Thị trường ngoại tệ tương đối ổn định
Trở lại với bối cảnh đầu năm 2016 khi nền kinh tế trong nước chịu ảnh hưởng từ biến động của các nền kinh tế trên thế giới, nhiều chuyên gia đã dự báo tỷ giá sẽ tăng từ 4-5%. Thế nhưng, trên thực tế, năm qua, thị trường ngoại tệ trong nước diễn biến tương đối ổn định hơn so với mức độ biến động khá lớn của các quốc gia khác. So với đầu năm, tỷ giá VND/USD tăng khoảng 1,1-1,2%, thanh khoản thị trường tốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đáp ứng đầy đủ, kịp thời. Tại một vài thời điểm, tỷ giá tăng do yếu tố tâm lý bởi biến động trên thị trường quốc tế như sự kiện Brexit (nước Anh rời Liên minh châu Âu), kết quả bầu cử tổng thống Mỹ, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất; tuy nhiên, tỷ giá đã nhanh chóng ổn định trở lại - Báo cáo của NHNN chỉ rõ.
Nhiều chuyên gia cho rằng, tỷ giá tương đối ổn định một phần là nhờ sức bền nội tại của nền kinh tế. Điều này được minh chứng qua việc NHNN gom được lượng ngoại hối dự trữ dồi dào. Tính đến thời điểm hiện tại, dự trữ ngoại hối lên tới 40 tỷ USD. Đáng lưu ý, cơ chế điều hành mới linh hoạt hơn so với trước đây đã giúp tỷ giá tránh được những cú sốc lớn. TS. Nguyễn Minh Phong - Chuyên gia kinh tế - nhận định: Chính sách tỷ giá trung tâm lần đầu được áp dụng từ ngày 04/01/2016 đã và đang phát huy tác dụng tích cực trong việc ổn định tỷ giá do được điều chỉnh lên, xuống hằng ngày, với mức độ được NHNN tính toán, đảm bảo yếu tố linh hoạt, theo đúng chế độ tỷ giá thả nổi có quản lý. Cách thức điều hành tỷ giá mới này cho phép tỷ giá phản ứng kịp thời hơn với diễn biến trong nước và quốc tế; giảm bớt áp lực bán ngoại tệ can thiệp thị trường và kỳ vọng đầu cơ khác.
Còn theo TS. Võ Trí Thành - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) - cơ chế điều hành tỷ giá mới mang tính linh hoạt hơn, phản ánh tín hiệu thị trường tốt hơn; nhờ đó, tạo khả năng chống chịu những cú sốc từ bên ngoài đối với nền kinh tế, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát dưới 5%.
Như vậy, sự ra đời của tỷ giá trung tâm là bước ngoặt trong điều hành chính sách tỷ giá và thị trường ngoại hối năm 2016 và cũng là bước đột phá của chính sách điều hành tiền tệ của NHNN trong nhiều năm qua.
Nhiều thách thức trong điều hành tỷ giá
Thành công bước đầu trong điều hành tỷ giá theo cơ chế mới là cơ sở để NHNN khẳng định tiếp tục duy trì phương thức điều hành này trong năm 2017. Tuy nhiên, năm nay, theo dự báo của các chuyên gia, tình hình chính trị và kinh tế của các quốc gia khác biến động khó lường; đồng USD lên giá, tạo hiệu ứng làm nhiều đồng tiền của các quốc gia vốn là đối tác thương mại của Việt Nam bị mất giá. Chưa kể, áp lực lạm phát gia tăng và nhiều nhà đầu tư có xu hướng rút vốn khỏi thị trường mới nổi. Tất cả những yếu tố này có thể ảnh hưởng đến thị trường tài chính - tiền tệ toàn cầu, tạo đà cho USD tăng giá. Trong khi đó, chính sách điều hành tỷ giá mới của NHNN thay đổi từng ngày và tham chiếu theo 8 loại tiền tệ song USD vẫn là đồng tiền chủ chốt. Bởi vậy, áp lực tỷ giá sẽ mạnh lên và đồng Việt Nam có thể sẽ mất giá từ 2-4%.
Tại cuộc họp báo do NHNN tổ chức mới đây, Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng nhận định một loạt những yếu tố gây khó khăn, thách thức đối với công tác điều hành tỷ giá trong thời gian tới như: Các chính sách mới của tân Tổng thống Mỹ Donald Trump, FED có thể tăng số lần điều chỉnh lãi suất, đồng Nhân dân tệ vào rổ tiền tệ thế giới, bầu cử ở nhiều nước châu Âu. Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng hội nhập sâu rộng với thế giới, những yếu tố đó không chỉ tác động đến kinh tế mà còn ảnh hưởng đến tâm lý kỳ vọng đối với thị trường trong nước. Do vậy, điều hành chính sách tỷ giá và thị trường ngoại hối đòi hỏi NHNN phải theo dõi sát sao diễn biến hằng ngày, hằng giờ của thị trường, sẵn sàng các phương án dự phòng để có phản ứng nhanh, kịp thời trước biến động của thị trường thế giới cũng như trong nước. Đó cũng là lý do để NHNN tiếp tục tỏ rõ quyết tâm thực hiện các giải pháp can thiệp cần thiết nhằm ổn định tỷ giá và thị trường ngoại hối, đảm bảo phù hợp với các cân đối vĩ mô và mục tiêu của chính sách tiền tệ, tạo niềm tin cho các nhà đầu tư trong năm 2017.
THÀNH ĐỨC
