Sáng 13/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo. Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Doãn Anh Thơ tham dự Phiên họp.
Trình bày nội dung cơ bản của Dự thảo Luật, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Đạt cho biết, việc ban hành Luật nhằm thể chế hóa kịp thời, có hiệu quả chủ trương về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Đồng thời, khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo hiện hành, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.
Trong đó, để thể chế hóa chủ trương của Đảng về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Dự thảo Luật bổ sung quy định về tiếp công dân trực tuyến; quy định công dân được sử dụng số căn cước công dân hoặc mã số định danh điện tử thay cho việc xuất trình giấy tờ tùy thân hiện nay khi đến nơi tiếp công dân.
Thẩm tra Dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội Dương Thanh Bình cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban tán thành với quy định của Dự thảo Luật về hình thức tiếp công dân trực tuyến nhằm đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trong hoạt động tiếp công dân, xử lý đơn, thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo; góp phần tạo thuận lợi cho công dân khi thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo, đồng thời giảm áp lực tại trụ sở tiếp công dân.
Tuy nhiên, Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ đánh giá thêm về hiệu quả của việc triển khai mô hình tiếp công dân trực tuyến thời gian qua, các điều kiện hạ tầng kỹ thuật để đảm bảo kết nối giữa Trụ sở tiếp công dân cấp tỉnh với Trụ sở tiếp công dân ở trung ương, giữa Trụ sở tiếp công dân cấp tỉnh với các điểm tiếp công dân cấp tỉnh và cấp xã...
Bên cạnh đó, Dự thảo Luật giao Chính phủ quy định chi tiết việc tiếp công dân trực tuyến; đề nghị nghiên cứu xây dựng, ban hành đồng thời Nghị định của Chính phủ cùng thời điểm có hiệu lực của Luật sau khi được Quốc hội thông qua, trong đó quy định chi tiết trình tự, thủ tục, quyền và nghĩa vụ của công dân, trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong tiếp công dân trực tuyến.
Phát biểu tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh bày tỏ tán thành việc Dự thảo Luật bổ sung hình thức tiếp công dân trực tuyến, bên cạnh hình thức trực tiếp để phù hợp với thực tiễn hiện nay và ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trên mọi lĩnh vực, đồng thời tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân.
Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị nghiên cứu khái niệm về tiếp công dân tại Dự thảo Luật để quy định đảm bảo tính đồng bộ. Cụ thể, Dự thảo Luật quy định tiếp công dân là việc cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân đón tiếp để lắng nghe, tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân. Khái niệm này chỉ phù hợp với hình thức tiếp công dân hiện nay là trực tiếp. Do đó, Cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu điều chỉnh khái niệm này cho phù hợp với việc bổ sung hình thức trực tuyến.
Liên quan đến việc phân cấp, ủy quyền trong giải quyết khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho rằng, việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan trực tiếp đến quyền con người, quyền công dân.
Thực tế, thời gian qua, những hạn chế trong việc thực hiện giải quyết khiếu nại, tố cáo có nguyên nhân phần nhiều là do thực hiện ủy quyền của người được quy định có trách nhiệm lại không trực tiếp thực hiện mà ủy quyền cho cấp phó, thậm chí ủy quyền của ủy quyền. Từ đó, dẫn đến đơn thư, vụ việc kéo dài.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị cân nhắc, quy định rõ vấn đề này; thực hiện theo quy định của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương, bảo đảm hiệu quả việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo.
Nhấn mạnh xu thế liên thông và chuyển đổi số, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải đề nghị, cần đẩy nhanh việc liên thông kết quả tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo từ Thanh tra Chính phủ tới thanh tra các địa phương, đơn vị, tránh tình trạng có những đơn vị thụ lý đơn thư không nắm được thông tin, dẫn đến mất thời gian phân công người xử lý, trả lời kết quả xử lý tới công dân./.
