Con đường nâng hạng và cơ hội đón sóng lớn thứ 4 trong lịch sử

Con đường nâng hạng rõ ràng hơn

Ngày 20/3 vừa qua, Bộ Tài chính đã đăng tải thông tin lấy ý kiến các đơn vị, tổ chức, cá nhân đối với dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư quy định về giao dịch chứng khoán trên hệ thống giao dịch chứng khoán; bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán; hoạt động của công ty chứng khoán và công bố thông tin trên TTCK (Thông tư số 119/2020/TT-BTC, Thông tư số 120/2020/TT-BTC, Thông tư số 121/2020/TT-BTC và Thông tư số 96/2020/TT-BTC). Lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước khẳng định, hiện tại cơ quan quản lý đang rất nỗ lực để sửa đổi, bổ sung các quy định pháp lý nhằm tháo gỡ các nút thắt quan trọng, đáp ứng các tiêu chí của tổ chức xếp hạng.

Nếu TTCK Việt Nam được nâng hạng, VinaCapital ước tính tỷ trọng cổ phiếu Việt Nam sẽ chiếm khoảng từ 0,7% đến 1,2% trong rổ chỉ số thị trường mới nổi của MSCI và FTSE Russell, và dòng vốn nước ngoài đổ thêm vào TTCK Việt Nam có thể đạt 5-8 tỷ USD.

Tổng Giám đốc điều hành Khối Đầu tư chứng khoán, VinaCapital Nguyễn Hoài Thu

Chuyên gia cao cấp Công ty Chứng khoán KB Việt Nam - ông Nghiêm Sỹ Tiến - đánh giá, dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung 4 thông tư đã tập trung giải quyết 2 vấn đề quan trọng đó là ký quỹ trước giao dịch và yêu cầu quyền tiếp cận thông tin bình đẳng, kịp thời của nhà đầu tư nước ngoài. Đối với các nhà đầu tư nước ngoài, cụ thể là nhà đầu tư tổ chức nước ngoài sẽ không cần phải ký quỹ 100% tiền trước thời điểm đặt lệnh mua chứng khoán. Các công ty chứng khoán có đủ năng lực tài chính sẽ được đứng ra cung cấp dịch vụ và thực hiện bảo lãnh, đảm bảo nghĩa vụ thanh toán trong trường hợp nhà đầu tư không thể thanh toán. Ngoài ra, cơ quan quản lý cũng đề xuất bổ sung, xây dựng lộ trình công bố thông tin đầy đủ bằng tiếng Anh theo các đối tượng công ty, bắt đầu từ ngày 01/01/2025 đến ngày 01/01/2028.

“Đây sẽ là những giải pháp tháo gỡ vướng mắc lớn nhất dựa trên các tiêu chí nâng hạng của FTSE Russell, đặc biệt là ký quỹ trước giao dịch. Đồng thời, việc áp dụng cho nhà đầu tư nước ngoài là các tổ chức cũng đảm bảo tính khả thi và thu hẹp các rủi ro phát sinh khi các nhóm đối tượng này đã có uy tín nhất định, đủ năng lực tài chính để đảm bảo các nghĩa vụ sau đó. Ngoài ra, giải pháp này vẫn đảm bảo công bằng với nhà đầu tư trong nước, do hiện chỉ có nhà đầu tư trong nước mới được sử dụng dịch vụ vay ký quỹ” - ông Tiến nhấn mạnh, đồng thời tin tưởng: “Nếu chúng ta bám sát và thực hiện được lộ trình đã đề xuất; tập trung sửa đổi các vấn đề chính, thì dự kiến vào kỳ đánh giá tháng 9/2024, Việt Nam sẽ được FTSE Russell xếp vào danh sách chờ nâng hạng và tháng 9/2025 kỳ vọng sẽ chính thức thành thị trường mới nổi thứ cấp”.

Phó Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán Kiến thiết Việt Nam - ông Đỗ Bảo Ngọc - bình luận, việc điều chỉnh lại những thông tư trên nhằm gỡ bỏ những rào cản kỹ thuật liên quan tới hoạt động giao dịch của tổ chức đầu tư nước ngoài tại Việt Nam - một trong những yếu tố còn hạn chế để các tổ chức quốc tế xem xét nâng hạng TTCK Việt Nam thời gian qua. Bên cạnh đó, việc nâng cao khả năng tiếp cận thông tin trên TTCK Việt Nam của các nhà đầu tư nước ngoài cũng vô cùng quan trọng, góp phần gia tăng thêm cơ cấu nhà đầu tư tổ chức, thu hút dòng vốn ngoại và thúc đẩy phát triển thị trường trong dài hạn.

“Với quyết tâm hiện tại của các cấp quản lý và các thành viên thị trường, TTCK Việt Nam có nhiều cơ hội để hoàn thành mục tiêu chính thức được FTSE nâng hạng trong năm 2025. FTSE nâng hạng cũng sẽ là bàn đạp hướng tới việc hoàn thiện thêm nhiều điều kiện nâng hạng của MSCI sau này. Khi đó, TTCK Việt Nam sẽ thu hút được dòng vốn đầu tư quốc tế rất lớn” - ông Ngọc cho hay.

Theo Báo cáo phân hạng thị trường cổ phiếu kỳ tháng 3/2024 của FTSE Russell, Việt Nam tiếp tục được duy trì trong Danh sách chờ xét phân hạng với khả năng tái phân hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi thứ cấp và sẽ được cập nhật về trạng thái Danh sách chờ xét phân hạng trong kỳ cập nhật tháng 9/2024.

Cơ hội bước vào con sóng lớn thứ 4

Theo Giám đốc Chiến lược thị trường VPBankS Trần Hoàng Sơn, câu chuyện nâng hạng có thể là yếu tố giúp TTCK Việt Nam bước vào con sóng lớn thứ 4 trong lịch sử. Ba sóng lớn trước đó gồm sóng WTO (năm 2007-2008), sóng thoái vốn (năm 2016-2017), sóng tiền rẻ do dịch Covid-19 (năm 2021-2022) và sóng thứ 4 là nâng hạng thị trường.

Chuyên gia này cho biết, tham chiếu ở nhiều thị trường khác cho thấy, trước khi được nâng hạng trong khoảng 2 năm, các chỉ số ở các thị trường này thường tăng khoảng 40-50%. Do đó, nếu TTCK Việt Nam thực sự được nâng hạng, VN-Index trong khoảng 2 năm tới đây sẽ có thể vượt qua vùng đỉnh lịch sử 2021-2022 và đi lên một vùng cao mới. “Chu kỳ lớn đang diễn ra trong năm nay và năm sau. Dự báo, VN-Index có thể đạt cao nhất 1.650-1.750 điểm khi thị trường được nâng hạng” - ông Sơn nhận định.

Cũng theo chuyên gia VPBankS, khi được nâng hạng, lượng vốn thụ động vào thị trường có thể đạt hơn 800 triệu USD (với FTSE Russell) và hơn 1 tỷ USD (với MSCI), nhưng lượng vốn chủ động có thể sẽ gấp 10 lần do xu hướng đầu cơ đã diễn ra ở rất nhiều thị trường khác được nâng hạng trước đó. Tuy nhiên, ông Sơn lưu ý nhà đầu tư về việc xuất hiện bẫy giảm giá trong chu kỳ thị trường đi lên. Các nhịp điều chỉnh sâu là cơ hội để nhà đầu tư cơ cấu lại danh mục và mua vào cho chu kỳ tăng trưởng nóng hơn khi có sự tham gia của công chúng trong giai đoạn đầu cơ xuất hiện.

Về định giá thị trường, sau khi lên mức P/E 17x lần tại vùng đỉnh tháng 9/2023, VN-Index đã điều chỉnh trở lại và định giá đã về mức hấp dẫn hơn khi đang giao dịch ở mức 15,4x lần, thấp hơn mức trung bình 10 năm ở 16,6 lần. Với dự báo lợi nhuận 2024 sẽ tiếp tục phục hồi, ông Sơn nhận định mức định giá hợp lý vẫn là cơ sở để thu hút dòng tiền tham gia trở lại. Dự báo, VN-Index có thể đạt mốc cao nhất trong năm 2024 ở mức 1.326-1.350 điểm, tăng 17% so với năm 2023, trong đó vùng dao động chính của chỉ số xoay quanh mốc 1.200 +/- 50 điểm. Mức thấp trong năm có thể ở mốc hỗ trợ 1.100 điểm./.