Mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội còn nhiều chông gai

(BKTO) - Đã quá nửa thời gian của giai đoạn 2021-2025 trong lộ trình thực hiện phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội (NƠXH), song tổng số căn hộ đã hoàn thành trên địa bàn cả nước mới đạt khoảng hơn 8% kế hoạch đề ra. Điều đó cho thấy việc hiện thực hóa mục tiêu về phát triển NƠXH còn rất nhiều chông gai, đòi hỏi cần sự chung sức của các Bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp để cùng gỡ những “nút thắt”.

16.jpg
Số lượng dự án nhà ở xã hội trên cả nước còn rất hạn chế. Ảnh minh họa

Kết quả vẫn còn cách xa mục tiêu

Đánh giá về việc triển khai thực hiện Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030”, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị - cho biết, việc phát triển NƠXH đã đạt được những kết quả nhất định. Cụ thể, trong giai đoạn 2021-2023, trên địa bàn cả nước có 499 dự án NƠXH được triển khai với quy mô 411.250 căn; trong đó đã hoàn thành 71 dự án (37.868 căn), khởi công xây dựng 127 dự án (107.896 căn), được chấp thuận chủ trương đầu tư 301 dự án (265.486 căn).

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, thẳng thắn nhìn nhận, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho rằng, kết quả phát triển NƠXH còn khiêm tốn so với mục tiêu đề ra cũng như nhu cầu thực tiễn của xã hội. Đơn cử, một số địa phương trọng điểm mặc dù có nhu cầu về NƠXH rất lớn, nhưng việc đầu tư NƠXH còn hạn chế so với mục tiêu của Đề án đến năm 2025, ví dụ như, trong giai đoạn 2021-2023, Hà Nội chỉ có 3 dự án, 1.700 căn đáp ứng 9%; TP. Hồ Chí Minh có 7 dự án, 4.996 căn đáp ứng 19%; Đà Nẵng có 5 dự án, 2.750 căn đáp ứng 43%...; hoặc một số địa phương không có dự án NƠXH khởi công trong giai đoạn này như: Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Nam Định, Long An, Quảng Ngãi...

Chỉ ra một số nguyên nhân dẫn đến những hạn chế trên, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Đức Hiển cho biết, nhiều địa phương chưa quan tâm đến vấn đề phát triển NƠXH, chưa đưa các chỉ tiêu phát triển NƠXH vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời, chưa xác định rõ quỹ đất cho phát triển NƠXH trong quy hoạch đô thị, khu công nghiệp; ngoài quỹ đất 20% NƠXH trong các dự án nhà ở thương mại, hầu hết các địa phương chưa quan tâm đến việc quy hoạch bố trí quỹ đất làm dự án NƠXH độc lập.

Ngoài ra, việc cải cách thủ tục hành chính; ban hành các cơ chế khuyến khích, ưu đãi thêm của địa phương để kêu gọi các thành phần kinh tế tham gia đầu tư phát triển NƠXH còn hạn chế.

Bên cạnh đó, theo đánh giá của Bộ Xây dựng, nhiều địa phương chưa quyết tâm, chủ động trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao tại Đề án; chưa ban hành kế hoạch triển khai Đề án để đảm bảo hoàn thành mục tiêu đề ra (hiện nay mới có 22 địa phương ban hành kế hoạch, văn bản chỉ đạo triển khai Đề án).

Đặc biệt, nhiều dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư trong thời gian qua nhưng các cấp chính quyền địa phương chưa quan tâm, tạo điều kiện trong việc lựa chọn chủ đầu tư dự án để triển khai đầu tư xây dựng. Mặt khác, một số dự án NƠXH đã khởi công nhưng các doanh nghiệp không triển khai thi công hoặc thi công chậm tiến độ; các cấp chính quyền địa phương chưa quyết tâm giải quyết những khó khăn, vướng mắc của các dự án NƠXH theo thẩm quyền. Cùng với đó, nguồn vốn hỗ trợ cho phát triển dự án NƠXH theo các quy định của Chính phủ chưa được giải ngân thực sự hiệu quả cũng ảnh hưởng đến kết quả phát triển NƠXH.

Chung sức để “thúc” tiến độ triển khai nhà ở xã hội

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, tại Nghị quyết số 01/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024, Thủ tướng Chính phủ đã giao trong năm 2024 nỗ lực phấn đấu trên địa bàn cả nước hoàn thành khoảng 130.000 căn hộ NƠXH. “Đây là yêu cầu và mục tiêu rất cao, đòi hỏi các Bộ, ngành và địa phương phải bám sát và thực hiện nghiêm túc, quyết liệt hơn nữa các nhiệm vụ Đề án đã đề ra” - Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh.

Từ yêu cầu trên, để việc phát triển NƠXH đạt được những kết quả tích cực hơn trong thời gian tới, lãnh đạo Bộ Xây dựng đề nghị, đối với các Bộ, ngành liên quan cần tập trung thực hiện các giải pháp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thủ tục đầu tư, miễn tiền sử dụng đất, quy hoạch, dành quỹ đất… Mặt khác, phối hợp với Bộ Xây dựng tiếp tục làm việc với một số địa phương trọng điểm về NƠXH để tháo gỡ khó khăn và đôn đốc địa phương hoàn thành mục tiêu đề ra. Về hỗ trợ nguồn vốn, đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét hạ mức lãi suất cho vay gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng; đồng thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để triển khai hiệu quả gói hỗ trợ này.

Đối với các địa phương, Bộ Xây dựng đề nghị, đối với các dự án đã khởi công xây dựng, các địa phương cần thường xuyên đôn đốc để hoàn thành dự án ngay trong năm 2024; hướng dẫn, tạo điều kiện cho các dự án được sớm nghiệm thu, đưa vào sử dụng. Đối với các dự án đã chấp thuận chủ trương đầu tư cần khẩn trương triển khai các thủ tục lựa chọn chủ đầu tư; giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; lập, thẩm định thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật, cấp phép xây dựng… để khởi công xây dựng ngay trong năm 2024.

Bên cạnh đó, các địa phương cần đôn đốc chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại triển khai đầu tư xây dựng NƠXH trên quỹ đất 20% của dự án theo tiến độ được phê duyệt; trường hợp chủ đầu tư không thực hiện thì thu hồi quỹ đất 20% để lựa chọn chủ đầu tư khác thực hiện.

Đặc biệt, các địa phương cần có các cơ chế, giải pháp cụ thể để rút ngắn thủ tục hành chính về lập, phê duyệt dự án, giao đất, cho thuê đất, giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư xây dựng… để hỗ trợ, khuyến khích, thúc đẩy các doanh nghiệp khẩn trương triển khai đầu tư xây dựng dự án, qua đó tạo nguồn cung NƠXH dồi dào cho thị trường.

Đối với các doanh nghiệp, Bộ Xây dựng đề nghị, các chủ đầu tư dự án NƠXH lập tiến độ, chuẩn bị nguồn lực, tài chính, áp dụng công nghệ mới nhằm rút ngắn thời gian thi công. Đối với các dự án NƠXH đã lựa chọn chủ đầu tư, các chủ đầu tư cần khẩn trương hoàn thiện các thủ tục pháp lý để khởi công xây dựng dự án theo chủ trương đầu tư đã được phê duyệt…/.

Theo Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030”, phấn đấu trong giai đoạn 2021-2025, trên địa bàn cả nước hoàn thành khoảng 428.000 căn hộ NƠXH.

Cùng chuyên mục
Mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội còn nhiều chông gai