Tháo gỡ vướng mắc kỹ thuật để thúc đẩy tiêu thụ nông sản

                

Tháo gỡ vướng mắc kỹ thuật thúc đẩy tiêu thụ nông sản là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành nông nghiệp - Ảnh minh họa.

Để duy trì xuất khẩu nông sản tăng trưởng ở mức cao, đồng thời đảm bảo đáp ứng đủ, ổn định nguồn cung cho xuất khẩu và tiêu thụ nội địa, nhiều chuyên gia nông nghiệp đã nêu các vấn đề xử lý vướng mắc kỹ thuật để thúc đẩy tiêu thụ nông sản hiện nay.

Vướng các rào cản kỹ thuật

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cho biết, trong thời gian qua, ngành nông nghiệp đã bước đầu đảm bảo “mục tiêu kép” vừa phòng, chống dịch bệnh Covid-19 vừa đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội.

5 tháng năm 2021, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản ước đạt 22,8 tỷ USD, tăng 30,3% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, xuất khẩu nhóm hàng nông sản chính ước đạt 7,78 tỷ USD, tăng 13%; lâm sản chính đạt 7,06 tỷ USD, tăng 61,8%; thủy sản ước đạt 3,24 tỷ USD, tăng 12%; chăn nuôi ước đạt 166 triệu USD, tăng 43,9% so với cùng kỳ năm ngoái.

Bên cạnh những kết quả đạt được, từ đầu năm 2021 đến nay tình hình tiêu thụ nông sản gặp khó khăn vì cả những lý do khách quan lẫn chủ quan. Theo đó, tiêu thụ thịt gia cầm trong nước hiện ở mức giá thấp, trong khi giá thức ăn chăn nuôi tăng cao; ách tắc trong khâu lưu thông do dịch bệnh Covid-19 khiến cho các loại rau, củ quả bị dư thừa.

Đặc biệt, nông sản vướng các rào cản kỹ thuật ở ngay tại các thị trường đạt kim ngạch xuất khẩu lớn như: Hoa Kỳ đang khởi xướng điều tra bán phá giá mật ong nhập khẩu từ Việt Nam; Trung Quốc áp dụng các biện pháp kiểm soát hàng đông lạnh nhập khẩu do lo ngại rủi do lây truyền dịch bệnh Covid-19... khiến cho các mặt hàng thủy sản, sữa xuất khẩu của nước ta gặp khó khăn.

Để tháo gỡ các rào cản kỹ thuật, theo Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Thị Thanh Hương, đơn vị hiện đang đàm phán để mở cửa 19 thị trường cho 20 loại sản phẩm (trái cây, hạt giống, gạo, hoa, đậu đỗ, khoai lang…).

Đồng thời hỗ trợ xử lý đàm phán tháo gỡ các tình huống kỹ thuật phát sinh trong quá trình xuất khẩu. Hiện, Cục Bảo vệ thực vật cũng đang phối hợp và hỗ trợ địa phương và DN xây dựng vùng trồng, cơ sở đóng gói; chuyển giao và hỗ trợ thực hiện các biện pháp xử lý kiểm dịch thực vật.

Nhằm đáp ứng yêu cầu thị trường, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật đề nghị các các địa phương xây dựng các vùng trồng, cơ sở đóng gói đủ điều kiện cấp mã số hướng tới mục tiêu quản lý chất lượng nông sản ngay từ gốc để phục vụ xuất khẩu và tiêu thụ nội địa; giám sát vùng trồng, cơ sở đóng gói được cấp mã số, triển khai các chương trình giám sát an toàn thực phẩm đối với sản phẩm xuất khẩu.

Cùng với đó, các DN cần tuân thủ, trung thực trong quá trình liên kết sản xuất, chủ động vùng nguyên liệu và giám sát thường xuyên để bảo đảm vùng nguyên liệu luôn đạt yêu cầu.

Về các sản phẩm chăn nuôi, Phó Cục trưởng Cục Thú y (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Văn Long cho biết, tính đến hết tháng 5/2021, Việt Nam có 2.288 cơ sở, các chuỗi sản xuất khép kín và vùng an toàn dịch bệnh tại 54 tỉnh, thành phố.

Tuy nhiên, muốn xuất khẩu được thì phải đảm bảo sản phẩm trong vùng an toàn dịch bệnh của Tổ chức Thú y thế giới (OIE). Hiện nay, Cục đang phối hợp với các địa phương nâng cấp các vùng an toàn dịch bệnh theo tiêu chuẩn Việt Nam lên theo tiêu chuẩn OIE.

Ngoài ra, các địa phương cần có kế hoạch xây dựng các vùng chăn nuôi an toàn dịch bệnh. “Cần phân bố các loại sản phẩm chăn nuôi, chẳng hạn cần phân ra khu nào tập trung chăn nuôi gà là chính, khu nào nuôi lợn là chính... Quan trọng hơn nữa là kiểm soát vùng đó đảm bảo an toàn dịch bệnh, nhất là việc kiểm soát động vật, sản phẩm động vật” - ông Long lưu ý.

Cần sự nỗ lực từ nhiều phía

Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam, tháo gỡ vướng mắc kỹ thuật thúc đẩy tiêu thụ nông sản là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành để thực hiện mục tiêu kép của Chính phủ vừa chống dịch Covid-19 vừa bảo đảm phát triển kinh tế - xã hội.

Do đó, các cơ quan chức năng của Bộ cần tăng cường nắm bắt kiến nghị của địa phương về tháo gỡ vướng mắc và xây dựng hàng rào kỹ thuật đối với hàng xuất, nhập khẩu để tham mưu cho lãnh đạo Bộ, trước mắt là tháo gỡ vướng mắc trong việc xuất khẩu thủy sản sang Ả-rập Xê-ut.

Bên cạnh đó, lãnh đạo Bộ NN&PTNT cũng yêu cầu, các Hiệp hội ngành hàng cần nghiên cứu kỹ quy định của pháp luật Việt Nam, các tổ chức quốc tế và yêu cầu của các thị trường nhập khẩu để từ đó xác định rõ việc định hướng đầu tư phát triển sản xuất, xây dựng các vùng, cơ sở nguyên liệu sản phẩm xuất khẩu đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Đối với các địa phương, cần chủ động xây dựng kế hoạch sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm trong tình hình dịch bệnh Covid-19; phối hợp chặt chẽ DN trong khâu liên kết đầu ra sản phẩm nông sản sau thu hoạch; tập trung xây dựng chuỗi cung ứng nông sản khép kín từ người sản xuất đến DN và người tiêu dùng.

Đồng thời, quan tâm triển khai cấp mã số vùng trồng, vùng nuôi, không chỉ đối với các hàng hóa xuất khẩu mà còn cả tiêu thụ nội địa. Đây là vấn đề quan trọng trong việc triển khai chủ trương đẩy mạnh xuất khẩu nông sản thời kỳ hậu Covid-19.

“Trong năm nay, Bộ sẽ xây dựng một số vùng nguyên liệu trọng điểm để phục vụ xuất khẩu, sẽ ưu tiên vấn đề cấp mã số vùng trồng nên rất mong địa phương quan tâm đến vấn đề này để triển khai” - Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh.