Phát luật về bất động sản du lịch còn nhiều điểm nghẽn
Tại Hội thảo, các chuyên gia, học giả đều nhận định, trước đại dịch, phân khúc BĐS du lịch tại Việt Nam đang phát triển nhanh, mạnh với nhiều sản phẩm đa dạng như condotel, shophouse, shoptel, resort, homestay, farmstay,… song chính sách, khung pháp luật chưa theo kịp tốc độ phát triển của loại hình này.
Thực tế, chính sách, pháp luật về kinh doanh BĐS du lịch chưa đầy đủ, thống nhất, đồng bộ đã và đang gây lúng túng cho công tác quản lý nhà nước về thị trường BĐS ở các địa phương và là “điểm nghẽn” cho hoạt động đầu tư kinh doanh BĐS du lịch.
Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Lê Phúc |
PGS,TS. Bùi Quang Tuấn - Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam nhìn nhận, những chính sách phát triển du lịch của Việt Nam cho thấy Việt Nam vẫn chưa được hưởng những ưu đãi so với các ngành kinh tế mũi nhọn khác và chưa có chính sách ưu đãi đặc thù. “Do các quy định chưa cụ thể, rõ ràng nên tại nhiều địa phương, cơ quan quản lý nhà nước rất lúng túng trong việc quản lý BĐS du lịch và hoạt động chuyển nhượng, kinh doanh BĐS du lịch” – PGS,TS. Bùi Quang Tuấn cho biết, đồng thời chỉ ra một số hạn chế lớn trong pháp luật về đầu tư, kinh doanh BĐS như: thủ tục đầu tư phức tạp, chưa có cơ chế quy định cụ thể về quản lý và sử dụng đất cho mục đích hỗn hợp…
Trong khi đó, PGS,TS. Nguyễn Quang Tuyến - Trưởng khoa Pháp luật Kinh tế, trường Đại học Luật Hà Nội chỉ rõ, các quy định về BĐS du lịch nằm rải rác ở những văn bản pháp luật khác nhau song nội dung không đồng bộ, chi tiết. Riêng trong Luật Kinh doanh BĐS, BĐS du lịch được quy định khá mờ nhạt. Loại hình kinh doanh này được “ẩn nấp” trong các quy định về kinh doanh BĐS có sẵn; kinh doanh BĐS hình thành trong tương lai; kinh doanh quyền sử dụng đất của Luật Kinh doanh BĐS năm 2014. Các quy định hiện hành chưa đề cập những yêu cầu, đặc điểm đặc thù về môi giới, tư vấn, quản lý... về BĐS du lịch.
Phân thích sâu hơn những nguy cơ mà thị trường BĐS du lịch đang phải đối mặt do thiếu khung pháp lý, Tổng Thư ký Hiệp hội BĐS Việt Nam Đỗ Viết Chiến cho biết, việc pháp luật vẫn chưa theo kịp những loại hình BĐS du lịch đã hình thành rõ ràng trong thực tiễn đã dẫn đến phát sinh các vấn đề phức tạp trong giao dịch mua bán.
Đơn cử như condotel - sản phẩm lai tạo giữa căn hộ ở và khách sạn cho thuê, sau một thời gian phát triển rầm rộ, một nguồn cung lớn đã đổ bộ ra thị trường và hình thành các giao dịch mua bán giữa chủ dự án và nhà đầu tư. Nhưng hiện hoạt động của thị trường này đang gặp nhiều khó khăn, thậm chí bị tắc nghẽn, “vỡ trận” bởi ngay từ đầu đã có sự thiết nhất quán trong câu chuyện quyền sở hữu của các sản phẩm là căn hộ du lịch được xây dựng trên đất du lịch, dịch vụ.
Thúc đẩy hoạt động kinh doanh bất sản du lịch phát triển để đóng góp nhiều hơn cho nền kinh tế
Từ thực tiễn tham gia tư vấn chính sách cũng như trực tiếp tham gia kinh doanh BĐS, Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam Đoàn Văn Bình cho rằng, sự thiếu vắng cơ sở pháp lý và những chính sách phù hợp nhằm phát triển BĐS du lịch là rào cản lớn cho sự phát triển phân khúc BĐS này. Do đó, cơ chế, chính sách thông thoáng cần sớm được áp dụng, như một giải pháp cấp bách giúp thị trường hồi phục nhanh sau những tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19. Đồng thời, đây cũng là giải pháp dài hạn để thúc đẩy thị trường phát triển tự do, minh bạch, lành mạnh, giúp khai thác tối đa lợi thế của ngành kinh tế mũi nhọn du lịch nói chung và BĐS du lịch nói riêng, góp phần xây dựng Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.
Ông Bùi Tuấn Minh - Phó Tổng Giám đốc Deloitte Việt Nam cho rằng, trong tình hình hiện nay, nhu cầu khôi phục và phát triển thị trường BĐS nói chung và lĩnh vực BĐS du lịch nói riêng do những khó khăn dịch Covid-19 đặt ra yêu cầu đẩy mạnh hoạt động hỗ trợ từ phía Chính phủ về nhiều mặt, trong đó có hỗ trợ cả về chính sách thuế.
“Theo nhận định của chúng tôi, các cơ chế thuế đặc thù đối với lĩnh vực kinh doanh BĐS nói chung cần được xem xét nới lỏng dần theo xu hướng chuyển đổi chính sách coi kinh doanh, chuyển nhượng BĐS cũng như những ngành nghề kinh doanh khác” – ông Minh đề xuất.
Lĩnh vực BĐS nói chung và BĐS du lịch nói riêng đang là nội dung quan trọng, là ngành có nhiều sự sáng tạo và tạo ra nhiều giá trị nhất. Vì vậy để tối ưu những điểm mạnh và giá trị đó, chúng ta cần có những chính sách, pháp lý phù hợp để tạo đà cho sự phát triển của thị trường BĐS du lịch.
TS. Đoàn Trung Kiên phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Lê Phúc |
TS. Đoàn Trung Kiên – Hiệu trưởng trường Đại học Luật Hà Nội nhấn mạnh, để giúp các DN đầu tư kinh doanh BĐS “gượng dậy”, phát triển sau đại dịch Covid-19; để cải thiện môi trường đầu tư và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về thị trường BĐS thì việc bổ sung hoàn thiện chính sách, pháp luật về kinh doanh BĐS du lịch là rất cần thiết. Sau hội thảo, trường Đại học Luật Hà Nội sẽ phối hợp với Hiệp hội BĐS Việt Nam sẽ tổng hợp ý kiến báo cáo, đề xuất với các cơ quan có thẩm quyền trong việc sửa đổi, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về BĐS nói chung và BĐS du lịch nói riêng góp phần thúc đẩy hoạt động đầu tư kinh doanh BĐS một cách có hiệu quả ở nước ta.