Ngành Công Thương tích cực phối hợp triển khai các hoạt động ngoại giao kinh tế

Điểm qua những hoạt động nổi bật của ngành Công Thương đối với công tác ngoại giao kinh tế, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Bộ đã phối hợp chặt chẽ, hiệu quả trong công tác tham mưu với Đảng, Nhà nước đẩy mạnh các hoạt động đàm phán, ký kết mới và nâng cấp các Hiệp định thương mại tự do (FTA), các thỏa thuận hợp tác kinh tế, thương mại với các đối tác lớn, tiềm năng.

Qua đó giúp các doanh nghiệp trong nước khai thác, tận dụng hiệu quả các FTA mà Việt Nam là thành viên để mở rộng, đa dạng hóa thị trường, chuỗi cung ứng và sản phẩm xuất khẩu, tạo điều kiện cho hàng hóa Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu.

Từ năm 2021 đến nay, Bộ Công Thương đã tham mưu cho Chính phủ đàm phán, ký kết 5 FTA song phương và đa phương, nâng tổng số FTA được đàm phán, ký kết và thực thi đến nay là 19 FTA với hầu hết các nền kinh tế lớn trên thế giới.

Trong đó, 16 FTA đã có hiệu lực với hơn 60 đối tác, phủ kín các châu lục, chiếm gần 90% GDP toàn cầu, đưa Việt Nam trở thành một trong những nước dẫn đầu khu vực về tham gia các khuôn khổ hợp tác kinh tế quốc tế, tạo điều kiện thúc đẩy xuất khẩu và cải thiện cán cân thương mại (chuyển từ thâm hụt sang thặng dư).

Năm 2023 là năm thứ 8 liên tiếp Việt Nam có xuất siêu với mức thặng dư kỷ lục gần 30 tỷ USD, góp phần nâng cao dự trữ ngoại hối, ổn định tỷ giá hối đoái và các chỉ số kinh tế vĩ mô khác của nền kinh tế - lãnh đạo Bộ Công Thương đánh giá.

Theo dự báo của nhiều tổ chức quốc tế, kinh tế toàn cầu sẽ đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức hơn trong những năm tới, tiếp tục tác động bất lợi đến các nền kinh tế có độ mở lớn, trong đó có Việt Nam.

Chưa kể các nước phát triển ngày càng dựng lên những hàng rào kỹ thuật mới liên quan đến chuỗi cung ứng, nguyên liệu sạch, lao động và môi trường... đối với các sản phẩm nhập khẩu. Vì vậy, việc thâm nhập và mở rộng thị phần mang tính đột phá tại các thị trường ngoài nước thời gian tới sẽ có nhiều khó khăn, thách thức.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, trước tình hình đó, để tiếp tục duy trì tăng trưởng kinh tế, đặc biệt là trụ cột xuất khẩu, cần tận dụng tối đa các cơ hội, lợi thế từ các FTA đã ký kết, đồng thời chú trọng khai thác các thị trường mới, còn nhiều tiềm năng và phù hợp với các ngành hàng có thế mạnh của Việt Nam.

Việc thâm nhập thị trường Halal có ý nghĩa rất quan trọng, bởi quy mô thị trường Halal toàn cầu được dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh, dự kiến đạt khoảng 10.000 tỷ USD vào năm 2028. Ngành công nghiệp Halal nói chung và thực phẩm Halal nói riêng cũng có quy mô lớn, tiềm năng tăng trưởng cao và Việt Nam được đánh giá có thế mạnh trong lĩnh vực này.

Để nâng cao hiệu quả công tác ngoại giao kinh tế, mở rộng thị trường xuất khẩu và xây dựng thương hiệu hàng hóa, trong đó có sản phẩm Halal, theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp.

Cụ thể, cần nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của ngoại giao kinh tế trong việc góp phần phát triển kinh tế và xây dựng đất nước; tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng xây dựng thể chế, từng bước hoàn thiện khung khổ pháp lý về hội nhập kinh tế quốc tế.

Cần có các cơ chế chính sách, giải pháp ràng buộc, kết nối chặt chẽ giữa các doanh nghiệp FDI với doanh nghiệp trong nước trong việc hỗ trợ chuyển giao công nghệ sản xuất, kỹ năng quản trị, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt, đáp ứng yêu cầu tham gia vào chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu.

Bên cạnh đó, cần tăng cường nghiên cứu, dự báo chiến lược; tích cực phối hợp triển khai các hoạt động ngoại giao kinh tế, xử lý nhanh chóng, hiệu quả, kịp thời các vấn đề mới phát sinh trong quan hệ kinh tế và thương mại quốc tế.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, cần sớm xây dựng, ban hành Chiến lược mới về tham gia các thoả thuận thương mại tự do theo hướng chọn lọc đàm phán, ký kết các FTA, nhất là các FTA thế hệ mới, tạo dư địa cho hàng hoá Việt Nam xâm nhập thị trường quốc tế; tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp khai thác có hiệu quả các FTA mà Việt Nam đã ký kết để mở rộng, đa dạng hoá thị trường, chuỗi cung ứng và đẩy mạnh xuất khẩu…

Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của các cơ quan Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài; đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, phát triển dịch vụ logistic và thương mại điện tử; tập trung tháo gỡ rào cản kỹ thuật để hỗ trợ doanh nghiệp thâm nhập các thị trường mới, còn nhiều tiềm năng…