Tháo gỡ khó khăn, khơi thông nguồn lực để đạt mục tiêu tăng trưởng

Cần đột phá trong cải thiện môi trường kinh doanh

Phát biểu tại phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đánh giá, trong bối cảnh tình hình quốc tế diễn biến phức tạp, cạnh tranh chiến lược gia tăng, đặc biệt, việc áp dụng thuế đối ứng của Hoa Kỳ đối với nước ta đã gây ảnh hưởng rất nhiều đến sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, nền kinh tế Việt Nam vẫn duy trì được sự ổn định và phát triển: Tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP) năm 2024 đạt 7,09%; Quý I/2025 tiếp tục đạt tốc độ tăng trưởng 6,93%.

Đáng chú ý, thu NSNN vượt hơn 2 triệu tỷ đồng, cao hơn so với dự toán. Điều này cho thấy hoạt động sản xuất, kinh doanh vẫn diễn ra tích cực. Tuy nhiên cần phân tích cơ cấu thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh và thu từ cấp quyền sử dụng đất là bao nhiêu để đánh giá tính bền vững của thu ngân sách.

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, mặc dù chỉ số giá tiêu dùng (CPI) năm 2024 đạt 3,63% là rất tốt, tạo thêm dư địa cho tăng trưởng, song cảm nhận của xã hội về giá cả các mặt hàng thiết yếu vẫn còn khoảng cách lớn, tiềm ẩn nguy cơ làm suy giảm niềm tin vào hiệu quả của các chính sách vĩ mô. Vấn đề này cần phải làm rõ, bởi người dân rất quan tâm với mức thu nhập thực tế sẽ mua được bao nhiêu mặt hàng thiết yếu. Đồng thời, các cấp chính quyền cần phải tăng cường kiểm soát chặt vấn đề hàng giả, hàng nhái cũng như giá cả các mặt hàng để bảo đảm ổn định chỉ số CPI.

Tinh thần chung là tháo gỡ khó khăn, khơi thông nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng, nhưng cần làm bài bản, minh bạch, hiệu quả. Nếu không cẩn trọng, có thể tháo gỡ được một vướng mắc nhưng lại tạo ra cái khác.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh

Đại biểu Nguyễn Trúc Sơn (Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre) phân tích, dù tăng trưởng cao nhưng tỷ lệ giải ngân so với cùng kỳ năm 2024 vẫn thấp hơn. Tình hình sản xuất kinh doanh còn nhiều khó khăn, thể hiện qua số lượng doanh nghiệp giải thể hoặc ngừng tham gia thị trường rất cao. Nhiều dự án có vốn lớn, tác động lan tỏa nhưng tiến độ thực hiện còn chậm, huy động nguồn lực còn nhiều khó khăn.

“Qua biến động của thị trường toàn cầu, Hoa Kỳ áp thuế đối ứng rất cao đối với nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam… là những khó khăn không chỉ riêng trong Quý 1/2025 mà còn là những khó khăn kéo dài qua nhiều năm” - đại biểu Nguyễn Trúc Sơn nêu.

Đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ đề xuất các giải pháp đồng bộ, quyết liệt, tập trung tháo gỡ để thúc đẩy phát triển kinh tế. Đặc biệt, đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ cho áp dụng nguyên trạng các chính sách đặc thù đối với các địa phương đã có chính sách. Đối với các địa phương chưa có chính sách, đề nghị Quốc hội, Chính phủ mạnh dạn cho các địa phương cũng được áp dụng cơ chế, chính sách đặc biệt mà 10 tỉnh, thành đã áp dụng trong thời gian qua nhằm phục vụ mục tiêu tăng trưởng 2 con số, qua đó tạo nền tảng tăng trưởng năm 2025 đạt từ 8% trở lên.

Quan tâm đến việc đàm phán với Hoa Kỳ về mức thuế quan, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị) đề nghị Quốc hội trao quyền cho Thủ tướng Chính phủ quyết định việc miễn thủ tục đấu thầu, cho phép chỉ định thầu đối với các gói thầu mua sắm công hoặc chỉ định nhà đầu tư các dự án. Điều này sẽ giúp Việt Nam đẩy nhanh tốc độ cải thiện chênh lệch thương mại với Hoa Kỳ.

