Nhiều khoản dự toán, chi phí đầu tư chưa phù hợp quy định
Theo báo cáo kiểm toán, Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa đã ban hành quy định nguyên tắc, tiêu chí xét duyệt đối tượng được mua, thuê, thuê mua NOXH. Trong đó, việc lựa chọn đối tượng trên được thực hiện theo nguyên tắc quy định tại Nghị định số 100/2015/NĐ-CP; trường hợp phải thực hiện theo hình thức chấm điểm thì đối tượng có tổng số điểm cao hơn (trong một đợt xét) sẽ được ưu tiên giải quyết trước. Chủ đầu tư các dự án được lựa chọn kiểm toán cũng đã công bố công khai thông tin tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua, thuê, thuê mua dự án theo quy định để người dân biết, đăng ký và thực hiện việc theo dõi, giám sát. Tuy nhiên, việc công bố công khai về dự án còn chưa đầy đủ thông tin theo quy định. Sở Xây dựng đăng tải thông tin công khai chậm nên các đối tượng có nhu cầu đăng ký mua, thuê NOXH chậm tiếp cận thông tin về dự án.
Trong công tác quản lý chi phí đầu tư các dự án NOXH, qua kiểm toán cho thấy, một số dự án tính toán dự toán chưa phù hợp quy định; quá trình kiểm toán, KTNN đã giảm dự toán, chi phí đầu tư thực hiện số tiền hơn 14,4 tỷ đồng. Bên cạnh đó, một số dự án thực hiện có gói thầu tư vấn đầu tư xây dựng, chi phí khác thấp hơn dự toán được duyệt hoặc không thực hiện; quá trình kiểm toán giảm chi phí đầu tư thực hiện các hạng mục này hơn 2,1 tỷ đồng. Đồng thời, tính toán một số hạng mục tư vấn đầu tư xây dựng, chi phí quản lý dự án và chi phí khác chưa phù hợp quy định, KTNN xác định giảm dự toán 891 triệu đồng. Ngoài ra, quá trình thẩm định, Sở Xây dựng điều chỉnh giảm một số khoản mục chi phí tại Dự án NOXH VCN Phước Long nhưng chưa điều chỉnh giảm suất đầu tư/sàn NOXH tương ứng, làm ảnh hưởng giá phê duyệt.
Đáng chú ý, một số dự án tính toán phương án lãi vay chưa phù hợp. Điển hình như Dự án NOXH-01, việc dự toán tính toán chi phí lãi vay trong phương án xác định giá bán, thuê, thuê mua Dự án năm thứ 4, thứ 5 và thứ 6 (mỗi năm trả khoảng 30% vốn vay) bắt đầu trả nợ gốc là chưa phù hợp với phương án kinh doanh của đơn vị về việc bán NOXH hình thành trong tương lai (sau khi hoàn thành phần móng, đơn vị đã mở bán nhà ở hình thành trong tương lai và đến khi giao nhà thì thu hồi đủ 95% giá trị căn hộ bán và 20% giá trị căn hộ cho thuê). Qua kiểm toán, KTNN đã xác định giảm chi phí lãi vay trong dự toán phương án tính giá bán, thuê, thuê mua NOXH của Dự án này số tiền gần 15,2 tỷ đồng; đồng thời, KTNN cũng xác định giảm chi phí lãi vay Dự án NOXH Bình Phú giai đoạn 2 số tiền 244 triệu đồng…
Bất cập trong theo dõi, giám sát mục đích sử dụng nhà ở xã hội
Trong việc xét duyệt hồ sơ mua, thuê, thuê mua NOXH, qua kiểm toán cho thấy tình trạng chủ đầu tư chấm điểm chưa đầy đủ đối tượng nộp hồ sơ mua, thuê, thuê mua NOXH theo thứ tự ưu tiên; chưa gửi danh sách các đối tượng đã được mua, thuê NOXH sau khi ký hợp đồng mua, thuê căn hộ về Sở Xây dựng theo quy định. Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hòa không kiểm soát được các đối tượng (bao gồm cả các thành viên trong hộ) đã được ký hợp đồng mua, thuê, thuê mua NOXH của dự án NOXH có nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước trên địa bàn theo quy định, dẫn đến không xác định được đối tượng dự kiến được giải quyết mua, thuê, thuê mua NOXH theo danh sách do chủ đầu tư lập đã được mua, thuê, thuê mua tại dự án NOXH khác hay chưa. Bên cạnh đó, Sở Xây dựng còn chậm trễ trong việc kiểm tra, xác minh đối tượng mua, thuê, thuê mua NOXH trên địa bàn.
Cũng theo kết quả kiểm toán, Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hòa không lập kế hoạch hằng năm để thực hiện thanh tra, kiểm tra giám sát mục đích sử dụng NOXH theo quy định. Đến thời điểm kiểm toán, Sở Xây dựng cũng không cung cấp được báo cáo, hồ sơ liên quan đến công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát mục đích sử dụng NOXH của các đối tượng mua, thuê, thuê mua trên địa bàn tỉnh.
Tại các chủ đầu tư dự án NOXH, trong hợp đồng mua, thuê, thuê mua NOXH chưa quy định trách nhiệm theo dõi, phát hiện và xử lý đối với các trường hợp vi phạm mục đích sử dụng NOXH; không đảm bảo giải quyết được đầy đủ các trường hợp vi phạm mục đích sử dụng; đồng thời không ràng buộc được trách nhiệm kiểm tra, giám sát của chủ đầu tư dự án NOXH sau khi bàn giao căn hộ. Vì vậy, các chủ đầu tư cũng không tiến hành tổ chức kiểm tra mục đích sử dụng NOXH theo yêu cầu của Ủy ban nhân dân tỉnh.
KTNN nêu rõ, công tác phối hợp của cơ quan chức năng trong việc phát hiện, xử lý đối với các trường hợp vi phạm mục đích sử dụng NOXH được thực hiện theo quy định tại Luật Nhà ở năm 2014; Nghị định số 99/2015/NĐ-CP, Nghị định số 100/2015/NĐ-CP và Thông tư số 20/2016/TT-BXD của Bộ Xây dựng. Tuy nhiên, các quy định này bộc lộ bất cập khi chưa phân định rõ về trách nhiệm theo dõi, phát hiện và xử lý đối với các trường hợp vi phạm; không đề cập đến cơ chế phối hợp, trao đổi và cung cấp thông tin giữa các cơ quan chức năng; đồng thời không ràng buộc được trách nhiệm kiểm tra, giám sát của chủ đầu tư dự án NOXH./.
Qua kiểm toán, đối với các chủ đầu tư và các dự án được kiểm toán chi tiết, KTNN kiến nghị giảm giá trị dự toán, giá trị quyết toán A-B khi quyết toán dự án hoàn thành theo kết quả kiểm toán với tổng số tiền hơn 32,851 tỷ đồng.
