Dư nợ cho vay các mặt hàng chủ lực tăng khá
Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đến ngày 30/9/2023, huy động vốn của các tổ chức tín dụng (TCTD) tại khu vực đạt 269.417 tỷ đồng, tăng gần 8%, tổng dư nợ tín dụng, đạt 508.102 tỷ đồng, tăng 6% so với thời điểm 31/12/2022, chiếm khoảng 4,01% tổng dư nợ nền kinh tế.
Cơ cấu tín dụng chuyển dịch hỗ trợ đắc lực cho chuyển dịch cơ cấu kinh tế, các động lực tăng trưởng của vùng (như tín dụng một số ngành dịch vụ chiếm tỷ trọng lớn; dư nợ các lĩnh vực trọng điểm của vùng tăng tốt...).
Các TCTD trên địa bàn đã giảm lãi suất cho vay đối với khách hàng, lãi suất cho vay bình quân của ngân hàng thương mại (NHTM) trong nước đối với khoản cho vay mới và cũ trên địa bàn ở mức 7,3 - 9,1%.
Kết quả tín dụng cho các lĩnh vực ưu tiên được cải thiện: Dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn Tây Nguyên đạt khoảng 297.501 tỷ đồng, tăng 3,15% so với cuối năm 2022, chiếm 9,65% so với dư nợ lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn toàn quốc.
Dư nợ cho vay các mặt hàng chủ lực như cà phê, cao su, hồ tiêu đều tăng khá (với dư nợ là 76.255 tỷ đồng, chiếm 15% tổng dư nợ của vùng Tây Nguyên, tăng 7,06% so với cuối năm 2022, chiếm khoảng 82% dư nợ cho vay cà phê toàn quốc).
Dư nợ cho vay cao su đạt 7.168 tỷ đồng, chiếm 1,4% tổng dư nợ của vùng Tây Nguyên, chiếm 15,7% dư nợ cho vay cao su toàn quốc…); dư nợ cho vay ngành công nghiệp, xây dựng đạt mức tăng 11,57%.
Doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận tín dụng
Mặc dù toàn ngành ngân hàng đã nỗ lực thực hiện các chủ trương, chính sách, giải pháp song việc cung ứng và tiếp cận tín dụng của các doanh nghiệp trên địa bàn khu vực Tây Nguyên vẫn còn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.
Các kênh huy động vốn khác chưa thực sự phát huy hiệu quả. Đặc biệt, thị trường vốn (thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường chứng khoán) đang tồn tại một số vấn đề và chưa phát triển tương xứng với vai trò cung ứng vốn trung, dài hạn cho nền kinh tế đã khiến nhu cầu vốn cho phục hồi kinh tế tập trung phần lớn qua kênh tín dụng ngân hàng, tạo áp lực cung ứng vốn chủ yếu cho nền kinh tế lên ngành ngân hàng.
Tại Tây Nguyên, nguồn vốn huy động tại chỗ chỉ chiếm khoảng 53%. Hoạt động huy động vốn trên địa bàn chưa đáp ứng được nhu cầu về vốn tín dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng trên địa bàn, các TCTD phải nhận điều chuyển vốn từ hội sở để kinh doanh. Một số nhóm khách hàng có nhu cầu nhưng chưa đáp ứng điều kiện vay vốn, nhất là nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Bà Trần Thị Lan Anh - Giám đốc Công ty TNHH Cà phê Vĩnh Hiệp - cho biết, doanh nghiệp cần đảm bảo nguồn vốn để thu mua cà phê cho người nông dân, đảm bảo sản xuất và xuất khẩu cà phê ngay từ đầu niên vụ, điều tiết hoạt động kinh doanh cũng như hỗ trợ tốt cho người nông dân phát triển cà phê theo hướng bền vững.
