Ngược dòng thị trường chung
Theo thông tin từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NNMT), giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ tháng 7 năm 2025 ước đạt 1,5 tỷ USD, đưa tổng giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ 7 tháng đầu năm 2025 đạt 9,67 tỷ USD, tăng 8,3% so với cùng kỳ năm 2024.
Phân tích cụ thể, đại diện Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (Viforest) cho biết, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam tới các thị trường chính đều ghi nhận tốc độ tăng trưởng tích cực. Trong đó, Hoa Kỳ là thị trường tiêu thụ gỗ và sản phẩm gỗ lớn nhất của Việt Nam, chiếm thị phần 55,9%. Nhật Bản và Trung Quốc là hai thị trường lớn tiếp theo với thị phần tương ứng là 12,4% và 10,7%.
So với cùng kỳ năm trước, giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang thị trường Hoa Kỳ tăng 11,6%, thị trường Nhật Bản tăng 27,1%, thị trường Trung Quốc giảm 16,8%. Trong nhóm 15 thị trường xuất khẩu lớn nhất, giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ tăng mạnh nhất ở thị trường Tây Ban Nha với mức tăng 47,3% và giảm mạnh nhất ở thị trường Trung Quốc với mức giảm 16,8%.
Từ chỗ là ngành hàng chịu áp lực lớn nhất bởi chính sách thuế quan của Chính phủ Mỹ, ngành gỗ đã lội ngược dòng thị trường để có tăng trưởng dương và tăng so với cùng kỳ năm 2024, trong bối cảnh nhiều ngành hàng xuất khẩu tăng trưởng thấp hơn so với cùng kỳ năm ngoái.
Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm
Ông Ngô Sỹ Hoài - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Viforest cho biết, thị trường Hoa Kỳ tiêu thụ hơn 50% lượng gỗ xuất khẩu của Việt Nam, tuy nhiên khi nước này công bố chính sách áp thuế đã có tác động đến xuất khẩu ngành hàng này.
“Nhờ sự điều chỉnh trong chính sách thuế quan, đặc biệt là việc Chính phủ Mỹ giảm thuế đối ứng với Việt Nam xuống còn 20% đã tạo cú hích rất lớn cho xuất khẩu của Việt Nam, trong đó có ngành gỗ” - ông Hoài cho biết.
Thông tin thêm về thị trường tiêu thụ gỗ trọng điểm này, ông Hoài cho biết, Chính phủ Mỹ đang có những động thái về cắt giảm lãi suất, qua đó kích cầu tiêu dùng trở lại, mở rộng nhu cầu xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp.
Nhìn lại kết quả tăng trưởng xuất khẩu của ngành gỗ thời gian qua, các chuyên gia cho rằng, yếu tố thị trường đã thực sự tạo ra cú hích cho xuất khẩu ngành gỗ. Trong đó, kết quả này còn là nhờ sự nỗ lực của các doanh nghiệp trong ngành gỗ, chủ động tìm kiếm thị trường, tham gia hội chợ triển lãm và chuyển đổi từ gia công xuất khẩu sang thiết kế các mẫu mã mới, nâng cao chất lượng sản phẩm.
Góp thêm vào tín hiệu tích cực vừa qua, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm (Bộ NNMT) cho biết, tiêu dùng tại các thị trường lớn như Hoa Kỳ và châu Âu phục hồi, đặc biệt là tại thị trường Hoa Kỳ, đã tạo cơ hội cho ngành gỗ tăng tốc xuất khẩu. Bên cạnh đó, ngành gỗ Việt Nam đang thâm nhập sâu hơn vào các thị trường quan trọng và mở rộng hiện diện tại các thị trường mới nổi như UAE, Ấn Độ...
Ứng phó thách thức, không thể chủ quan
Bộ NNMT đánh giá triển vọng xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ trong năm 2025 được dự báo tích cực, với mục tiêu xuất khẩu đạt khoảng 18 tỷ USD. Những kết quả đạt được trong 7 tháng đầu năm là tín hiệu rất tích cực, song xuất khẩu gỗ vẫn đối mặt với nhiều thách thức khi áp lực cạnh tranh và biến động kinh tế toàn cầu vẫn phức tạp.
