Nhận diện rủi ro, thách thức khi sớm đưa các luật vào cuộc sống

(BKTO) - Khẳng định việc sớm thi hành các luật sẽ tháo gỡ nhiều vướng mắc và mang lại lợi ích cho người dân, doanh nghiệp (DN) song các đại biểu Quốc hội đề nghị Chính phủ nhận diện rõ, đầy đủ các rủi ro, thách thức, hệ quả tiêu cực để có giải pháp kiểm soát, khắc phục.

Chiều 21/6, Quốc hội thảo luận tại Hội trường về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai số 31/2024/QH15, Luật Nhà ở số 27/2023/QH15, Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15, Luật Các tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15.

202406211422011400_z5560267522549_95d6a905c9c89a2705b90c43d7ee18b5.jpg
Quang cảnh Phiên thảo luận. Ảnh: VPQH

Sớm thi hành Luật Đất đai có lợi cho người dân, doanh nghiệp

Tại phiên thảo luận, các đại biểu bày tỏ ủng hộ và đánh giá cao tinh thần quyết tâm, nỗ lực của Chính phủ khẩn trương muốn đưa các luật trên sớm đi vào cuộc sống từ ngày 01/8/2024.

Theo đại biểu Nguyễn Tuấn Anh (Đoàn Bình Phước) việc sớm thi hành Luật Đất đai rất có lợi cho người sử dụng đất. Chẳng hạn, theo Luật Đất đai 2024 cho phép cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp vẫn được nhận chuyển nhượng cho, tặng đất trồng lúa. Việc cho phép cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được phép nhận chuyển nhượng, tặng, cho quyền sử dụng đất trồng lúa kèm theo các điều kiện về bảo toàn diện tích đất nông nghiệp là phù hợp với xu thế phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp quy mô lớn hiện nay. Điều này tạo điều kiện để phát triển nông nghiệp trong bối cảnh mới và nâng cao giá trị kinh tế của nghề trồng lúa, phát triển nền nông nghiệp và tạo điều kiện cho các hộ cá nhân, gia đình được chuyển nhượng thuận tiện hơn trong việc chuyển đổi và bảo đảm cuộc sống.

202406211422011243_z5560245841242_453fa10bf0a015978bc8aa3d653c23c9.jpg
Đại biểu Nguyễn Tuấn Anh phát biểu thảo luận. Ảnh: VPQH

Hay Luật Đất đai 2024 có hiệu lực cho phép doanh nghiệp, tổ chức kinh tế có thể nhận chuyển nhượng đất trồng lúa lên tới hàng chục hecta đã tháo gỡ “nút thắt” cho DN, tổ chức kinh tế, hộ gia đình khi đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp. Ngoài ra, Luật Đất đai 2024 cho phép hạn mức chuyển nhượng đất sử dụng nông nghiệp của cá nhân không quá 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp của cá nhân, thay vì 10 lần như Luật hiện hành, đã tạo điều kiện cho các tổ chức, DN thực hiện các dự án quy mô lớn hơn, qua đó gia tăng giá trị sử dụng đất nông nghiệp hiệu quả hơn so với trước đây.

Bên cạnh đó, các cơ chế cho thuê đất nông nghiệp thuận tiện cho người có nhu cầu sử dụng đất dùng sản xuất nông nghiệp và nông dân chuyển đổi linh hoạt cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo kế hoạch được sử dụng đất kết hợp vào nhiều mục đích khác nhau, làm tăng hiệu quả sử dụng đất.

“Thị trường bất động sản cũng đang kỳ vọng sự “phá băng” khi Luật Đất đai sớm có hiệu lực. Các doanh nghiệp bất động sản cho biết, thị trường bất động sản thời gian qua đang nằm ở trạng thái chờ, đặc biệt là chờ tháo gỡ vướng mắc pháp lý chiếm tới 70% vướng mắc của doanh nghiệp bất động sản. Đây là yếu tố quyết định sự hình thành và phát triển của dự án bất động sản và vấn đề then chốt cần giải quyết để tạo ra sức bật giúp thị trường bất động sản hồi phục, nhất là vướng mắc về chính sách đất đai” - đại biểu Nguyễn Tuấn Anh nói.

Đại biểu Nguyễn Quang Huân (Đoàn Bình Dương) cũng kỳ vọng, việc đưa các Luật vào thi hành sớm sẽ có tác động tích cực đến tăng trưởng GDP 6 tháng cuối năm 2024 khi sẽ tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy đầu tư sản xuất, kinh doanh. “Cử tri phản ánh, có DN FDI muốn mở rộng sản xuất, nhưng không làm được vì bị vướng Luật Đất đai và địa phương không dám ký. Đặc biệt đối với các DN lớn, doanh nghiệp FDI có kế hoạch vốn bố trí, nếu chậm trễ có thể DN phải tái cơ cấu và chuyển vốn. Đây sẽ là khó khăn với các DN, cho nên, nếu ban hành Luật này càng sớm càng tốt” - đại biểu nêu quan điểm.