Trong thực tế, các doanh nghiệp tư nhân vừa và nhỏ đang phải vay vốn theo hình thức thế chấp bằng các bất động sản là chủ yếu. Việc vay vốn bằng thế chấp tài sản đang khiến các doanh nghiệp tư nhân chỉ được vay với số tiền rất hạn chế, trong khi việc thu mua cà phê lại rất khẩn trương vì đây là một mặt hàng nông sản có tính thời vụ cao.
Giám đốc Công ty cà Vĩnh Hiệp đề nghị ngân hàng có chính sách cấp tín dụng theo từng ngành hàng, đặc biệt là ngành nông sản xuất khẩu, trong đó có cà phê; cung cấp 1 gói tín dụng đặc thù riêng cho ngành cà phê, cho các doanh nghiệp đầu ngành và có tính bền vững về lãi suất, về room tín dụng, về chính sách tài sản đảm bảo (hàng hóa) để cạnh tranh với các doanh nghiệp FDI.
Bà Lan Anh cũng đề nghị xem xét triển khai áp dụng các sản phẩm vay vốn, dựa vào phương án sản xuất kinh doanh gồm: Hợp đồng, quyền phải thu, dòng tiền, hàng hoá để doanh nghiệp được tiếp cận nguồn vốn vay tín chấp và chủ động về vốn; xem xét cho vay dựa trên uy tín của doanh nghiệp, uy tín người mua và bảo hiểm tiền phải thu.
Đại diện doanh nghiệp Vĩnh Hiệp cũng mong muốn các TCTD ưu tiên cấp hạn mức, mở rộng hạn mức, giải ngân cho các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu cà phê ngay từ thời điểm đầu vụ, từ tháng 10.
Giám đốc Công ty Cà phê Đăk Uy (chi nhánh Tổng Công ty Cà phê Việt Nam) Nguyễn Cao Biền kiến nghị NHNN tiếp tục đưa ra các chính sách ưu đãi lãi suất với chương trình tái canh cà phê, giúp doanh nghiệp có thể tiếp cận được nguồn vốn dài hạn với mức lãi suất thấp, bảo đảm cho doanh nghiệp hoàn thành tái canh cà phê, mang lại năng suất ổn định và bảo đảm nguồn vốn trả nợ ngân hàng.
Ngân hàng sẵn sàng đáp ứng nhu cầu vốn của doanh nghiệp
Trước những kiến nghị của các doanh nghiệp, ông Nguyễn Phạm Đình Vinh - Giám đốc Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank, Chi nhánh Đắk Lắk cho biết, Sacombank đã có bổ sung thêm 12.000 tỷ đồng, trong đó có 7.000 tỷ đồng cho vay khách hàng doanh nghiệp với mức lãi suất từ 5-6%. Đối với những khách hàng gặp khó khăn, chưa thể phục hồi nhanh, Sacombank cũng vận dụng Thông tư 02 của NHNN để cơ cấu các khoản nợ của khách hàng.
Về phía NHNN, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết: NHNN đã nhận diện đầy đủ các khó khăn của doanh nghiệp và sẽ chỉ đạo các ngân hàng thương mại mạnh dạn hơn, cùng doanh nghiệp tháo gỡ, giải quyết các vấn đề về an toàn vốn. An toàn vốn vẫn là vấn đề các ngân hàng cần đảm bảo, nhưng mạnh dạn để hai bên được chia sẻ thông tin hỗ trợ nhau trong vấn đề xử lý tài sản đảm bảo, mạnh dạn cho vay tín chấp, hay theo dõi được dòng tiền, để giảm bớt thủ tục sử dụng tài sản đảm bảo bằng bất động sản như hiện nay.
“Với tinh thần đồng hành, chia sẻ cùng người dân, doanh nghiệp, ngành ngân hàng sẵn sàng triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng phát triển kinh tế trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên. Những giải pháp của ngành ngân hàng và sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, UBND, HĐND, cùng với các Sở, ban, ngành, các Hội, hiệp hội sẽ giúp người dân, doanh nghiệp trên địa bàn thành phố ổn định sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội bền vững” - ông Tú nhấn mạnh./.