Hiện Việt Nam đã xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đến trên 160 quốc gia và vùng lãnh thổ. Với đà tăng trưởng hiện tại và sự nỗ lực của các doanh nghiệp cùng cơ quan quản lý, ngành gỗ Việt Nam được kỳ vọng sẽ tiếp tục đạt được những thành tựu mới, củng cố vị thế trên thị trường quốc tế.
Ông Ngô Sỹ Hoài - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký VIFOREST
Đáng chú ý, dù lực cầu từ thị trường lớn, song gỗ Việt vẫn phải đối mặt với các thách thức thị trường như: Các thị trường lớn như châu Âu, Hoa Kỳ… ngày càng thắt chặt yêu cầu về xuất xứ gỗ, đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam phải đảm bảo nguồn cung gỗ xuất khẩu gắn với việc nâng cao kiểm soát chuỗi cung ứng… Tất cả đều cần chuẩn bị kỹ để vượt qua thách thức và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao từ thị trường quốc tế.
Liên quan đến vấn đề cung ứng nguyên liệu cho xuất khẩu gỗ, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm (Bộ NNMT) cho biết, sản xuất lâm nghiệp 7 tháng đầu năm tăng trưởng khá cao so với cùng kỳ. Cụ thể, diện tích rừng trồng mới tập trung ước đạt 162,8 nghìn ha, tăng 18,1% so với cùng kỳ; số cây lâm nghiệp trồng phân tán 7 tháng đầu năm ước đạt 53,9 triệu cây, tăng 2,1% so với cùng kỳ năm 2024; sản lượng gỗ khai thác 6 tháng đạt 13,2 triệu m3, tăng 7,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Cục trưởng Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm Trần Quang Bảo cho biết, việc đảm bảo nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm đang là yêu cầu bức thiết trước các quy định về chống phá rừng ngày càng được các quốc gia quan tâm, đặc biệt là các thị trường có mức chi tiêu cao như Hoa Kỳ, châu Âu…, từ đó giúp đảm bảo hoạt động xuất khẩu gỗ thuận lợi, cũng như chinh phục các thị trường mới.
“Bên cạnh việc xây dựng các khu chế biến công nghệ cao, mở rộng thị phần xuất khẩu, các địa phương cần quan tâm hơn và đầu tư vào vùng nguyên liệu. Cụ thể, là phát triển nhiều hơn những rừng trồng gỗ lớn, rừng được quản lý bền vững và cấp chứng chỉ, đáp ứng tiêu chuẩn của thị trường” - ông Bảo lưu ý.
Trong khi đó, chính sách bảo hộ đang được các quốc gia tiếp tục đẩy mạnh, đã làm ảnh hưởng tới việc thương mại sản phẩm gỗ của Việt Nam. Phòng vệ thương mại giữa các quốc gia có nhiều diễn biến phức tạp. Ngành gỗ vẫn phải đối mặt với các vụ kiện khiến doanh nghiệp bị tăng chi phí, cũng như gặp nhiều rủi ro… Do đó, đại diện Viforest đề nghị tham tán thương mại Việt Nam ở các nước thường xuyên phối hợp với các hiệp hội ngành hàng hỗ trợ việc cung cấp thông tin về các chính sách, thị trường tại các quốc gia, thị trường quan trọng; kịp thời tham mưu chính sách cho cơ quan chức năng, cũng như hỗ trợ doanh nghiệp nắm bắt thông tin, hỗ trợ tiếp cận thị trường…
Theo lãnh đạo Bộ NNMT, để chuẩn bị tốt cho công tác xuất khẩu, Bộ sẽ tăng cường kiểm soát chất lượng giống cây trồng lâm nghiệp. Đồng thời, các cơ quan chức năng chủ động theo dõi, cập nhật tình hình thương mại lâm sản, chính sách thương mại của Hoa Kỳ và các thị trường liên quan để kịp thời cung cấp thông tin cho doanh nghiệp xuất khẩu gỗ.
Đến nay, cả nước có hơn 5.000 doanh nghiệp chế biến gỗ và lâm sản, trong đó doanh nghiệp tư nhân chiếm 95%; khoảng 3,5% doanh nghiệp có vốn đầu tư trên 50 tỷ đồng. Số doanh nghiệp chế biến sản phẩm xuất khẩu là khoảng 2.000 doanh nghiệp (trong nước chiếm 65%, còn lại là doanh nghiệp có vốn đầu tư hoặc liên kết, liên doanh với doanh nghiệp nước ngoài)...
