Giáp Thìn 2024 và cơ hội hóa rồng

Về bên ngoài, có bốn cơ hội chính dưới đây:

Thứ nhất, thế giới đang bước vào giai đoạn phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19. Điều này tạo ra nhu cầu tăng cao về các sản phẩm và dịch vụ của Việt Nam, đặc biệt là các sản phẩm xuất khẩu.

Theo dự báo của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng 3,8% trong năm 2024. Đây là mức tăng trưởng cao hơn so với mức 3,6% của năm 2023. Điều này được hỗ trợ bởi các nền kinh tế lớn đang tiếp tục phục hồi sau đại dịch Covid-19. Theo dự báo của IMF, các nền kinh tế lớn đang tiếp tục phục hồi sau đại dịch Covid-19. Cụ thể, năm 2024, Hoa Kỳ dự kiến sẽ tăng trưởng 2,3%; Trung Quốc dự kiến sẽ tăng trưởng 4,8%; Liên minh châu Âu dự kiến sẽ tăng trưởng 2,7%; Nhật Bản dự kiến sẽ tăng trưởng 2%.

Thứ hai, nhu cầu tiêu dùng và đầu tư đang tăng trở lại. Theo dự báo của Ngân hàng Thế giới (WB), nhu cầu tiêu dùng toàn cầu sẽ tăng trưởng 3,7% trong năm 2024. Đây là mức tăng trưởng cao hơn so với mức 3,6% của năm 2023. Trong đó, nhu cầu tiêu dùng của các nước đối tác quan trọng của Việt Nam cũng đang tăng trở lại. Theo dự báo của WB, nhu cầu tiêu dùng của Hoa Kỳ sẽ tăng trưởng 3,5% trong năm 2024. Theo dự báo của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), nhu cầu tiêu dùng của Trung Quốc sẽ tăng trưởng 5,5%, của Nhật Bản sẽ tăng trưởng 2,5% trong năm 2024.

Liên quan đến đầu tư, theo dự báo của WB, đầu tư toàn cầu sẽ tăng trưởng 4,5% trong năm 2024. Đây là mức tăng trưởng cao hơn so với mức 4,3% của năm 2023.Trong đó, đầu tư của các nước đối tác quan trọng của Việt Nam cũng đang tăng trở lại. Theo dự báo của WB, đầu tư của Hoa Kỳ sẽ tăng trưởng 5% trong năm 2024. Theo dự báo của ADB, đầu tư của Trung Quốc sẽ tăng trưởng 5,5%, của Nhật Bản sẽ tăng trưởng 3,5% trong năm 2024.

Sự tăng trưởng của nhu cầu tiêu dùng và đầu tư của các nước trên thế giới, đặc biệt là của các nước đối tác quan trọng của Việt Nam sẽ tạo cơ hội cho xuất khẩu, đầu tư của Việt Nam, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Thứ ba, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang tạo ra nhiều cơ hội mới cho Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật, sản xuất, thương mại điện tử...

Trong lĩnh vực công nghệ - kỹ thuật, cuộc cách mạng 4.0 đang thúc đẩy phát triển các ngành công nghệ, kỹ thuật mới, như: Trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), điện toán đám mây... Đây là những ngành có tiềm năng phát triển lớn ở Việt Nam, với lực lượng lao động trẻ, năng động, có khả năng tiếp thu công nghệ mới. Theo báo cáo của Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA), thị trường phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin của Việt Nam đạt 17,5 tỷ USD trong năm 2023, tăng 15% so với năm 2022. Đây là mức tăng trưởng cao nhất trong vòng 10 năm qua.

Cuộc cách mạng 4.0 cũng đang thúc đẩy phát triển các công nghệ sản xuất mới, như: Sản xuất tự động hóa, sản xuất thông minh, sản xuất tích hợp dọc... Các công nghệ này giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, giảm chi phí sản xuất. Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tỷ lệ tự động hóa trong sản xuất công nghiệp của Việt Nam đạt 22,3% trong năm 2023, tăng 1,5% so với năm 2022.

Trong lĩnh vực thương mại điện tử, cuộc cách mạng 4.0 đang thúc đẩy phát triển thương mại điện tử với sự ra đời của các mô hình thương mại điện tử mới, như: Thương mại điện tử xã hội, thương mại điện tử di động... Theo báo cáo của Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương, tổng doanh thu thương mại điện tử của Việt Nam đạt 119,7 tỷ USD trong năm 2023, tăng 23,1% so với năm 2022.

Cuộc cách mạng 4.0 còn tạo ra cơ hội cho nhiều ngành nghề khác của Việt Nam. Trong nông nghiệp, các công nghệ mới như: AI, IoT... có thể được ứng dụng trong nông nghiệp để nâng cao năng suất, chất lượng nông sản, giảm chi phí sản xuất... Trong du lịch, các công nghệ mới như thực tế ảo, thực tế tăng cường... có thể được ứng dụng trong du lịch để mang đến trải nghiệm mới lạ, hấp dẫn cho du khách. Trong y tế, các công nghệ mới như: AI, robot... có thể được ứng dụng trong y tế để nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh... Trong giáo dục, các công nghệ mới như: Học trực tuyến, học kết hợp... có thể được ứng dụng trong giáo dục để giúp học sinh, sinh viên tiếp cận với kiến thức một cách thuận tiện, hiệu quả hơn.

