Tuy nhiên, chất lượng, hiệu quả của Tháng Thanh niên nhìn chung vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế bởi các nguyên nhân chủ quan và khách quan khác nhau, dẫn đến kết quả hoạt động chưa được như mong muốn và chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh của thanh niên. Nổi lên là tình trạng hoạt động theo phong trào, tùy hứng, chưa rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của các lực lượng tham gia, tính bắt buộc chưa cao, còn ỷ lại, phó thác cho thanh niên, chưa thật sự trở thành công việc chung của toàn xã hội…
Để khắc phục hạn chế, đưa phong trào thanh niên trong đó có Tháng Thanh niên phát triển ngày càng lớn mạnh, đòi hỏi phải có những quy định chặt chẽ, phù hợp, cụ thể của pháp luật về vấn đề này. Luật Thanh niên năm 2020 đã có quy định rất rõ về công tác thanh niên, trong đó có Tháng Thanh niên. Cụ thể tại Điều 9 của Luật Thanh niên quy định:
1. Tháng 3 hằng năm là Tháng Thanh niên. Tháng Thanh niên được tổ chức nhằm phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo của thanh niên để tham gia hoạt động vì lợi ích của cộng đồng, xã hội và vận động tổ chức, cá nhân đầu tư, phát triển thanh niên.
2. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh chủ trì, phối hợp với cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan tổ chức hoạt động Tháng Thanh niên.
3. Chính phủ, chính quyền địa phương các cấp có trách nhiệm tạo điều kiện về cơ chế, chính sách, nguồn nhân lực để hỗ trợ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh cùng cấp tổ chức hoạt động Tháng Thanh niên. Người đứng đầu cơ quan, tổ chức có trách nhiệm tạo điều kiện, hỗ trợ cho thanh niên tham gia hoạt động Tháng Thanh niên.
Quy định trên của Luật Thanh niên phù hợp với Hiến pháp, pháp luật và thực tiễn Việt Nam, có tác dụng, ý nghĩa rất lớn với hoạt động của phong trào thanh niên và Tháng Thanh niên. Luật thể hiện trách nhiệm, nghĩa vụ chung của cả cộng đồng, nhấn mạnh vai trò của cơ sở, chính quyền cơ sở, vị trí quan trọng của Đoàn Thanh niên trong triển khai thực hiện Tháng Thanh niên. Quy định trên cũng chỉ ra yêu cầu Tháng Thanh niên phải có hoạt động thiết thực, có ý nghĩa, hiệu quả cao nhất, để thực hiện thắng lợi mục tiêu mà Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI (nhiệm kỳ 2017-2022) đã xác định: “Xây dựng lớp thanh niên thời kỳ mới có lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị vững vàng, giàu lòng yêu nước; có đạo đức, lối sống văn hóa, trách nhiệm, tuân thủ pháp luật, yêu chuộng hòa bình; có tri thức, sức khỏe, hoài bão, khát vọng vươn lên. Xây dựng Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thực sự vững mạnh, tập hợp đoàn kết đông đảo thanh niên, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam… Phát huy thanh niên xung kích, tình nguyện, sáng tạo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”. Đó vừa là tình cảm, vừa là nghĩa vụ, trách nhiệm, vinh dự cao quý của cả cộng đồng và thế hệ trẻ.
