KTNN đã yêu cầu các chi cục thuế tỉnh Hà Nam thực hiện thanh tra, kiểm tra việc kê khai , quyết toán thuế của các DN để xảy ra sai sót. Ảnh:TS
Kê khai miễn, giảm thuế thiếu chính xác
Theo Báo cáo kiểm toán, tổng số tiền miễn giảm thuế năm 2013 của toàn tỉnh Hà Nam là trên 286,7 tỷ đồng và 473.000 USD. Kết quả kiểm tra chọn mẫu 7 hồ sơ miễn, giảm thuế Thu nhập DN (TNDN) tại Văn phòng Cục thuế và kiểm tra thực hiện việc giảm thuế đối với các hộ kinh doanh cá thể tại 4 Chi cục Thuế cho thấy có tình trạng xác định chưa chính xác số thuế TNDN được miễn, giảm. Cụ thể, tại Công ty TNHH Friesland Campina Hà Nam, khi xác định thu nhập được hưởng ưu đãi thuế TNDN, Công ty chưa loại trừ khoản thu nhập từ hoạt động tài chính số tiền trên 23,2 tỷ đồng và thu nhập khác trên 34,5 tỷ đồng (đây là các khoản không được hưởng ưu đãi thuế) dẫn đến xác định chưa chính xác số thuế TNDN được miễn, giảm. Nếu loại trừ theo quy định thì phải giảm số thuế TNDN được miễn, giảm trên 5,7 tỷ đồng, đồng thời tăng thuế TNDN phải nộp là trên 8,6 tỷ đồng (so với số Công ty đã xác định). Tuy nhiên, theo Báo cáo của Cục thuế Hà Nam, tại thời điểm kiểm toán (tháng 4/2014) công ty chưa nộp Báo cáo tài chính năm 2013 và chưa cung cấp hồ sơ chi tiết về các khoản thu nhập khác, thu nhập hoạt động tài chính theo yêu cầu của cơ quan Thuế nên chưa xác định được chính xác số thuế TNDN phải nộp tăng theo kết quả kiểm toán. Tương tự, tại Công ty TNHH Quản lý khu công nghiệp Hòa Mạc cũng xác định chưa chính xác số thuế TNDN được miễn, giảm, KTNN đã xác định giảm thuế TNDN được miễn, giảm số tiền 113 triệu đồng.
Ngoài ra, kết quả kiểm toán cũng chỉ ra một số DN xác định chưa đúng thuế TNDN, thuế Giá trị gia tăng, thuế Thu nhập cá nhân, thuế Tài nguyên và phí Bảo vệ môi trường phải nộp. KTNN đã xác định số phải nộp vào NSNN tăng trên 5,4 tỷ đồng.
Cùng với việc kê khai thiếu chính xác các khoản thuế, phí, thuế ưu đãi, qua kiểm tra hồ sơ kê khai thuế của một số DN, KTNN cũng phát hiện những “mập mờ” trong thực hiện nghĩa vụ nộp NSNN. Điển hình là Công ty TNHH Xuân Tường (Chi cục Thuế huyện Thanh Liêm) hoạt động trong lĩnh vực khai thác đá, cát sỏi, đất sét. Doanh thu bán hành và cung cấp dịch vụ trong năm của Công ty là 149,9 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 76,9 triệu đồng; thuế và các khoản phải nộp trong năm là 52,6 triệu đồng; tài sản của công ty trong năm có 23 máy xúc và 24 xe tải các loại; giá trị nguyên vật liệu mua vào trong năm là 103 tỷ đồng, trong đó chủ yếu là mua dầu Diezel 93,8 tỷ đồng (tương đương với khoảng 4,15 triệu lít dầu); giá trị công cụ, dụng cụ mua vào trong năm là 25,4 tỷ đồng, chủ yếu là mua lốp ôtô 21,3 tỷ đồng (tương đương với khoảng 5.300 chiếc lốp để thay thế cho 24 chiếc xe tải). Từ phân tích những dữ liệu trên, KTNN cho rằng, chi phí dầu Diezel và lốp ôtô mà Công ty hạch toán vào chi phí đầu vào là bất hợp lý, phản ánh chưa chính xác kết quả sản xuất kinh doanh và tình hình thực hiện nghĩa vụ với NSNN.
Tại Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng công trình Trường Thịnh (Chi cục Thuế huyện Kim Bảng) mua vật tư bê tông nhựa của Công ty TNHH Xây dựng công trình 658 Hà Nội từ năm 2011, đã hạch toán vào chi phí nhưng không có hóa đơn tài chính.
