Phản ánh nhịp độ tăng trưởng của nền kinh tế, sau năm 2024 khả quan, nửa đầu năm 2025, ngành bán lẻ Việt Nam ghi nhận đà phục hồi ổn định dù vẫn có sự phân hóa giữa các mảng kinh doanh.
Số liệu của Cục Thống kê cho thấy tiêu dùng cuối cùng nửa đầu năm 2025 tăng 7,95% so với cùng kỳ (so với 5,78% của 6 tháng đầu năm 2024), đóng góp tới 84,2% vào tăng trưởng GDP - khẳng định vai trò dẫn dắt của tiêu dùng nội địa trong bối cảnh xuất khẩu và đầu tư chịu sức ép thuế quan và căng thẳng thương mại.
Tính chung 8 tháng đầu 2025, doanh thu bán lẻ hàng hóa ước đạt 3.495,8 nghìn tỷ đồng, tăng 8,1% so với cùng kỳ. Kết quả khảo sát của Vietnam Report cũng ghi nhận gần 2/3 số doanh nghiệp có kết quả kinh doanh khởi sắc.
Nhiều doanh nghiệp đầu ngành ghi nhận lợi nhuận ấn tượng nhờ bắt đúng nhu cầu thị trường và đi sớm với các quyết sách nhằm định hình lại "cuộc chơi".
Dưới góc nhìn của cộng đồng doanh nghiệp bán lẻ, dù còn nhiều ẩn số song nhìn chung, phục hồi là xu hướng chủ đạo trong năm 2025. Động lực tăng trưởng đến từ sự cộng hưởng của hai yếu tố: nỗ lực tái cấu trúc chiến lược từ bên trong doanh nghiệp và chính sách hỗ trợ từ môi trường vĩ mô.
Tuy nhiên, quá trình phục hồi không đồng đều, mà thể hiện sự phân hóa rõ rệt giữa các phân khúc bán lẻ và từng nhóm doanh nghiệp, tùy thuộc vào danh mục sản phẩm, năng lực quản trị và mức độ sẵn sàng, nhạy bén trước những thay đổi.
Trước hết, nền tảng vĩ mô thuận lợi và chính sách kích cầu tiêu dùng từ Chính phủ đang đóng vai trò như “chất xúc tác” thúc đẩy niềm tin thị trường và khơi thông dòng chảy tiêu dùng. Các biện pháp như giảm thuế VAT, đẩy mạnh chuẩn hóa hoạt động hộ kinh doanh, chống hàng giả và gian lận thương mại không chỉ khuyến khích nhu cầu mua sắm mà còn tạo lập môi trường cạnh tranh minh bạch, qua đó giúp các doanh nghiệp chân chính có cơ hội khẳng định năng lực và mở rộng thị phần.
Đặc biệt, việc ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP về quản lý và kinh doanh vàng đánh dấu bước tiến lớn trong lộ trình tự do hóa thị trường vàng, phá vỡ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng và mở rộng cánh cửa cho các tổ chức tài chính, doanh nghiệp tư nhân đủ điều kiện tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị ngành vàng.
Đây không chỉ là cú hích giúp gia tăng nguồn cung, giảm chênh lệch giá vàng trong và ngoài nước, mà còn mở ra kênh huy động và phân bổ vốn hiệu quả hơn, gián tiếp thúc đẩy tiêu dùng và đầu tư trong nền kinh tế.
Dù môi trường vĩ mô đóng vai trò nền tảng, năng lực nội tại mới là yếu tố quyết định thành bại. Doanh nghiệp chỉ có thể tận dụng thời cơ nếu sở hữu tầm nhìn chiến lược rõ ràng, sức mạnh thương hiệu và năng lực thực thi hiệu quả.
Điều này dẫn tới sự phân hóa về biên lợi nhuận: nhóm dẫn đầu thường có quy mô và độ phủ mạng lưới rộng, cho phép giảm chi phí vận hành, đồng thời đàm phán điều kiện thuận lợi với nhà cung cấp.
Sức mạnh thương hiệu giúp nhóm này xây dựng lòng tin, thu hút khách hàng trung thành và thúc đẩy các dịch vụ bổ trợ như tài chính tiêu dùng, “mua trước - trả sau”, từ đó hạ rào cản mua sắm và gia tăng doanh số.
Trong khi đó, nhóm doanh nghiệp thiếu nền tảng vững chắc có thể đối mặt với nguy cơ tăng trưởng doanh thu nhưng lợi nhuận bị co hẹp do áp lực vận hành và cạnh tranh về giá. Về dài hạn, nếu không kịp nâng cấp năng lực nội tại, những doanh nghiệp này sẽ bị đẩy ra khỏi “cuộc chơi”./.