Kinh nghiệm thực tế cho thấy, Tháng Thanh niên đòi hỏi phải được thực hiện bằng tình cảm để tạo sự phấn khởi, phát huy cao nhất nguồn nội lực cho công tác này. Bằng sự tâm huyết, đam mê với công tác thanh niên sẽ đem lại những kết quả thật sự tốt đẹp, thuyết phục. Nhưng nếu chỉ bằng tình cảm thôi cũng chưa đủ, dễ tạo ra tình trạng được chăng hay chớ, có tính phong trào nhất thời, ngẫu hứng… Vì vậy, cần phải có quy định chặt chẽ để nâng cao tính bắt buộc, xác định nghĩa vụ, trách nhiệm, việc làm thường xuyên của cả hệ thống chính trị, tập thể, cá nhân…, tất cả đều phải vào cuộc. Nhưng trong đó vẫn phải đặc biệt chú ý đến vai trò, vị trí của Đoàn Thanh niên và cấp cơ sở. Cùng với việc phát huy cao nhất vai trò, vị trí của từng cấp, từng người thì phải chú ý mối quan hệ hữu cơ, sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan nhằm tạo ra sức mạnh tổng hợp. Việc tổ chức thanh niên trong các cơ quan, đơn vị Quân đội phối hợp chặt chẽ với tổ chức đoàn thanh niên các địa phương, cơ quan, nhà trường nơi đóng quân trong triển khai Tháng Thanh niên đã để lại hiệu quả cao và nhiều bài học kinh nghiệm quý. Đúng như phát biểu ngày 08/02/2022 của đồng chí Đại tướng Phan Văn Giang - Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng - tại Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Thanh niên quân đội và Ban Thanh niên Quân đội (08/02/1952 - 08/02/2022): “Những năm qua, lực lượng thanh niên quân đội đã xung kích, sáng tạo thực hiện tốt mọi nhiệm vụ trên nhiều lĩnh vực, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của quân đội và đất nước trên trường quốc tế, thiết thực bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, đẩy lùi thiên tai, bão lũ và đại dịch Covid-19; tô thắm hình ảnh, phẩm chất cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ trong thời kỳ mới”.
Tháng 7/2022 vừa qua, Đại hội lần thứ X Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Kiểm toán nhà nước (KTNN) đã thành công tốt đẹp. Trong nhiệm kỳ IX (2017-2022), Đoàn Thanh niên KTNN đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình với nhiều cách làm sáng tạo, phù hợp, đem lại kết quả thiết thực. Tuổi trẻ KTNN đã thường xuyên tổ chức các tọa đàm về nội dung học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, về văn hóa ứng xử, đạo đức, tác phong của người làm kiểm toán và hàng trăm hoạt động tri ân, tình nghĩa, phổ biến giáo dục pháp luật, quy định của Ngành; hơn 200 đề tài khoa học cấp Bộ và cấp cơ sở được bảo vệ thành công với chất lượng tốt… Đạt được kết quả trên là nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của cấp ủy, đội ngũ cán bộ, công chức, người lao động toàn Ngành và nỗ lực phấn đấu của tuổi trẻ KTNN. Tuổi trẻ KTNN luôn gắn chặt các hoạt động của đoàn với nhiệm vụ chính trị của đơn vị, của Ngành, tập trung vào những mũi nhọn, những công việc cần sự tiên phong, sáng tạo, xung kích của tuổi trẻ. Thông qua các hoạt động xung kích thực tiễn của tuổi trẻ cũng là biện pháp để tổ chức đoàn, tổ chức đảng rèn luyện đoàn viên thanh niên, phát hiện bồi dưỡng các nhân tố tích cực, ưu tú với Đảng, với Ngành. Những kết quả, cách làm hay trên đây đã góp phần tích cực vào sự phát triển của ngành KTNN thời gian qua và là vinh dự, động lực để tuổi trẻ KTNN tiếp tục rèn luyện phấn đấu thực hiện tốt tinh thần Đại hội X của Đoàn Thanh niên KTNN đã đề ra: “Xung kích - Bản lĩnh - Trách nhiệm - Chuyên nghiệp - Đổi mới - Hội nhập”.
Mong rằng, những bài học thành công, kinh nghiệm quý từ phong trào thanh niên và hoạt động Tháng Thanh niên của Quân đội và KTNN cần được tổng kết, nhân rộng, rút kinh nghiệm trên phạm vi cả nước để góp phần thúc đẩy công tác thanh niên được triển khai tốt hơn trong thời gian tới./.