Những chuyển biến mạnh mẽ
Trong thời gian qua, việc triển khai các CTMTQG đã góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân tại phường Kim Trà (Thành phố Huế).
Cụ thể, Chương trình MTQG giảm nghèo đã hỗ trợ đầu tư, nâng cấp hệ thống đường giao thông, điện chiếu sáng, công trình thủy lợi nhỏ, nhà văn hóa, trạm y tế… góp phần hoàn thiện kết cấu hạ tầng, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội.
Đặc biệt, Chương trình đã hỗ trợ vốn vay ưu đãi, đào tạo nghề, tư vấn việc làm cho người nghèo, cận nghèo, giúp nhiều hộ có điều kiện thoát nghèo bền vững. Các mô hình sinh kế được hỗ trợ triển khai hiệu quả như: chăn nuôi nhỏ, trồng trọt theo hướng nông nghiệp sạch, kinh tế hộ gia đình; hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở cho hộ nghèo, hộ chính sách; tổ chức các lớp đào tạo nghề ngắn hạn gắn với nhu cầu thị trường lao động, góp phần giải quyết việc làm tại chỗ.
Nhờ đó, kết quả giảm nghèo trên địa bàn đã có nhiều chuyển biến tích cực. Tại thời điểm cuối năm 2021, địa bàn phường có 277 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 3,48%; 336 hộ cận nghèo, chiếm tỷ lệ 4,23%. Đến nay, số hộ nghèo trên địa bàn giảm còn 96 hộ, chiếm tỷ lệ 1,14% và 178 hộ cận nghèo, chiếm tỷ lệ 2,11%.
Phường cũng tích cực thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, hạn chế tái nghèo; góp phần tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần, tăng thu nhập của người dân, phấn đấu đạt chỉ tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo cuối năm 2025 trên địa bàn phường Kim Trà từ 1,14% xuống còn dưới 1%, góp phần hoàn thành mục tiêu giảm nghèo giai đoạn 2021-2025.
Tương tự, Co Mạ là một trong những xã vùng III đặc biệt khó khăn của tỉnh Sơn La. Trước đây, cuộc sống của người dân nơi đây chủ yếu phụ thuộc vào việc trồng ngô, lúa nương với năng suất thấp. Tuy nhiên, nhờ các chính sách hỗ trợ của Đảng, Nhà nước, đời sống bà con nơi đây đã dần có nhiều đổi thay.
Trong đó, từ nguồn vốn Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững và Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, địa phương đã hỗ trợ cho người dân con giống, cây trồng để sản xuất, giúp các hộ nghèo có được kế sinh nhai, thúc đẩy giảm nghèo bền vững.
Câu chuyện giảm nghèo của phường Kim Trà (Thành phố Huế), hay xã Co Mạ (tỉnh Sơn La) là minh chứng cho việc sử dụng nguồn lực giảm nghèo không có rào cản, giới hạn, miễn là nơi đâu còn hộ nghèo, người nghèo thì ở đó sẽ được chính sách hỗ trợ.
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, với sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự nỗ lực, quyết tâm của cả hệ thống chính trị từ trung ương đến địa phương, đặc biệt là sự đồng lòng, hưởng ứng của mọi tầng lớp nhân dân, Chương trình MTQG giảm nghèo đã cơ bản đạt và vượt các mục tiêu, nhiệm vụ được giao giai đoạn 2021-2025.
Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững có tổng kinh phí giai đoạn 2021-2025 là 75.000 tỷ đồng (vốn ngân sách trung ương là 48.000 tỷ đồng, vốn đối ứng của địa phương khoảng 12.000 tỷ đồng và các nguồn huy động xã hội hóa khác). Chương trình đã tập trung đầu tư phát triển kinh tế - xã hội vùng lõi nghèo, hỗ trợ đối tượng yếu thế không rơi vào nghèo đói.
Nhờ nguồn lực hỗ trợ của Chương trình, hạ tầng nông thôn được cải thiện rõ nét; sinh kế từng bước được củng cố; dịch vụ xã hội cơ bản như y tế, giáo dục, nước sạch, thông tin được mở rộng. Tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh; cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực; an ninh chính trị, trật tự xã hội được bảo đảm, góp phần thu hẹp khoảng cách vùng miền và thúc đẩy phát triển bền vững.
Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều đến cuối năm 2024 còn 1,93%, (tỷ lệ đầu kỳ là 5,2%, bình quân giảm 1,03%/năm), đạt chỉ tiêu Quốc hội, Chính phủ giao giảm từ 1-1,5%/năm. Tỷ lệ hộ nghèo tại các huyện nghèo cuối năm 2024 còn 24,86% (tỷ lệ đầu kỳ là 44,97%, bình quân giảm 6,7%/năm), vượt chỉ tiêu Quốc hội, Chính phủ giao giảm từ 4-5%/năm. Tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số cuối năm 2024 còn 12,55% (tỷ lệ đầu kỳ là 25,91%, bình quân giảm 4,45%/năm), đạt chỉ tiêu Quốc hội, Chính phủ giao giảm từ 3%/năm.
Đến năm 2025, có 19 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo thoát khỏi tình trạng nghèo, đặc biệt khó khăn (đạt 35%) vượt mục tiêu Quốc hội, Chính phủ giao.
Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả Chương trình
Theo Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo (Bộ NNMT), thực tiễn triển khai cho thấy, Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững tiếp tục khẳng định tính đúng đắn của chủ trương lớn, góp phần hiện thực hóa các định hướng lớn của Đảng, Quốc hội và Chính phủ về phát triển kinh tế, gắn với an sinh xã hội.
Những kết quả đạt được của Chương trình MTQG đã góp phần cơ cấu lại, phát triển kinh tế đất nước theo hướng nhanh, bền vững; cơ sở hạ tầng, diện mạo nông thôn, đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn được nâng lên toàn diện. Việt Nam trở thành hình mẫu thế giới về thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ, trong đó có giảm nghèo, phát triển nông thôn.
“Chương trình đã góp phần cải thiện điều kiện sống, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân nông thôn, người nghèo và nhóm yếu thế” - lãnh đạo Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo cho biết.
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai thực hiện Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 vẫn còn những bất cập. Một số nơi tỷ lệ tái nghèo còn cao; tỷ lệ giải ngân vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu, giải ngân vốn sự nghiệp còn thấp; một số nơi còn rủi ro tái nghèo.
Nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của một số cấp ủy đảng, chính quyền có nơi có lúc chưa đầy đủ. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững của một số cấp ủy, chính quyền chưa thật sự sâu sát và đi vào thực chất, thiếu sự phân công theo dõi, đôn đốc, kiểm tra thường xuyên; còn có những điểm nghẽn cần được giải quyết một cách căn cơ để đảm bảo sự phát triển bền vững và bao trùm cho khu vực nông thôn giai đoạn tiếp theo.
Do đó, trên cơ sở nhận diện những bất cập, hạn chế, đại diện Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo cho biết sẽ tiếp tục cùng các địa phương tập trung khắc phục, đưa việc triển khai Chương trình ngày càng hiệu quả hơn.
Trong đó, công tác chỉ đạo, điều hành cần tiếp tục đổi mới theo hướng trọng tâm, trọng điểm, tăng cường phân cấp và linh hoạt theo vùng miền. Cơ chế phối hợp giữa các cấp, các ngành và tổ chức chính trị - xã hội cần tiếp tục được củng cố ngày càng chặt chẽ hơn.
Đặc biệt, các chính sách cần tiếp tục được hoàn thiện theo hướng bao trùm, lấy người dân làm trung tâm, bảo đảm sự đồng bộ giữa mục tiêu, nguồn lực và tổ chức thực hiện - đại diện Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo cho biết.
Mục tiêu cuối cùng của việc xây dựng và thực thi chính sách là tạo việc làm ổn định, nâng cao kỹ năng số cho lao động nghèo, mở rộng cơ hội sinh kế ở đô thị và nông thôn, gắn với khởi nghiệp và kinh tế chia sẻ. Ưu tiên các nhóm yếu thế, thúc đẩy bình đẳng giới, bảo vệ trẻ em và người dễ bị tổn thương, đảm bảo mọi người dân đều được tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản.
Theo định hướng chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2026-2030, Việt Nam đặt mục tiêu đến 2030, thu nhập bình quân của người dân nông thôn năm 2030 phấn đấu tăng gấp 2,5 - 3 lần so với năm 2020. Tỷ lệ nghèo đa chiều duy trì mức giảm từ 1 đến 1,5%/năm, tỷ lệ nghèo đa chiều ở xã nghèo giảm ít nhất 3%/năm. Phấn đấu 100% số xã nghèo trên cả nước thoát khỏi tình trạng nghèo.
.jpg "Tăng tốc thực hiện mục tiêu đón 25 triệu khách du lịch quốc tế")
