Doanh nghiệp lo các khoản nợ bị chuyển nhóm
Theo Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), dư nợ cho vay với bất động sản năm 2022 lên tới 825.000 tỷ đồng. Còn theo thống kê của Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, tính đến cuối năm 2022, dư nợ trái phiếu riêng lẻ hiện hữu của các DN bất động sản khoảng 419.000 tỷ đồng. Phản ánh tại các hội nghị gần đây cho thấy, áp lực trả nợ ngân hàng và áp lực đáo hạn trái phiếu DN đến cùng lúc trong khi việc huy động vốn từ các nguồn khác đều gặp khó khăn khiến các DN bất động sản đang canh cánh nỗi lo chuyển nhóm nợ.
Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) Lê Hoàng Châu quan ngại, nếu DN không trả được các khoản vay đến hạn thì các khoản vay này có nguy cơ trở thành nợ xấu hoặc nhóm nợ xấu hơn, kéo theo DN lâm vào bế tắc vì không thể tiếp cận được các khoản vay mới để vượt qua khó khăn. Từ đây, ông Châu đề nghị Chính phủ, NHNN xem xét, cân nhắc cho phép ngân hàng tái cơ cấu khoản nợ đến hạn theo hướng giữ nguyên nhóm nợ, “khoanh nợ xấu” đối với một số khoản nợ để DN có thể được vay vốn tín dụng mới đối với dự án bất động sản có đầy đủ pháp lý, tài sản bảo đảm, tính khả thi, được tổ chức tín dụng đánh giá có khả năng trả lãi, trả nợ gốc.
Đại diện Tập đoàn Novaland cũng cho biết, hiện DN này vẫn đang làm việc với các ngân hàng thương mại để tháo gỡ khó khăn cho các khoản vay. Novaland đề nghị NHNN xem xét cho các tập đoàn bất động sản được tái cấu trúc nợ, giãn nợ trong vòng 24-36 tháng. Tương tự, đại diện Hưng Thịnh Land cũng cho hay, gia hạn nợ là điều kiện để hỗ trợ việc giải ngân tiếp theo cho các DN. Hưng Thịnh Land hiện chưa có tình trạng các khoản nợ bị chuyển nhóm. Tuy nhiên, nếu NHNN không có chính sách hỗ trợ thì các khoản nợ của DN này có thể bị chuyển nhóm trong thời gian tới. Vì vậy, Hưng Thịnh Land kiến nghị NHNN cho phép cơ cấu nợ, tránh tình trạng nhiều khoản nợ của DN bị “nhảy nhóm”.
Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc “Tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững” vừa qua, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cũng đề nghị NHNN xem xét vấn đề giãn nợ gốc, lãi vay cho các DN bất động sản khó khăn (DN, dự án bất động sản phục vụ tiêu dùng, sản xuất, công nghiệp, du lịch, nghỉ dưỡng...). Trong Dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển do Bộ Xây dựng chủ trì soạn thảo, giải pháp giãn nợ gốc và lãi vay cho các DN này cũng đang được tính đến.
Đảm bảo thận trọng, chính xác trong cơ cấu, giãn nợ
Trên thực tế, việc cơ cấu nợ, giữ nguyên nhóm nợ từng được các ngân hàng áp dụng để hỗ trợ khách hàng vay vốn bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Việc chỉ đạo triển khai chính sách này của NHNN đã từng mang lại những hiệu quả nhất định đối với DN. Trong bối cảnh hiện nay, khi mà các DN bất động sản đang gặp nhiều khó khăn, vấn đề này lại được đề xuất. Một số ý kiến cho rằng, đây là giải pháp cần được tính đến để tháo gỡ khó khăn cho DN bất động sản.
Theo ông Nguyễn Hưng - Tổng Giám đốc Ngân hàng Thương mại cổ phần Tiên Phong, DN bất động sản hiện nay không chỉ đối mặt với khoản nợ đáo hạn mà còn áp lực lớn đối với khoản trái phiếu DN đã phát hành, trong khi đó, dòng tiền thu được từ bất động sản bị chững lại. Do vậy, cơ cấu lại nợ, gia hạn nợ thêm thời gian nhất định là cần thiết trong giai đoạn này bởi nếu không có biện pháp hỗ trợ, DN sẽ không trả được nợ ngân hàng cũng như không thanh toán được các khoản trái phiếu DN đến kỳ đáo hạn.
TS. Võ Trí Thành - Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia - cũng cho rằng, trong giai đoạn thị trường bất động sản đang gặp khó khăn, để giảm thiểu tác động đến nền kinh tế, việc đưa ra các giải pháp hỗ trợ linh hoạt là phù hợp. Tuy nhiên, theo TS. Võ Trí Thành, giải pháp giãn nợ không nên áp dụng cho tất cả các DN bất động sản, phải chọn lọc và xem xét, quyết định đối với từng trường hợp. Cùng với việc giãn nợ, thị trường bất động sản cần nhiều giải pháp hỗ trợ khác, nhất là về cơ chế.
Để đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng, ông Nguyễn Thanh Tùng - Tổng Giám đốc Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam - đề xuất: Việc cơ cấu nợ nên triển khai một cách rất thận trọng, chính xác, đảm bảo không chuyển nợ xấu về sau. Việc dồn nợ xấu về sau sẽ tiềm ẩn rủi ro cho nền kinh tế cũng như chính ngân hàng.
Liên quan đến vấn đề này, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN sẽ chỉ đạo các tổ chức tín dụng tích cực làm việc với các DN để tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản. Trước đó, NHNN cho biết khó cơ cấu nợ, giãn nợ cho riêng nhóm DN bất động sản vì đây không phải là lĩnh vực ưu tiên và cần đảm bảo công bằng cho DN ở các ngành, lĩnh vực khác. Tuy nhiên, NHNN nhận thấy ý kiến từ Bộ Xây dựng là rà soát, xem dự án nào mang tính đầu cơ, dự án nào gắn với sản xuất kinh doanh, thương mại và dịch vụ thì sẽ có các giải pháp tháo gỡ riêng. Việc phân loại này sẽ giúp ngành ngân hàng có cơ sở để thực hiện hỗ trợ./.
Theo NHNN, để tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ khách hàng vay vốn tại tổ chức tín dụng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, đến cuối tháng 6/2022 (thời điểm kết thúc chính sách), các tổ chức tín dụng đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ với giá trị nợ lũy kế là hơn 722.000 tỷ đồng với gần 1,1 triệu khách hàng; miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ với giá trị nợ lũy kế là trên 92.000 tỷ đồng với gần 562.000 khách hàng.