Băn khoăn khi chưa đánh giá lợi ích, vướng mắc

Ủng hộ tinh thần của Chính phủ khẩn trương muốn đưa luật sớm đi vào cuộc sống, song đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân (Đoàn Bình Dương) cho biết còn nhiều điều băn khoăn khi hiện nay chưa đủ điều kiện để đảm bảo thi hành pháp luật, nhất là tiến độ ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành luật khó đảm bảo có hiệu lực sớm từ 01/8. Mặt khác, nội dung trình Dự án Luật chưa có báo cáo đánh giá tác động lợi ích, hiệu quả, rủi ro, khó khăn, vướng mắc và các phương án để giải quyết những khó khăn, vướng mắc đó khi luật có hiệu lực sớm.

202406211503478176_z5560409758258_1f7332b7bf3486a1173351d99a4263ea.jpg
Đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân phát biểu thảo luận. Ảnh: VPQH

Trên tinh thần xây dựng và trách nhiệm cao nhất đối với đất nước, đại biểu kiến nghị Quốc hội, đối với nội dung chưa rõ, chưa hướng dẫn, chưa ban hành chi tiết Quốc hội yêu cầu trong thời gian tháng 8/2024 thì Chính phủ, các Bộ, ngành, các địa phương có báo cáo đầy đủ, chi tiết cho đại biểu Quốc hội trong việc hoàn thành các văn bản này. Bên cạnh đó, đánh giá tác động, lợi ích, rủi ro, phương án giải quyết rủi ro đó khi Dự án Luật này có hiệu lực và cần lấy ý kiến đối với các đối tượng chịu sự tác động, ảnh hưởng trực tiếp, nhất là các doanh nghiệp, tổ chức và các địa phương và báo cáo cho đại biểu Quốc hội” - đại biểu Xuân đề nghị.

Hoan nghênh Chính phủ và các Bộ, ngành có liên quan đã tích cực lấy ý kiến các địa phương để xây dựng các văn bản dưới luật để khi luật có hiệu lực thì tổ chức thực hiện được ngay, song đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn Quảng Trị) cũng cho rằng, những vấn đề được Ủy ban Kinh tế (cơ quan thẩm tra) chỉ ra cần được quan tâm, nhất là nhận diện, đánh giá đầy đủ các ảnh hưởng, tác động đến môi trường đầu tư, kinh doanh, quyền và lợi ích chính đáng của người dân, DN, đặc biệt là sự phản ứng, tâm lý của xã hội.

Tôi đề nghị trước khi thông qua Luật, các cơ quan soạn thảo nên gửi tới Quốc hội những vấn đề có thể phát sinh khi các luật trên có hiệu lực sớm, nếu có thì giải quyết thế nào, cơ quan nào chịu trách nhiệm giải quyết. Có như thế, khi tiếp xúc cử tri sau kỳ họp, đại biểu cũng có cơ sở chắc chắn để trả lời với cử tri.

Đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng

Các đại biểu cũng đề nghị Chính phủ tiếp tục đôn đốc các Bộ, ngành, địa phương khẩn trương chuẩn bị kỹ lưỡng, chặt chẽ để đảm bảo hạn chế những tác động không mong muốn xảy ra, đặc biệt là không tạo ra khoảng trống hay kẽ hở pháp luật trong quá trình tổ chức thực hiện.

Báo cáo giải trình vấn đề các đại biểu Quốc hội quan tâm, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, ngay từ khi Luật Đất đai được thông qua vào tháng 01/2024, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan, cơ quan soạn thảo bắt tay ngay vào việc hoàn chỉnh nghị định và các thông tư.

21.6_dang_quoc_khanh.jpg
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh giải trình, làm rõ các vấn đề tại Phiên họp. Ảnh: VPQH

“Không có rút gọn quy trình, tức là đã thực hiện đầy đủ quy trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Thủ tướng chỉ cho phép được quy trình rút gọn về mặt hiệu lực, thời gian, nhưng quy trình và chất lượng các nghị định, thông tư không rút gọn” – ông Đặng Quốc Khánh nhấn mạnh, đồng thời cho biết, đến thời điểm này, Chính phủ đã hứa với Quốc hội báo cáo, tờ trình sẽ ban hành trong tháng 6. Hiện nay chỉ còn chỉnh lý về mặt kỹ thuật.

Trước băn khoăn của đại biểu Quốc hội về việc hướng dẫn của địa phương, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện và chỉ đạo các địa phương. Các địa phương cũng đang tiến hành làm rất tích cực, còn gì vướng mắc thì các Bộ, ngành sẽ tiếp tục hướng dẫn cụ thể để các địa phương có thể ban hành sớm.

Cùng chuyên mục
Nhận diện rủi ro, thách thức khi sớm đưa các luật vào cuộc sống