Đối với các rào cản kỹ thuật, rào cản phi thuế quan, đại biểu đề nghị cần tập trung tạo thuận lợi tối đa cho cả doanh nghiệp trong nước và nước ngoài; xem xét gỡ bỏ những rào cản kỹ thuật, rào cản phi thuế quan bất hợp lý, tác động tiêu cực đến cả doanh nghiệp trong nước và nước ngoài.

Về lâu dài, đại biểu Hà Sỹ Đồng đề nghị, Quốc hội đưa vấn đề hợp tác kinh tế quốc tế vào chương trình giám sát; trên cơ sở đó xem xét ban hành một Nghị quyết của Quốc hội về định hướng hợp tác kinh tế quốc tế của Việt Nam. Đây là cơ hội để các cơ quan cùng nhau nhìn lại thành tựu của quá trình hội nhập kinh tế và chuẩn bị cho việc này trong bối cảnh tình hình mới hiện nay.

Đại biểu kỳ vọng sẽ có một cuộc cách mạng, đột phá trong cải thiện môi trường kinh doanh để hoàn thành được mục tiêu tăng trưởng dài hạn 2 con số.

Khuyến khích đầu tư, tiêu dùng trong nước

Theo đại biểu Phạm Đức Ấn (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh), với sự nỗ lực, cố gắng của Chính phủ, kinh tế - xã hội đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, thời gian qua, chúng ta đã gặp nhiều rào cản trong phát triển kinh tế, trong đó có chính sách thuế đối ứng của Mỹ đã tác động rất nhiều vào phát triển kinh tế, đầu tư nước ngoài. Bởi vậy, để phát triển kinh tế phải khuyến khích hoạt động đầu tư, tiêu dùng trong nước. Đây cũng là giải pháp quan trọng để tăng trưởng trong thời gian ngắn hạn.

“Thời gian tới, chúng ta cần mở rộng thị trường hàng hóa xuất khẩu, tránh việc lệ thuộc vào các thị trường. Đây là yếu tố mang tính quyết định để duy trì bài toán xuất khẩu” - đại biểu Phạm Đức Ấn đề xuất.

Đồng quan điểm, đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội) cho rằng, giải pháp cấp bách để tăng trưởng những tháng còn lại phải hướng vào các giải pháp tức thời để làm thế nào ngăn chặn giảm xuất khẩu và tăng đầu tư, tiêu dùng.

Ngoài các biện pháp Chính phủ đã và đang tích cực triển khai, đại biểu Hoàng Văn Cường đề xuất, bên cạnh việc đàm phán với Hoa kỳ thì vẫn phải giữ vững các thị trường truyền thống, mở rộng các thị trường mới Trung đông và châu Âu. Đồng thời, cần áp dụng chính sách thưởng xuất khẩu để khuyến khích xuất khẩu bù đắp phần sụt giảm do chính sách thuế quan của Hoa Kỳ.

"Bên cạnh những giải pháp đa dạng hoá, mở rộng thị trường xuất khẩu như Chính phủ đã chỉ đạo, tôi đề nghị áp dụng ngay chính sách trợ giúp cho các đơn hàng xuất khẩu những tháng cuối năm bằng hình thức thưởng xuất khẩu. Thu ngân sách đang tăng và bội chi thấp, dư địa ngân sách còn lớn, nên cần dùng ngân sách hỗ trợ cấp bách cho những đơn hàng xuất khẩu, nhưng không vi phạm quy định tài trợ bán phá giá” - đại biểu đề xuất

Đại biểu Cường cũng cho rằng, phải giữ vững thị trường nội địa, ngăn chặn buôn lậu, hàng từ các nước không xuất khẩu sang Mỹ chảy vào Việt Nam, đội lốt hàng Việt. Cùng với đó, chúng ta cần thúc đẩy tiêu dùng trong nước, tăng khách du lịch quốc tế thông qua miễn phí thị thực, rút ngắn thời gian cấp thị thực, thí điểm miễn thị thực cho tất cả khách du lịch đến Phú Quốc và thưởng các hợp đồng lưu trú khách du lịch từ các thị trường ưu tiên...