Đột phá trong xây dựng và hoàn thiện chính sách, ngành Công Thương "thắng lớn"

(BKTO) - Các cân đối lớn được đảm bảo, sản xuất công nghiệp phục hồi mạnh mẽ, thị trường nội địa vững vàng, xuất nhập khẩu trở thành điểm sáng nổi bật… là những đóng góp thiết thực, cụ thể của ngành Công Thương đối với tăng trưởng, phát triển kinh tế của đất nước năm 2024.

xk(1).jpg
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2024 đạt kỷ lục mới với gần 800 tỷ USD. Ảnh minh họa

Hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu quan trọng

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng, năm 2024, ngành Công Thương đã hoàn thành và hoàn thành vượt mức tất cả các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao. Bộ đã tạo được sự đột phá trong công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách, trọng tâm là việc chủ trì, tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật Điện lực (sửa đổi), thông qua chủ trương tái khởi động các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận và nhiều chính sách mới, tháo gỡ khó khăn cho các dự án năng lượng tái tạo; giải quyết nhiều dự án tồn đọng…

Các cân đối lớn được bảo đảm, nhất là an ninh năng lượng và cân đối cung cầu các mặt hàng thiết yếu, nguyên vật liệu đầu vào phục vụ sản xuất. Đặc biệt là kỳ tích hoàn thành Đường dây 500 kV mạch 3 với nhiều kỷ lục và các dự án trọng điểm ngành năng lượng.

Xuất nhập khẩu là điểm sáng nổi bật và là một trong những động lực chính của tăng trưởng kinh tế với tổng kim ngạch cả năm đạt kỷ lục mới (gần 800 tỷ USD), tăng 15% so với năm trước và vượt 2,5 lần kế hoạch được giao; cán cân thương mại ghi nhận năm thứ 9 liên tiếp xuất siêu ở mức cao (gần 25 tỷ USD), giúp nâng cao dự trữ ngoại hối, ổn định tỷ giá và các chỉ số kinh tế vĩ mô.

Sản xuất công nghiệp phục hồi mạnh mẽ, tăng trưởng ngoạn mục 8,4% trong đó ngành chế biến chế tạo tăng gần 10% (so với năm 2023 chỉ dưới 1%), tạo động lực lớn thúc đẩy tăng trưởng vĩ mô.

Hoạt động hội nhập kinh tế quốc tế được triển khai đồng bộ, hiệu quả; khai mở thành công thị trường tiềm năng lớn ở Trung Đông, Châu Phi với việc đàm phán, ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện Việt Nam - UAE (CEPA) trong thời gian đàm phán ngắn kỷ lục (16 tháng), góp phần mở rộng thêm thị trường thương mại toàn cầu của Việt Nam.

Phòng vệ thương mại cũng đạt kết quả tích cực, vững chắc, xử lý thành công hàng trăm vụ việc điều tra chống bán phá giá, chống trợ cấp, lẩn tránh thương mại, góp phần quan trọng bảo vệ hàng hóa Việt Nam trên hành trình vươn ra thế giới.

Thị trường trong nước tăng trưởng vững chắc với mức tăng gần 9%, cung cầu hàng hóa ổn định, là trụ đỡ đảm bảo các mục tiêu tăng trưởng vĩ mô. Thương mại điện tử vượt mốc 25 tỷ USD, tăng trưởng 20% so với năm 2023 và chiếm 2/3 giá trị kinh tế số Việt Nam. Xúc tiến thương mại đổi mới mạnh mẽ với chuỗi sự kiện lớn nhất từ trước tới nay, giá trị thương hiệu quốc gia của Việt Nam vượt mốc 500 tỷ USD, xếp hạng 32 thế giới...

Chung sức cùng các Bộ, ngành, địa phương thúc đẩy giao thương

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Võ Văn Hưng đánh giá, với sự vào cuộc của ngành Công Thương trong năm 2024 đã tạo sự bứt phá trong sản xuất và xuất khẩu nông, lâm, thủy sản. Giá trị sản xuất tăng trưởng trên 3,2%, lần đầu tiên xuất khẩu nông sản vượt mức 60 tỷ USD (ước đạt 62,7 tỷ USD năm 2024), tăng trên 18% so năm 2023, trong đó có 11 mặt hàng tiếp tục duy trì giá trị kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD.

Thứ trưởng Võ Văn Hưng đánh giá, sự hợp tác chặt chẽ, hiệu quả của hai Bộ, cũng như sự hỗ trợ, đồng hành của các Bộ, ngành, cơ quan, địa phương đang góp phần thực hiện thành công các mục tiêu Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Theo ông Nguyễn Minh Vũ (Bộ Ngoại giao), công tác hội nhập quốc tế của Bộ Công Thương ngày càng sâu rộng, thực chất, hiệu quả, góp phần nâng tầm đối ngoại đa phương, tạo mạng lưới liên kết kinh tế rộng khác. Ngành Công Thương và cả nước đã tích cực thúc đẩy đàm phán, ký kết các FTA thế hệ mới, nâng tổng số FTA Việt Nam ký kết và tham gia lên 17 FTA, trong đó nổi bật Hiệp định CEPA với kỷ lục về thời gian đàm phán đã mở ra nhiều cơ hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư với khu vực Trung Đông.

