Cổ phần hóa, thoái vốn vẫn chậm tiến độ

6 tháng, tổng thu từ CPH, thoái vốn đạt hơn 28 nghìn tỷ đồng

Tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo Đổi mới và Phát triển DN về tình hình sắp xếp, CPH, thoái vốn, cơ cấu lại DNNN và phát triển DN 6 tháng đầu năm; nhiệm vụ, giải pháp 6 tháng cuối năm 2018, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ - Trưởng Ban Chỉ đạo - nhận định, quá trình CPH, thoái vốn đang đi vào thực chất, có chiều sâu. Mặc dù số DN còn ít nhưng phần vốn nhà nước bán được nhiều và số tiền thu về gấp nhiều lần so với trước đây. Theo đó, trong 6 tháng đầu năm, Chính phủ đã phê duyệt phương án CPH 19 DNNN (bằng 86,2% so với cùng kỳ năm 2017), tổng giá trị DN là 40.672,09 tỷ đồng, trong đó, giá trị vốn nhà nước là 23.084,23 tỷ đồng.

16 DN đã phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) và bán cho cổ đông chiến lược, thu về 22.457,29 tỷ đồng, gấp 4,5 lần số thu từ IPO của năm 2017 (bao gồm 8 DN được phê duyệt phương án CPH từ năm 2017 và 8 DN được phê duyệt trong năm nay). Trong số này, có một số DN quy mô lớn như: Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam, Tổng công ty Dầu Việt Nam, Công ty TNHH MTV Lọc hóa dầu Bình Sơn, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam, Tổng công ty Lương thực miền Nam, Tổng công ty Phát điện 3, Tổng công ty Thương mại Hà Nội. Về thoái vốn nhà nước tại DN, các Bộ, địa phương đã thoái vốn nhà nước tại 42 DN với giá trị sổ sách 1.813 tỷ đồng, thu về 5.598 tỷ đồng (gấp 3,08 lần giá trị sổ sách).

Như vậy, tổng thu từ CPH, thoái vốn trong 6 tháng đầu năm 2018 đạt 28.055,29 tỷ đồng. Lũy kế từ năm 2016 đến nay, tổng số thu từ CPH, thoái vốn đạt khoảng 198.000 tỷ đồng, gấp 2,5 lần tổng số thu từ CPH, thoái vốn của giai đoạn 2011-2015...

Tiếp tục đẩy nhanh tiến độcổ phần hóa

Mặc dù ghi nhận những kết quả đạt được trong quá trình CPH nhưng Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ vẫn thẳng thắn nhận định: Tiến độ CPH DNNN và thoái vốn nhà nước tại DN còn chậm. Theo kế hoạch, năm 2018, cả nước phải hoàn thành CPH 85 DN nhưng đến nay, mới CPH được 19 DN. Trong đó, TP. HCM phải CPH 39 DN, Hà Nội phải CPH 11 DN nhưng 2 địa phương này vẫn chưa CPH được DN nào.

Lý giải về sự chậm trễ trên, ông Nguyễn Doãn Toản - Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội - cho biết, việc Hà Nội không CPH được DNNN nào trong nửa năm qua do từng DN gặp nhiều khó khăn và do việc chuyển giao các chính sách cũng có độ trễ. Ngoài ra, ông Toản đề nghị Nhà nước được giữ cổ phần chi phối ở một số DN mà địa phương này cho là “đặc thù” là vận tải và chiếu sáng... dù những DN này không nằm trong danh mục Nhà nước phải nắm giữ cổ phần chi phối.

Còn ông Huỳnh Trung Lâm - Phó Ban Chỉ đạo đổi mới DN TP. HCM - cho hay, Thành phố chưa CPH được DNNN nào là do đợi cơ quan quản lý cho ý kiến về phương án đặc thù.

Ông Nguyễn Đức Chi - Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) - đề nghị, phải đưa lợi thế quyền thuê đất trả tiền hằng năm, lợi thế về thương hiệu, văn hóa khi xác định giá trị DN. Tuy nhiên, đến nay, vẫn chưa có văn bản hướng dẫn...

Bổ sung thêm một số nguyên nhân dẫn đến việc CPH, thoái vốn chậm, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, vướng mắc lớn nhất hiện nay là việc xác định, phê duyệt phương án sử dụng đất sau CPH của DNNN. Bên cạnh đó, sự chậm trễ trong CPH, thoái vốn còn do số DNNN phải thực hiện kiểm toán trước khi CPH tăng mạnh; nhiều DNNN có quy mô lớn. Ngoài ra, nhiều nguyên nhân khác ảnh hưởng đến tiến độ CPH, thoái vốn như: các Bộ, ngành chưa ban hành đầy đủ hướng dẫn và thị trường chứng khoán giảm mạnh trong vài tháng qua…
Trước thực trạng trên, Phó Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tập trung đề xuất giải pháp để tháo gỡ khó khăn, bảo đảm tiến độ và chất lượng của quá trình CPH, thoái vốn.

Để hoàn thành nhiệm vụ, Phó Thủ tướng đề nghị Ban Chỉ đạo nhanh chóng hoàn thiện báo cáo kế hoạch triển khai trong 6 tháng cuối năm làm cơ sở để đôn đốc, giám sát; các Bộ, ngành rà soát, hoàn thiện các văn bản hướng dẫn về CPH, bán vốn. Bộ Tài chính công khai các DNNN đã CPH mà không niêm yết trên thị trường chứng khoán đúng thời hạn. Bộ Tài Nguyên và Môi trường chỉ đạo các sở tham mưu kịp thời cho lãnh đạo địa phương xác định kế hoạch sử dụng đất của DNNN sau CPH để bảo đảm tiến độ...