Chung tay thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo ở phạm vi toàn cầu

Tiếp tục chương trình Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu lần thứ 9, chiều 15/9, Hội nghị tiến hành phiên thảo luận chuyên đề thứ hai về Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp dưới sự điều hành của nghị sĩ Peru - thành viên Ban lãnh đạo Diễn đàn Nghị sĩ trẻ Liên minh Nghị viện thế giới Wilson Soto Palacios.

Khuyến khích đổi mới sáng tạo bằng cơ chế hỗ trợ và đầu tư phù hợp

Phát biểu dẫn đề tại phiên thảo luận, nghị sĩ Ireland, Chủ tịch Nhóm làm việc của Liên minh Nghị viện thế giới (IPU) về khoa học và công nghệ Denis Naughten cho biết, Ireland có sáng kiến “trường học xanh”, trong đó thúc đẩy các học sinh trở thành công dân toàn cầu. Hệ thống các chương trình học gắn kết trực tiếp với các lĩnh vực trong đời sống xã hội và gia đình. Khái niệm “khởi nghiệp” được đưa vào chương trình học cho học sinh từ 10-12 tuổi với chương trình giáo dục về khởi nghiệp riêng.

Ireland còn có cuộc thi dành cho học sinh có ý tưởng đột phá về khởi nghiệp sáng tạo. Bên cạnh khuyến khích tinh thần khởi nghiệp thông qua chương trình học, Ireland còn thiết lập mạng lưới các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, có cơ chế hỗ trợ các sáng kiến công nghệ mới.

Nghị sĩ Ireland nhấn mạnh, không phải ai cũng có khả năng tiếp cận đồng đều với khoa học công nghệ. Do đó, một nhóm các nghị sĩ trẻ ở Ireland đã đưa ra sáng kiến nhằm thúc đẩy khả năng tiếp cận công nghệ gọi là “phiếu giảm giá cho đổi mới sáng tạo”. Chương trình này hỗ trợ các công ty nghiên cứu các giải pháp kinh doanh trong lĩnh vực công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Ông Denis Naughten cũng nhấn mạnh, để khuyến khích đổi mới sáng tạo thì cần có cơ chế hỗ trợ và đầu tư phù hợp.

Chia sẻ những khó khăn phải đối mặt của các công ty hoạt động trong lĩnh vực khởi nghiệp sáng tạo, nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Sky Mavis Nguyễn Thành Trung nhấn mạnh, không chỉ riêng Việt Nam, thế giới cũng chưa ban hành đầy đủ các thể chế và chính sách liên quan đến công nghệ mới.

“Chuyển đổi số ngày nay không còn là một sự lựa chọn mà là điều tất yếu. Đó sẽ là một quá trình dài với nhiều thách thức đặt ra, buộc các Chính phủ, các doanh nghiệp và người tiêu dùng phải thay đổi để hội nhập. Đứng trước cơ hội lớn này, mỗi cá nhân, tổ chức cần phải thoát ra khỏi vùng an toàn, tự tái tạo và cạnh tranh trong trạng thái bình thường mới, được dẫn dắt bởi các công nghệ tiên tiến” - ông Nguyễn Thành Trung nói.

Theo nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Sky Mavis, sự hỗ trợ và hậu thuẫn ban đầu đóng vai trò rất lớn đến khả năng thành công của doanh nghiệp khởi nghiệp. Do đó, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ cần có một hành lang pháp lý rõ ràng để định hướng phát triển.

Chuyên gia Xã hội Dân sự và Thanh niên, Nhóm Xây dựng Hòa bình và Quản trị, Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) Beniam Gebrezghi cho biết, UNDP đang triển khai một chương trình khởi nghiệp dành cho thanh niên ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương với hơn 200 đối tác, có rất nhiều sáng kiến nhưng chưa có kênh mang tính khu vực nhằm tập hợp các tổ chức “vườn ươm” đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp dành cho thanh niên.