Từ phía địa phương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Long An Huỳnh Văn Sơn nhận định, đóng góp vào thành tích chung của tỉnh trong năm 2024 có vai trò to lớn của Bộ Công Thương. Với tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh đạt 8,3%, tỉnh Long An đã đứng thứ 3 vùng Đồng bằng sông Cửu Long, đứng thứ 21 cả nước về tăng trưởng. Tốc độ tăng trưởng ngành công nghiệp tăng 11,26%. Kim ngạch xuất khẩu năm 2024 của địa phương cũng đạt gần 13 tỷ USD; trong đó xuất khẩu đạt 7,5 tỷ USD, tăng 8,6% so với năm 2023, kim ngạch nhập khẩu đạt 5,4 tỷ, tăng 25,58%...

Bộ Công Thương đã tích cực hỗ trợ tỉnh tổ chức nhiều hoạt động kết nối các doanh nghiệp với nhà đầu tư, nhà nhập khẩu nước ngoài để thúc đẩy giao thương, xúc tiến xuất khẩu - ông Huỳnh Văn Sơn nhấn mạnh.

Khẳng định vai trò tiên phong trong thúc đẩy tăng trưởng

Phó Thủ tướng, kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đánh giá: Ngành Công Thương đã ghi dấu ấn trên cả 2 nhiệm vụ chính là hoàn thiện thể chế, chính sách, khung khổ pháp lý và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đồng thời kiến tạo, thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh.

Với mục tiêu năm 2025 phấn đấu tăng trưởng từ 8% trở lên để tạo đà, tạo thế và lực cho giai đoạn 2026-2030 tăng trưởng ở mức 2 con số - đây là yêu cầu rất cao, đòi hỏi nỗ lực rất lớn của cả hệ thống chính trị, người dân và doanh nghiệp. Trong đó, ngành Công Thương cần khẳng định vai trò tiên phong thông qua việc thực hiện tố một số nhiệm vụ.

Một là, tạo lập môi trường pháp lý thuận lợi, rõ ràng, minh bạch, khơi thông rào cản về thủ tục hành chính cho phát triển sản xuất công nghiệp và thúc đẩy thương mại. Theo đó, Bộ cần tiếp tục xác định công tác xây dựng thể chế, chính sách là một trong ba đột phá chiến lược.

Hai là, cần sớm rà soát, hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền ban hành Luật Sản xuất sản phẩm công nghiệp trọng điểm, nhằm nâng cao năng lực độc lập, tự chủ, của nền sản xuất Việt Nam. Phát triển các ngành công nghiệp sử dụng nhiều công nghệ trong nước, có giá trị gia tăng cao và các ngành công nghiệp phát thải carbon thấp, ban hành cơ chế khuyến khích đủ mạnh để phát triển những lĩnh vực ưu tiên của các ngành công nghiệp trọng điểm như luyện kim, cơ khí chế tạo, công nghiệp điện tử, bán dẫn và phát triển hệ sinh thái công nghiệp năng lượng, công nghiệp phụ trợ.

Ba là, triển khai các giải pháp đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Không để thiếu điện là yêu cầu bắt buộc và là một bài toán khó trong bối cảnh những năm vừa qua chưa có nhiều dự án nguồn điện mới, lưới điện được triển khai.

Bốn là, tăng cường công tác xúc tiến thương mại, đa dạng hóa thị trường, chuỗi cung ứng; củng cố và mở rộng thị phần tại các thị trường truyền thống; tạo bước đột phá mở rộng các thị trường xuất khẩu mới có tiềm năng; chỉ đạo các cơ quan Thương vụ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan ngoại giao thực hiện tốt vai trò cầu nối cho doanh nghiệp với thị trường sở tại.

Năm là, đẩy mạnh phát triển thị trường nội địa, triển khai hiệu quả các chương trình, đề án về phát triển thị trường trong nước. Theo dõi sát tình hình thị trường, thực hiện các biện pháp bảo đảm cân đối cung cầu hàng hóa. Thực hiện tốt công tác chống gian lận xuất xứ, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, phòng vệ thương mại để bảo vệ nền kinh tế, doanh nghiệp, thị trường trong nước và phù hợp với các cam kết quốc tế.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Công Thương khẩn trương triển khai công tác sắp xếp sau khi được Chính phủ phê duyệt để nhanh chóng ổn định tổ chức, đảm bảo không gián đoạn trong triển khai nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức mới phải hiệu quả, hiệu lực hơn tổ chức cũ.

Lãnh đạo Bộ Công Thương đã chỉ đạo hoàn thành xây dựng Đề án về sắp xếp, tinh gọn bộ máy của Bộ, báo cáo Bộ Nội vụ thẩm định, trình Chính phủ; theo đó, tổ chức bộ máy của Bộ giảm từ 28 đơn vị xuống còn 23 đơn vị, giảm 05 đơn vị, tương ứng gần 18%.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, Bộ sẽ tiếp thu các ý kiến chỉ đạo, cụ thể hóa thành các giải pháp trọng tâm để triển khai thực hiện. Đặc biệt trong đó, Bộ sẽ tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu ngành công nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và năng lực cạnh tranh, góp phần làm mới và thúc đẩy các động lực tăng trưởng truyền thống (gồm đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu), đồng thời khai thác có hiệu quả các động lực tăng trưởng mới (như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn…).

Tăng cường hội nhập kinh tế quốc tế; chủ động tham mưu khai thác có hiệu quả các cơ hội từ quan hệ đối ngoại với các nước lớn để đón đầu làn sóng dịch chuyển đầu tư các ngành trọng điểm; chú trọng thực thi hiệu quả các giải pháp kết nối chặt chẽ giữa các doanh nghiệp FDI với doanh nghiệp trong nước, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt, đáp ứng yêu cầu tham gia chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu./.

Cùng chuyên mục
Đột phá trong xây dựng và hoàn thiện chính sách, ngành Công Thương "thắng lớn"