Đối với công tác quản lý nợ thuế, mặc dù năm 2013, cơ quan Thuế đã có nhiều cố gắng trong việc quản lý và xử lý các khoản nợ đọng thuế bằng nhiều biện pháp và đã giảm được 35% tổng số nợ thuế, song tỷ lệ nợ thuế trên tổng số thu vẫn là 7%, chưa đạt chỉ tiêu phấn đấu giảm tỷ lệ nợ trên tổng số thu là 5%.
Tăng cường thanh tra,kiểm tra thuế
Qua kết quả kiểm toán, KTNN đã kiến nghị các Chi cục Thuế thực hiện thanh tra, kiểm tra việc kê khai, quyết toán thuế của các DN để xảy ra sai sót đã nêu trên. KTNN cũng kiến nghị UBND tỉnh Hà Nam chỉ đạo cơ quan Thuế tăng cường các biện pháp chống thất thu; tăng cường hoạt động thanh, kiểm tra trong lĩnh vực thuế; tăng cường kiểm tra đối với các DN có nội dung mua hàng hóa không có hóa đơn tài chính. Bởi thực tế qua kiểm toán công tác thanh tra, kiểm tra thuế cho thấy, cơ bản các cuộc thanh tra, kiểm tra được thực hiện đúng quy trình song chưa thực hiện thanh tra hết số đơn vị có trong kế hoạch được Tổng cục Thuế giao (đạt 82%= 37 cuộc/45cuộc). Việc thực hiện kiểm tra thuế cũng chưa đảm bảo chỉ tiêu kế hoạch, đạt 92% kế hoạch (278/303 DN). Đối với công tác hoàn thuế, theo kết quả kiểm toán, số đơn vị được kiểm tra sau hoàn thuế còn ít, chỉ bằng 2,8% số DN được hoàn thuế trong năm (5/181DN) và bằng 50% số DN phải thực hiện kiểm tra sau hoàn thuế một năm kể từ khi được hoàn thuế (5/10DN).
Ngoài các sai sót trong quyết toán thuế năm 2013, qua kiểm tra thực hiện kiến nghị của KTNN năm 2012, KTNN kiến nghị UBND tỉnh Hà Nam chỉ đạo Chi cục Thuế thành phố Phủ Lý tiếp tục đôn đốc 2 DN là Công ty TNHH Ngọc Việt và Công ty cổ phần Thành Đạt thực hiện nghĩa vụ nộp NSNN theo kết quả kiểm toán của KTNN tồn đọng từ năm 2012 trở về trước.
Theo Báo cáo kiểm toán, tổng số tiền miễn giảm thuế năm 2013 của toàn tỉnh Hà Nam là trên 286,7 tỷ đồng và 473.000 USD. Kết quả kiểm tra chọn mẫu 7 hồ sơ miễn, giảm thuế Thu nhập DN (TNDN) tại Văn phòng Cục thuế và kiểm tra thực hiện việc giảm thuế đối với các hộ kinh doanh cá thể tại 4 Chi cục Thuế cho thấy có tình trạng xác định chưa chính xác số thuế TNDN được miễn, giảm. Cụ thể, tại Công ty TNHH Friesland Campina Hà Nam, khi xác định thu nhập được hưởng ưu đãi thuế TNDN, Công ty chưa loại trừ khoản thu nhập từ hoạt động tài chính số tiền trên 23,2 tỷ đồng và thu nhập khác trên 34,5 tỷ đồng (đây là các khoản không được hưởng ưu đãi thuế) dẫn đến xác định chưa chính xác số thuế TNDN được miễn, giảm. Nếu loại trừ theo quy định thì phải giảm số thuế TNDN được miễn, giảm trên 5,7 tỷ đồng, đồng thời tăng thuế TNDN phải nộp là trên 8,6 tỷ đồng (so với số Công ty đã xác định). Tuy nhiên, theo Báo cáo của Cục thuế Hà Nam, tại thời điểm kiểm toán (tháng 4/2014) công ty chưa nộp Báo cáo tài chính năm 2013 và chưa cung cấp hồ sơ chi tiết về các khoản thu nhập khác, thu nhập hoạt động tài chính theo yêu cầu của cơ quan Thuế nên chưa xác định được chính xác số thuế TNDN phải nộp tăng theo kết quả kiểm toán. Tương tự, tại Công ty TNHH Quản lý khu công nghiệp Hòa Mạc cũng xác định chưa chính xác số thuế TNDN được miễn, giảm, KTNN đã xác định giảm thuế TNDN được miễn, giảm số tiền 113 triệu đồng.
Ngoài ra, kết quả kiểm toán cũng chỉ ra một số DN xác định chưa đúng thuế TNDN, thuế Giá trị gia tăng, thuế Thu nhập cá nhân, thuế Tài nguyên và phí Bảo vệ môi trường phải nộp. KTNN đã xác định số phải nộp vào NSNN tăng trên 5,4 tỷ đồng.
Cùng với việc kê khai thiếu chính xác các khoản thuế, phí, thuế ưu đãi, qua kiểm tra hồ sơ kê khai thuế của một số DN, KTNN cũng phát hiện những “mập mờ” trong thực hiện nghĩa vụ nộp NSNN. Điển hình là Công ty TNHH Xuân Tường (Chi cục Thuế huyện Thanh Liêm) hoạt động trong lĩnh vực khai thác đá, cát sỏi, đất sét. Doanh thu bán hành và cung cấp dịch vụ trong năm của Công ty là 149,9 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 76,9 triệu đồng; thuế và các khoản phải nộp trong năm là 52,6 triệu đồng; tài sản của công ty trong năm có 23 máy xúc và 24 xe tải các loại; giá trị nguyên vật liệu mua vào trong năm là 103 tỷ đồng, trong đó chủ yếu là mua dầu Diezel 93,8 tỷ đồng (tương đương với khoảng 4,15 triệu lít dầu); giá trị công cụ, dụng cụ mua vào trong năm là 25,4 tỷ đồng, chủ yếu là mua lốp ôtô 21,3 tỷ đồng (tương đương với khoảng 5.300 chiếc lốp để thay thế cho 24 chiếc xe tải). Từ phân tích những dữ liệu trên, KTNN cho rằng, chi phí dầu Diezel và lốp ôtô mà Công ty hạch toán vào chi phí đầu vào là bất hợp lý, phản ánh chưa chính xác kết quả sản xuất kinh doanh và tình hình thực hiện nghĩa vụ với NSNN.
Tại Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng công trình Trường Thịnh (Chi cục Thuế huyện Kim Bảng) mua vật tư bê tông nhựa của Công ty TNHH Xây dựng công trình 658 Hà Nội từ năm 2011, đã hạch toán vào chi phí nhưng không có hóa đơn tài chính.
Đối với công tác quản lý nợ thuế, mặc dù năm 2013, cơ quan Thuế đã có nhiều cố gắng trong việc quản lý và xử lý các khoản nợ đọng thuế bằng nhiều biện pháp và đã giảm được 35% tổng số nợ thuế, song tỷ lệ nợ thuế trên tổng số thu vẫn là 7%, chưa đạt chỉ tiêu phấn đấu giảm tỷ lệ nợ trên tổng số thu là 5%.
Tăng cường thanh tra,kiểm tra thuế
Qua kết quả kiểm toán, KTNN đã kiến nghị các Chi cục Thuế thực hiện thanh tra, kiểm tra việc kê khai, quyết toán thuế của các DN để xảy ra sai sót đã nêu trên. KTNN cũng kiến nghị UBND tỉnh Hà Nam chỉ đạo cơ quan Thuế tăng cường các biện pháp chống thất thu; tăng cường hoạt động thanh, kiểm tra trong lĩnh vực thuế; tăng cường kiểm tra đối với các DN có nội dung mua hàng hóa không có hóa đơn tài chính. Bởi thực tế qua kiểm toán công tác thanh tra, kiểm tra thuế cho thấy, cơ bản các cuộc thanh tra, kiểm tra được thực hiện đúng quy trình song chưa thực hiện thanh tra hết số đơn vị có trong kế hoạch được Tổng cục Thuế giao (đạt 82%= 37 cuộc/45cuộc). Việc thực hiện kiểm tra thuế cũng chưa đảm bảo chỉ tiêu kế hoạch, đạt 92% kế hoạch (278/303 DN). Đối với công tác hoàn thuế, theo kết quả kiểm toán, số đơn vị được kiểm tra sau hoàn thuế còn ít, chỉ bằng 2,8% số DN được hoàn thuế trong năm (5/181DN) và bằng 50% số DN phải thực hiện kiểm tra sau hoàn thuế một năm kể từ khi được hoàn thuế (5/10DN).
Ngoài các sai sót trong quyết toán thuế năm 2013, qua kiểm tra thực hiện kiến nghị của KTNN năm 2012, KTNN kiến nghị UBND tỉnh Hà Nam chỉ đạo Chi cục Thuế thành phố Phủ Lý tiếp tục đôn đốc 2 DN là Công ty TNHH Ngọc Việt và Công ty cổ phần Thành Đạt thực hiện nghĩa vụ nộp NSNN theo kết quả kiểm toán của KTNN tồn đọng từ năm 2012 trở về trước.
NGUYỄN HỒNG