Do đó, ông Beniam Gebrezghi cho rằng, diễn đàn này là cơ hội thuận lợi để các nghị sĩ trẻ tập trung trao đổi về vai trò lãnh đạo của thanh niên và các giải pháp nhằm khuyến khích thanh niên tham gia khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

Cần thiết lập mạng lưới hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo

Sau phát biểu dẫn đề, các đại biểu đã tập trung trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm ở mỗi nước trong việc hoàn thiện thể chế, chính sách trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp (bao gồm cả khởi nghiệp của thanh niên) làm động lực cho sự phát triển bao trùm và bền vững; chia sẻ kinh nghiệm của nghị viện các nước trong công tác lập pháp, giám sát và vai trò của các nghị sĩ trẻ nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.

Đồng thời, các đại biểu thảo luận về sự phát triển của trí tuệ nhân tạo góp phần đẩy mạnh quá trình đạt được SDGs; đề xuất với các nghị viện về các chính sách và giải pháp về việc xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách để giảm thiểu các rủi ro liên quan đến trí tuệ nhân tạo

Tham luận tại phiên thảo luận về vai trò của Quốc hội trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Xã hội Phạm Trọng Nghĩa cho biết, Việt Nam đã có nhiều chủ trương, chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, thu hút, sử dụng có hiệu quả nguồn lực đầu tư cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Quốc hội Việt Nam đã ban hành mới, sửa đổi, bổ sung nhiều luật như: Luật Chuyển giao công nghệ, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, Luật Đầu tư, Luật Sở hữu trí tuệ... Thủ tướng Chính phủ ban hành Đề án Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025.

“Chúng tôi đặc biệt quan tâm đến việc phát triển một nền nông nghiệp hiện đại, đổi mới, sáng tạo, hướng tới trở thành một trong những trung tâm cung ứng lương thực, thực phẩm chất lượng cao” - ông Phạm Trọng Nghĩa nhấn mạnh.

Ông Phạm Trọng Nghĩa cũng cho biết, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ nông nghiệp và công nghệ thực phẩm ở Việt Nam cũng đang đi theo xu hướng của thế giới với nhiều giải pháp, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong khai thác tài nguyên bản địa, nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp, tạo ra sản phẩm dịch vụ mới.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng nhận thấy xu hướng các doanh nghiệp lớn, tập đoàn tại Việt Nam cũng đã quan tâm nhiều tới tiêu chuẩn Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG), tham gia sâu hơn vào hoạt động đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp vì mục tiêu phát triển bền vững.

Đại diện Đoàn Đại biểu Quốc hội Việt Nam cho rằng, với vai trò là những nghị sĩ trẻ, đại diện cho các cơ quan lập pháp trên toàn thế giới, các nghị sĩ cần cùng nhau chung tay thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo ở phạm vi toàn cầu. Ông Phạm Trọng Nghĩa đề nghị, các thành viên IPU xem xét thiết lập mạng lưới các nghị sĩ trẻ toàn cầu về đổi mới sáng tạo để đồng hành cùng Chính phủ các nước hoàn thiện hành lang pháp lý, hỗ trợ tốt hơn cho phát triển bền vững thông qua đổi mới sáng tạo.

Tại phiên thảo luận, các đại biểu cũng đưa ra nhiều ý kiến về xây dựng quỹ để giải quyết vấn đề tiếp cận vốn, mở rộng việc chia sẻ để gia tăng khả năng tiếp cận công nghệ, mở rộng cơ hội cho các bên.

 Trước đó, tại phiên thảo luận chuyên đề 1 “Chuyển đổi số”, các nghị sĩ trẻ đã tập trung thảo luận các vấn đề về: Việc hoàn thiện thể chế, chính sách trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi số nhằm tăng cường các cơ hội phát triển kinh tế bền vững; chia sẻ kinh nghiệm của nghị viện các nước trong công tác lập pháp, giám sát và vai trò của các nghị sĩ trẻ nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (4IR); chia sẻ những tiến bộ đạt được trong việc số hóa các hoạt động của nghị viện vì sự phát triển bền vững.