 |
| Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn. Ảnh:quochoi.vn |
Chất vấn Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, đại biểu Nguyễn Thị Lệ (Đoàn TP. Hồ Chí Minh) cho rằng, việc rà soát phương án sắp xếp, xử lý nhà, phương án sử dụng đất của DN thực hiện cổ phần hóa gặp nhiều khó khăn, nhiều quy trình, thủ tục, thời gian kéo dài do pháp lý đất đai phức tạp. Đặc biệt, việc xác định lợi thế giá trị quyền sử dụng đất đối với đất thuê trả tiền hàng năm, đánh giá thương hiệu quyền sở hữu trí tuệ, giá trị văn hóa lịch sử được quy định tại Nghị định 32/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 91/2015/NĐ-CP ngày 13 tháng 10 năm 2015 của Chính phủ về đầu tư vốn nhà nước vào DN và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại DNđể xác định giá khởi điểm khi thoái vốn còn nhiều cách nghĩ khác nhau dẫn đến lúng túng, không thống nhất khi thực hiện. Đại biểu Nguyễn Thị Lệ đề nghị Bộ trưởng cho biết sẽ xử lý những vấn đề này như thế nào và giải pháp trong thời gian tới?
Đại biểu Nguyễn Thị Lệ cũng đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết các biện pháp trong thời gian tới để thực hiện triệt để thoái vốn nhà nước tại DN.
Đại biểu Nguyễn Thành Công (Đoàn Ninh Bình) cũng phản ánh, tình hình cổ phần hóa, thoái vốn thời gian qua cho thấy, công tác xử lý về đất đai gặp nhiều vướng mắc, trong đó có việc xác định thẩm quyền phê duyệt phương án sử dụng đất, phương án sắp xếp lại, xử lý nhà đất, đặc biệt là đối với các DNNN có số lượng nhà, đất lớn nằm trên địa bàn, nhiều địa phương.
“Đề nghị Bộ trưởng báo cáo giải trình tính hợp lý của việc gắn phương án xử lý, sắp xếp nhà, đất vào quy trình cổ phần hóa, thoái vốn? Liệu đây có phải là một trong những nguyên nhân chính gây vướng mắc trong quá trình cổ phần hóa, thoái vốn hay không? Đề xuất giải pháp cho vấn đề này?” – đại biểu Nguyễn Thành Công chất vấn.
 |
| Đại biểu Nguyễn Thị Lệ chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính. Ảnh: quochoi.vn |
Trả lời câu hỏi của các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, sắp xếp nhà đất là một trong những nút thắt của cổ phần hóa. Theo đó, khi trình phương án sắp xếp tài sản công, UBND các tỉnh được giao thẩm quyền phê duyệt phương án, nhưng việc này triển khai rất chậm. Năm 2021 mới thực hiện bán vốn được 18 DN, cổ phần hóa được 4 DN, tổng thu ngân sách chỉ được 4.402 tỷ đồng.
Đồng thời, dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng lớn đến tình hình thị trường tài chính, chứng khoán trong nước và khu vực, ảnh hưởng đến công tác xác định giá trị DN, lập phương án sử dụng đất để thực hiện cổ phần hóa, triển khai công tác đấu giá phần vốn nhà nước theo quy định. Đặc biệt, “việc tính giá đất không sát giá thị trường tạo ra thất thoát tài sản nhà nước, chuyển sang tài sản tư nhân” - Bộ trưởng nêu thực tế và cho rằng, cần hoàn thiện thêm khung pháp lý để đẩy nhanh vấn đề này.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng cũng chỉ rõ, theo Nghị định 32 của Chính phủ, tài sản DN gắn liên với đất thuê hàng năm thì không được tính vào giá trị DN, nhưng nộp tiền đất một năm thì lại được gắn vào giá trị DN. Đây là lỗ hổng cần xử lý để không thất thoát đất đai khi chuyển sang cổ phần hoá DN.
Theo Bộ trưởng, về quan điểm là không được chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Khi DNNN sử dụng đất thuê với mục đích sản xuất kinh doanh, đến khi chuyển qua DN cổ phần hay DN tư nhân cũng phải thực hiện đúng mục đích đó, tức sử dụng đất để sản xuất kinh doanh đúng mục tiêu đã được phê duyệt trong phương án sử dụng đất.
Nếu DN không có nhu cầu sử dụng thì trả lại Nhà nước và Nhà nước sẽ thanh toán tiền tài sản trên đất cho DN đó và tổ chức đấu giá để thu về ngân sách. “Điều đó có nghĩa địa tô chênh lệch sẽ không rơi vào túi DN mà do Nhà nước điều tiết” - Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nêu rõ và cho rằng, điều này sẽ giúp thúc đẩy năng lực của nền kinh tế. Bởi DN cổ phần hóa là để nâng cao năng lực sản xuất, chứ không phải sau cổ phần hóa để giải tán DN, để thải hồi công nhân, hay bán máy móc thiết bị và lấy khu đất này bán để lấy địa tô chênh lệch và chuyển qua đất ở hay các loại đất khác.
“Nếu làm được điều này, chắc chắn năng lực của nền kinh tế, đặc biệt sức mạnh của DN sẽ nâng lên, đồng thời cũng không khuyến khích DN nhìn những khu đất có lợi thế thương mại để tổ chức cổ phần hóa” - Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói và nhấn mạnh, thời gian tới, việc chuyển mục đích sử dụng đất DN sau cổ phần hóa phải tuân thủ quy hoạch, bảo đảm điều kiện, trình tự, thủ tục đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định; kiên quyết thu hồi đất theo quy định của pháp luật đối với các trường hợp vi phạm.
Đ. KHOA
