Nghị định được xây dựng nhằm cụ thể hóa giải pháp triển khai nhiệm vụ của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; hoàn thiện khung khổ pháp lý thống nhất, đồng bộ, minh bạch, khả thi trong quản lý, tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia.
Đồng thời bổ sung, cụ thể hóa các cơ chế đặc thù liên quan đến quản lý, tổ chức thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia nhằm thể chế hóa yêu cầu của Quốc hội tại các Nghị quyết thông qua chủ trương đầu tư các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025 và phù hợp với yêu cầu thực tiễn.
Theo đó, những quy định được sửa đổi, bổ sung sẽ đẩy mạnh phân cấp, trao quyền chủ động cho chính quyền cơ sở trong triển khai thực hiện các hoạt động, dự án đầu tư thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia.
Thực hiện nhiệm vụ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ KHĐT đã chủ trì, phối hợp hoàn thiện Dự thảo Nghị định của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số Điều của Nghị định số 27/2022/NĐ-CP theo trình tự rút gọn.
Những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn đã được tổng hợp theo phản ánh của các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương; rà soát các quy định cần được sửa đổi, sửa đổi bổ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ…
Bộ KHĐT cũng chủ động nghiên cứu, rà soát các quy định pháp luật về đầu tư công, ngân sách nhà nước, xây dựng, đấu thầu, các quy định liên quan và rà soát các kiến nghị của các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương để xây dựng Dự thảo Nghị định; tổ chức các cuộc họp để lấy ý kiến hoàn thiện Dự thảo…
Theo đó, Dự thảo Nghị định đang được đưa ra lấy ý kiến rộng rãi của các cơ quan, tổ chức, cá nhân, trong đó làm rõ cơ chế phân bổ, giao kế hoạch vốn sự nghiệp nguồn ngân sách trung ương giai đoạn 5 năm các chương trình mục tiêu quốc gia.
Đồng thời quy định rõ chức năng, nhiệm vụ của Bộ KHĐT là tổng hợp, trình phương án phân bổ, giao mục tiêu, nhiệm vụ, kế hoạch đầu tư công trung hạn, kế hoạch vốn sự nghiệp nguồn ngân sách trung ương giai đoạn 5 năm.
Bộ Tài chính có nhiệm vụ tổng hợp phương án phân bổ, giao kế hoạch vốn sự nghiệp giai đoạn 5 năm. Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch mục tiêu, nhiệm vụ, kế hoạch đầu tư công, kế hoạch vốn sự nghiệp nguồn ngân sách trung ương giai đoạn 5 năm.
Dự thảo Nghị định cũng sửa đổi, bổ sung quy định làm rõ cơ chế giao mục tiêu, nhiệm vụ, kế hoạch đầu tư công trung hạn, kế hoạch vốn sự nghiệp nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 5 năm và việc ban hành kế hoạch thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia tại các cấp của địa phương; làm rõ quy trình giao mục tiêu, nhiệm vụ, kế hoạch đầu tư vốn, dự toán ngân sách nhà nước hằng năm của các chương trình mục tiêu quốc gia…
Cùng với đó là quy định cụ thể về cơ chế huy động nguồn vốn ngân sách địa phương của các tỉnh, thành phố nhận hỗ trợ từ ngân sách trung ương và không nhận hỗ trợ từ ngân sách trung ương trong thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia nhằm bổ sung cơ sở pháp lý để các địa phương triển khai thực hiện; bổ sung cơ chế sử dụng vốn đầu tư công thực hiện một số chính sách hỗ trợ trực tiếp cho hộ gia đình thuộc nội dung đầu tư của các chương trình mục tiêu quốc gia.
Những quy định được sửa đổi, bổ sung còn làm rõ nguyên tắc lồng ghép nguồn vốn giữa các chương trình mục tiêu quốc gia và nguyên tắc lồng ghép giữa các chương trình, dự án khác tại địa phương với các chương trình mục tiêu quốc gia.
Dự thảo Nghị định bãi bỏ 01 quy định về thủ tục hành chính trong xây dựng, ban hành danh mục dự án đặc thù trong áp dụng cơ chế đặc thù khi tổ chức thực hiện dự án quy mô nhỏ, kỹ thuật không phức tạp.
Cùng với việc xây dựng Dự thảo Nghị định, Bộ KHĐT cũng có Tờ trình đề xuất Chính phủ báo cáo, xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội về cơ chế sử dụng vốn đầu tư công hỗ trợ trực tiếp đối tượng hộ gia đình dân tộc thiểu số, hộ nghèo sinh sống ở xã đặc biệt khó khăn, thôn đặc biệt khó khăn vùng dân tộc thiểu số và miền núi; về thực hiện giao kế hoạch vốn sự nghiệp nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 5 năm cho các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương.
