Dự và chủ trì Hội thảo có các đồng chí: Đại tướng Lương Cường - Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương (T.Ư), Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam; Nguyễn Xuân Thắng - Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận T.Ư; Nguyễn Trọng Nghĩa - Bí thư T.Ư Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư; Trần Quốc Cường - Ủy viên T.Ư Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Điện Biên; Thượng tướng Lê Huy Vịnh - Ủy viên T.Ư Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Trung tướng Nguyễn Văn Gấu - Ủy viên T.Ư Đảng, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; Trung tướng Lê Quốc Hùng - Ủy viên T.Ư Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an; Thượng tướng Phùng Sĩ Tấn - Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam; Thiếu tướng Nguyễn Hoàng Nhiên - Viện trưởng Viện Lịch sử Quân sự.
Cùng dự có các đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và các địa phương; đại biểu các cơ quan, đơn vị quân đội. Cùng dự có các đồng chí lão thành cách mạng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; nhân chứng lịch sử; các đồng chí tướng lĩnh, sĩ quan; nhà khoa học; đại diện lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong toàn quân...
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam, Đại tướng Lương Cường khẳng định, cách đây 70 năm, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân ta đã làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu"; kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến 9 năm chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ, đưa Việt Nam bước sang thời kỳ mới, miền Bắc quá độ đi lên Chủ nghĩa xã hội và thực hiện cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Chiến thắng Điện Biên Phủ cũng mở ra trang sử mới cho lịch sử nhân loại, cổ vũ, động viên các dân tộc bị áp bức đứng lên đấu tranh tự giải phóng; đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của chủ nghĩa thực dân cũ trên phạm vi toàn thế giới.
Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, đồng bào các dân tộc tỉnh Lai Châu (nay là tỉnh Điện Biên và tỉnh Lai Châu) đóng góp cho Chiến dịch 2.666 tấn gạo (vượt mức 64 tấn); 226 tấn thịt (vượt mức 43 tấn); 210 tấn rau xanh; huy động được 16.972 dân công với 568.139 ngày công; 438 ngựa thồ, hàng nghìn thuyền mảng, góp 25.070 cây gỗ để chống lầy, làm đường cho xe pháo và bộ đội hành quân...
“Hội thảo là dịp để chúng ta có thêm điều kiện tiếp tục nghiên cứu, nhìn nhận, đánh giá đầy đủ, sâu sắc hơn về bối cảnh lịch sử về âm mưu, thủ đoạn của thực dân Pháp, can thiệp Mỹ; về tầm nhìn chiến lược sáng suốt, tài tình của T.Ư Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh; sự nhạy bén, sáng tạo, quyết đoán trong lãnh đạo, chỉ đạo chiến lược, chiến dịch của Tổng Quân ủy, của Đảng ủy Bộ Chỉ huy mặt trận Điện Biên Phủ và Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp. Tiếp tục khẳng định Chiến thắng Điện Biên Phủ là biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tiêu biểu cho trí tuệ, bản lĩnh, sức mạnh của dân tộc Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh” - Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam cũng nêu rõ.
Theo Bí thư Tỉnh ủy Điện Biên Trần Quốc Cường, trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã giáng đòn quyết định, tạo bước ngoặt lịch sử làm thay đổi cục diện chiến tranh giữa ta và địch, trực tiếp dẫn đến việc ký kết Hiệp định Geneva chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Đông Dương; bảo vệ và phát triển thành quả Cách mạng tháng Tám năm 1945; một nửa đất nước được giải phóng, tạo cơ sở và điều kiện vững chắc để đưa nhân dân ta tiến lên giành thắng lợi vĩ đại trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.
70 năm đã lùi xa, nhưng Chiến thắng Điện Biên Phủ "Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu" mãi mãi là mốc son chói lọi trong lịch sử và niềm tự hào của dân tộc Việt Nam, là sức mạnh tinh thần, là nguồn cổ vũ lớn lao cho nhân dân cả nước.
Trong Báo cáo đề dẫn trình bày tại Hội thảo, Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư, Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh: Chiến thắng Điện Biên Phủ “được ghi vào lịch sử dân tộc như một Bạch Đằng, một Chi Lăng hay một Đống Đa của thế kỷ XX và đi vào lịch sử thế giới như một chiến công chói lọi đột phá thành trì của hệ thống nô dịch thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc”, là ngọn cờ cổ vũ các dân tộc thuộc địa trên thế giới đấu tranh giành độc lập, tự do.
Đó là thắng lợi của sức mạnh “toàn dân đánh giặc” dưới sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại; là biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng; tiêu biểu cho trí tuệ, bản lĩnh, ý chí quyết chiến, quyết thắng vì độc lập, tự do của Tổ quốc.
“Để đi tới và làm nên thắng lợi Điện Biên Phủ, chúng ta đã huy động sức mạnh của toàn dân tộc, giải quyết thành công và sáng tạo nhiều vấn đề về chiến lược quân sự, nghệ thuật chiến dịch và chiến thuật, điểm nổi bật là chủ động sáng tạo, buộc địch phải đánh theo cách đánh của ta, không phát huy được ưu thế công sự kiên cố, hỏa lực mạnh, có sức cơ động cao” - Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh; đồng thời đánh giá, đây là lần đầu tiên trong lịch sử, một nước thuộc địa ở châu Á đã chiến thắng một nước đế quốc phương Tây trong một trận quyết chiến chiến lược. Đó là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam và phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên toàn thế giới” - Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư đánh giá.
Với tinh thần khách quan, khoa học, Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư đề nghị đại biểu tham dự Hội nghị cần tập trung làm sáng tỏ một số vấn đề: Phân tích làm rõ bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực và trong nước; âm mưu, thủ đoạn của thực dân Pháp và can thiệp của Mỹ; tầm nhìn chiến lược, chủ trương đúng đắn, sáng suốt của Trung ương Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh trong lãnh đạo toàn dân, toàn quân kháng chiến chống thực dân Pháp; tầm vóc, ý nghĩa của Chiến thắng Điện Biên Phủ…
Kết quả của hội thảo sẽ góp phần làm sâu sắc tầm vóc, ý nghĩa, rút ra những bài học có giá trị lý luận và thực tiễn từ Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ; nâng cao niềm tự hào, tự tôn dân tộc; củng cố niềm tin và quyết tâm chính trị của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta vào sự nghiệp đổi mới đất nước, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng./.