức thu LPTB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Phương án 2: Giảm 50% mức thu LPTB đối với cả ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước và ô tô nhập khẩu.
Đối với phương án giảm với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, theo Bộ Tài chính, thực hiện phương án này sẽ góp phần kích cầu tiêu dùng ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, hỗ trợ các nhà sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước và các nhà phân phối tiêu thụ được lượng xe ô tô tồn kho, từ đó góp phần tháo gỡ khó khăn cho DN sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước trước tình hình kinh tế vẫn còn khó khăn, thúc đẩy người dân, DN mua sắm ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước để phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng và sản xuất kinh doanh.
Tuy nhiên, nhược điểm là phương án này chưa tuân thủ quy định theo nguyên tắc Đối xử quốc gia của Việt Nam trong khuôn khổ Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), các hiệp định thương mại tự do (FTA), nguy cơ bị phản ứng, khiếu kiện từ các nhà nhập khẩu và các tổ chức quốc tế. Phương án này có thể làm giảm thu ngân sách nhà nước (NSNN) khoảng 8.000 - 9.000 tỷ đồng (thực hiện trong 6 tháng đầu năm 2022, số giảm thu do đã điều chỉnh chính sách là 8.727 tỷ đồng)...
Đối với phương án giảm 50% mức thu LPTB đối với cả ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước và ô tô nhập khẩu, ưu điểm là: Thực hiện phương án này sẽ góp phần kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy người dân, DN mua sắm ô tô để phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng và sản xuất kinh doanh; đồng thời sẽ đảm bảo được việc thực hiện các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã ký kết.
Nhược điểm của phương án này là chưa phù hợp với chủ trương của Chính phủ trong việc tăng cường đảm bảo trật tự, an toàn giao thông và chống ùn tắc giao thông giai đoạn 2022-2025 theo Nghị quyết số 48/NQ-CP ngày 05/4/2022 của Chính phủ. Ngoài ra, chưa tháo gỡ khó khăn cho DN sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước, giúp ngành sản xuất ô tô trong nước vượt qua khủng hoảng vì người dân sẽ ưu tiên mua xe ô tô nhập khẩu hơn xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.
Về giảm thu NSNN, nếu thực hiện theo phương án này thì tổng số thu LPTB đối với ô tô sẽ giảm khoảng 15 - 16 nghìn tỷ đồng, từ đó ảnh hưởng đến số thu NSNN năm 2023 và đặc biệt là việc cân đối ngân sách của một số địa phương sẽ khó khăn.
Bộ Tài chính cho rằng, trường hợp Thủ tướng Chính phủ quyết định giảm mức thu LPTB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước theo một trong hai phương án nêu trên, đề nghị: Giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng nghị định giảm mức thu LPTB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước năm 2023 theo trình tự, thủ tục rút gọn; giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng phương án ứng phó trong trường hợp bị khởi kiện vi phạm các cam kết quốc tế./.