Thứ tư, Việt Nam đang ngày càng hội nhập sâu rộng với thế giới, đặc biệt là với các nền kinh tế lớn như: Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản... Điều này tạo điều kiện cho Việt Nam tiếp cận với nguồn vốn, công nghệ, thị trường mới.

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã tích cực hội nhập sâu rộng với thế giới, đặc biệt là với các nền kinh tế lớn như: Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản... Cụ thể, tính đến tháng 01/2024, Việt Nam đã ký kết 16 hiệp định thương mại tự do (FTA), trong đó có 15 FTA đã có hiệu lực. Các FTA này đã tạo ra cơ hội cho Việt Nam tiếp cận với thị trường của 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, với tổng dân số khoảng 2,3 tỷ người. Tính đến tháng 12/2023, tổng vốn FDI đăng ký vào Việt Nam đạt 410,5 tỷ USD. Trong đó, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) từ Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản chiếm lần lượt 12,7%, 24,9% và 17,3%. Việt Nam đã thiết lập quan hệ kinh tế, thương mại với hơn 180 quốc gia và vùng lãnh thổ. Kim ngạch thương mại hàng hóa của Việt Nam với các nước trong năm 2023 đạt 668,2 tỷ USD, tăng 22,3% so với năm 2022.

Về bên trong, có ba cơ hội chính dưới đây:

Thứ nhất, Việt Nam đang có lực lượng lao động trẻ, năng động, được đào tạo bài bản. Đây là nguồn lực quan trọng để Việt Nam phát triển kinh tế - xã hội. Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, lực lượng lao động của Việt Nam trong độ tuổi 15-64 là 54,7 triệu người, chiếm 69,5% dân số. Trong đó, lao động có việc làm là 50,5 triệu người, chiếm 92,2% lực lượng lao động.

Lực lượng lao động của Việt Nam có đặc điểm là:

Tuổi trẻ: Độ tuổi trung bình của lực lượng lao động Việt Nam là 33,2 tuổi, thấp hơn so với nhiều quốc gia trong khu vực.

Năng động: Lực lượng lao động Việt Nam có tinh thần ham học hỏi, tiếp thu công nghệ mới.

Được đào tạo bài bản: Tỷ lệ lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật của Việt Nam đạt 20,3%, cao hơn so với nhiều quốc gia trong khu vực.

Lực lượng lao động trẻ, năng động có khả năng sáng tạo, đổi mới, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Lực lượng lao động được đào tạo bài bản có khả năng sử dụng hiệu quả các công nghệ mới, góp phần nâng cao năng suất lao động và tạo ra các sản phẩm, dịch vụ có chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.

Thứ hai, Việt Nam có nền tảng kinh tế - xã hội ổn định, môi trường đầu tư thuận lợi. Điều này thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài đến Việt Nam.

Theo báo cáo của WB, Việt Nam là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới. Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Việt Nam đạt trung bình 7% trong giai đoạn 2011-2023. Việt Nam cũng là một quốc gia ổn định về chính trị, xã hội. Việt Nam có nền tảng pháp lý vững chắc, hệ thống chính trị ổn định, môi trường kinh doanh minh bạch, an toàn.

Việt Nam đã có nhiều nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư, thu hút đầu tư nước ngoài. Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách ưu đãi cho các nhà đầu tư nước ngoài như: Miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp; cắt giảm thủ tục hành chính.

Thứ ba, Chính phủ Việt Nam đang có nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, đặc biệt là doanh nghiệp khởi nghiệp.

Chính phủ Việt Nam luôn coi trọng việc phát triển doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp khởi nghiệp. Chính phủ hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp thông qua các chương trình cho vay ưu đãi, hỗ trợ lãi suất, hỗ trợ vốn khởi nghiệp, hỗ trợ về thủ tục hành chính, về tiếp cận thông tin, về đào tạo nhân lực…

Các chính sách hỗ trợ của Chính phủ Việt Nam đã góp phần thúc đẩy phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp. Số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp ở Việt Nam đã tăng nhanh trong những năm gần đây. Theo báo cáo của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp đã tăng từ 10.000 doanh nghiệp vào năm 2015 lên 30.000 doanh nghiệp vào năm 2023. Doanh nghiệp khởi nghiệp đã tạo ra nhiều việc làm cho xã hội. Theo báo cáo của VCCI, doanh nghiệp khởi nghiệp đã tạo ra khoảng 1 triệu việc làm cho xã hội trong năm 2023.

Nắm bắt kịp thời và tận dụng tốt nhất các cơ hội nói trên mà năm Giáp Thìn 2024 mang lại chính là nền tảng để phát triển đột phá và nhanh chóng hóa rồng./.