KTNN đã chỉ ra nhiều nguyên nhân khiến các đơn vị chưa thực hiện kiến nghị kiểm toán.Ảnh: Minh Thúy
Năm 2018 thực hiện đạt 71,8% tổng số kiến nghị
Trong đó, KTNN xác định con số kiến nghị xử lý tài chính thực hiện đến ngày 31/12/2019 là 65.919 tỷ đồng, đạt 71,8% tổng số kiến nghị. Trong số kiến nghị xử lý tài chính đã thực hiện, số tăng thu, giảm chi NSNN là 30.559 tỷ đồng, đạt 70,9%. Trước đó, qua kiểm toán đối với niên độ ngân sách năm 2017, KTNN đã đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính, các Bộ, cơ quan T.Ư, địa phương, đơn vị được kiểm toán thực hiện đầy đủ, kịp thời các kiến nghị xử lý tài chính mà KTNN đã chỉ ra, gồm: tăng thu thuế, phí, lệ phí, thu khác; giảm chi thường xuyên, chi đầu tư; điều chỉnh số liệu quyết toán, chưa đủ thủ tục, chưa được quản lý, theo dõi, chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt và các khoản ngoài ngân sách…
Đồng thời, KTNN đã đề nghị Quốc hội ban hành nghị quyết, Chính phủ chỉ đạo các Bộ, cơ quan T.Ư và địa phương rà soát để hủy bỏ, hoặc thay thế, sửa đổi, bổ sung, ban hành mới 160 văn bản, gồm 4 luật, 11 nghị định, 29 thông tư, 15 nghị quyết, 47 quyết định và 54 văn bản khác.
Đáng chú ý là kiến nghị sửa đổi Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 quy định về giá đất; sửa đổi những bất cập tại Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường; Thông tư liên tịch số 14/2015/TTLT-BTNMT-BTP ngày 04/4/2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tư pháp; sửa đổi Nghị định số 15/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 của Chính phủ về đầu tư theo hình thức đối tác công tư và các quy định thực hiện đầu tư theo hình thức BT phù hợp với Luật Đất đai và luật khác liên quan nhằm tránh thất thoát tài sản, NSNN. Bên cạnh đó, qua kết quả kiểm toán năm 2018 về niên độ ngân sách năm 2017, KTNN còn kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm của các tập thể, cá nhân đã được KTNN chỉ rõ trong 54 báo cáo kiểm toán.
Theo đánh giá của KTNN, mặc dù năm 2019, ngành KTNN đã có nhiều giải pháp quyết liệt để nâng cao hiệu lực thực hiện kiến nghị kiểm toán nhưng kết quả thực hiện kiến nghị xử lý tài chính năm 2018 cho niên độ ngân sách năm 2017 còn hạn chế, thấp hơn tỷ lệ thực hiện năm 2016 (đạt tỷ lệ 78,2%), năm 2017 (đạt 73,2%).
KTNN chỉ ra nhiều nguyên nhân chưa thực hiện kiến nghị
Theo kết quả tổng hợp, nguyên nhân chính khiến một số kiến nghị xử lý về tài chính chưa thực hiện được là do đơn vị được kiểm toán gặp khó khăn về tài chính hoặc đang rà soát nguồn tài chính để bố trí nguồn nộp NSNN; do dự án đang trong quá trình thực hiện hoặc đã hoàn thành nhưng chưa được phê duyệt; hoặc do kiến nghị kiểm toán liên quan đến nhiều đối tượng, đơn vị nên chậm trễ trong quá trình thực hiện…
Nhìn lại kết quả thực hiện kiến nghị kiểm toán năm 2017 về niên độ ngân sách năm 2016, KTNN cũng đã chỉ ra thực trạng, tỷ lệ thực hiện kiến nghị đạt thấp hơn năm trước đó. Ngoài việc do số kiến nghị xử lý tài chính tăng gấp 2,36 lần so với kết quả kiểm toán đối với niên độ trước thì còn một số kiến nghị xử lý về tài chính chưa thực hiện do các nguyên nhân khách quan và chủ quan. Trong đó, KTNN chỉ ra những nguyên nhân khách quan là do đơn vị được kiểm toán gặp khó khăn về tài chính hoặc đang rà soát nguồn tài chính để bố trí nguồn nộp NSNN; một số đơn vị liên quan đang thực hiện các thủ tục xác minh hoặc còn vướng mắc trong quá trình phối hợp thực hiện; đơn vị đang trong quá trình thực hiện kiến nghị kiểm toán, hoặc việc thực hiện liên quan đến nhiều đối tượng, đơn vị nên chậm trễ trong quá trình thực hiện; dự án đầu tư đang trong quá trình thực hiện hoặc đã hoàn thành nhưng chưa được phê duyệt quyết toán nên đơn vị đề nghị sẽ thực hiện khi quyết toán…
Liên quan đến các kiến nghị của KTNN về sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách, tính đến thời điểm tháng 5/2019, có 26/160 văn bản đã được Chính phủ, các Bộ, ngành và địa phương thực hiện hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung theo kiến nghị của KTNN. Cụ thể gồm: 1 thông tư, 2 nghị quyết, 13 quyết định, 10 văn bản khác. Ngoài ra, các kiến nghị liên quan đến nhiều văn bản khác đang được các đơn vị nghiên cứu sửa đổi theo quy định ban hành văn bản. Còn với kết quả kiểm toán năm trước đó, tính đến thời điểm phát hành báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2018, cũng chỉ có 28/159 văn bản đã và đang được Chính phủ, các Bộ, ngành và địa phương thực hiện hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung theo kiến nghị của KTNN (gồm 3 thông tư, 5 nghị quyết, 8 quyết định và 12 văn bản khác).
Đáng chú ý, đối với những kiến nghị của KTNN liên quan đến việc kiểm điểm trách nhiệm của các tập thể, cá nhân, có 36/54 báo cáo kiểm toán năm 2018 về niên độ ngân sách năm 2017 có kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm đối với cá nhân, tập thể đã được các đơn vị thực hiện. Đối với những kiến nghị năm 2017 về niên độ ngân sách năm 2016, tính đến thời điểm tổng hợp kết quả kiểm toán năm, có 43/56 cuộc kiểm toán có kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân đã được các đơn vị thực hiện.
PHÚC KHANG
