Thu nội địa bằng 76% dự toán
Tổng thu NSNN thực hiện tháng 9 ước đạt 89,6 nghìn tỷ đồng, bằng 5,5% dự toán, bằng 63,2% (giảm 52,2 nghìn tỷ đồng) so với mức thu bình quân 8 tháng. Trong đó, thu nội địa ước đạt 73,9 nghìn tỷ đồng, bằng 5,5% dự toán, bằng 62,9% mức thu bình quân 8 tháng; thu từ dầu thô ước đạt 5,6 nghìn tỷ đồng, bằng 13,3% dự toán, bằng 110,9% mức thu bình quân 8 tháng; thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu ước đạt khoảng 10 nghìn tỷ đồng, bằng 6,1% dự toán, bằng 52% mức thu bình quân 8 tháng.
Lũy kế 9 tháng thu NSNN ước đạt 1.223,8 nghìn tỷ đồng, bằng 75,5% dự toán, giảm 8,3% so với cùng kỳ năm 2022 (thu ngân sách trung ương ước đạt khoảng 77,9% dự toán; thu ngân sách địa phương ước đạt khoảng 72,6% dự toán).
Trong đó, thu nội địa ước đạt 1.013,7 nghìn tỷ đồng, bằng 76% dự toán, giảm 3,2% so với cùng kỳ năm 2022. Nếu không kể thu tiền sử dụng đất, thu xổ số kiến thiết, thu hồi vốn, thu cổ tức, lợi nhuận, lợi nhuận sau thuế và chênh lệch thu, chi của Ngân hàng Nhà nước thì số thu thuế, phí nội địa ước đạt 75,7% dự toán, tăng 0,7% so cùng kỳ.
Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, đến nay, vẫn còn một số khoản thu chưa đảm bảo tiến độ dự toán và giảm so với cùng kỳ. Đơn cử như thu thuế bảo vệ môi trường ước đạt 42,7% dự toán, giảm 26,6%; các loại phí, lệ phí ước đạt 72,1% dự toán, giảm 11,8%; các khoản thu về nhà, đất ước đạt 55,5% dự toán, giảm 48,5% so với cùng kỳ.
Riêng các khoản thu trực tiếp từ 3 khu vực sản xuất - kinh doanh (chiếm 53,3% dự toán tổng số thu nội địa) ước đạt 75,4% dự toán, tăng 5% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, không kể thuế TNDN (chiếm gần 46,4% tổng số thu từ khu vực sản xuất - kinh doanh đạt khá so dự toán và tăng 24,4% so với cùng kỳ do DN đã tạm nộp 4/5 kỳ theo quy định) thì số thu của 3 khu vực này chỉ bằng 92,5% cùng kỳ.
Ước tính có 25 địa phương thực hiện thu nội địa 9 tháng đạt trên 76% dự toán; 11 địa phương có tăng trưởng thu so cùng kỳ, trong khi có tới 52 địa phương thu thấp hơn so với cùng kỳ.
Thu từ dầu thô ước đạt 46 nghìn tỷ đồng, bằng 109,5% dự toán, giảm 22,5% so với cùng kỳ năm 2022. Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu ước đạt 163,8 nghìn tỷ đồng, bằng 68,5% dự toán, giảm 26,3% so với cùng kỳ năm 2022.
Theo Bộ Tài chính, tình hình kinh tế những tháng gần đây đã có những dấu hiệu khởi sắc nhưng hoạt động sản xuất kinh doanh của một số ngành công nghiệp chủ lực vẫn còn khó khăn, trong khi thị trường bất động sản chậm phục hồi, kết hợp với thực hiện các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất mới ban hành đã làm giảm thu ngân sách.
Mặt khác, hoạt động xuất nhập khẩu 9 tháng cũng giảm so với cùng kỳ. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu tính đến 15/9/2023 đạt 461,1 tỷ USD, giảm 11,9%, trong đó kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hoá có thuế giảm 18,8% so với cùng kỳ. Một số mặt hàng nhập khẩu có thuế đóng góp số thu lớn cho ngân sách giảm mạnh, tác động làm giảm nguồn thu NSNN khoảng 34 nghìn tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước.
Cụ thể, nhóm các mặt hàng nhập khẩu nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng nhập khẩu phục vụ sản xuất giảm thu khoảng 31,2 nghìn tỷ đồng; 16 nhóm xăng dầu nhập khẩu giảm thu khoảng 0,5 nghìn tỷ đồng; nhóm ô tô nguyên chiếc nhập khẩu giảm thu khoảng 2,4 nghìn tỷ đồng.
Thời gian qua, ngành tài chính đã triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp nhằm đảm bảo tiến độ thu theo dự toán. Trong đó, cơ quan thuế đã thực hiện 42 nghìn cuộc thanh tra, kiểm tra; kiểm tra 411,5 nghìn hồ sơ khai thuế của DN. Qua đó, kiến nghị xử lý tài chính khoảng 41,5 nghìn tỷ đồng, trong đó, thu nộp NSNN khoảng 10,9 nghìn tỷ đồng (đã nộp vào ngân sách khoảng 7,8 nghìn tỷ đồng), giảm khấu trừ và giảm lỗ gần 30,6 nghìn tỷ đồng; đôn đốc thu hồi và xử lý nợ đọng thuế ước đến hết tháng 9 đạt khoảng 34,6 nghìn tỷ đồng.
Đến ngày 15/9/2023, cơ quan hải quan đã thực hiện khoảng 1,44 nghìn cuộc thanh tra, kiểm tra, xử lý thu vào NSNN 896 tỷ đồng; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, bắt giữ 12,9 nghìn vụ vi phạm với giá trị hàng hóa khoảng 5 nghìn tỷ đồng, xử lý thu vào NSNN 385 tỷ đồng.
Chi đầu tư phát triển tăng 43,5%, chi thường xuyên tăng 5,7% so với cùng kỳ
Tổng chi cân đối NSNN tháng 9 ước đạt 156 nghìn tỷ đồng. Lũy kế chi 9 tháng đạt khoảng 1.239,4 nghìn tỷ đồng, bằng 59,7% dự toán, tăng 14,1% so với cùng kỳ năm 2022.
Trong đó, chi đầu tư phát triển ước đạt 363,3 nghìn tỷ đồng, bằng 50% dự toán Quốc hội quyết định, bằng 51,38% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, tăng 43,5% (khoảng 110,2 nghìn tỷ đồng) so với cùng kỳ; chi trả nợ lãi ước đạt khoảng 72,3 nghìn tỷ đồng, bằng 70,3% dự toán, giảm 0,3% so cùng kỳ; chi thường xuyên ước đạt 801,9 nghìn tỷ đồng, bằng 68,4% dự toán, tăng 5,7% so với cùng kỳ.
Bộ Tài chính đánh giá, các nhiệm vụ chi ngân sách trong 9 tháng được thực hiện theo dự toán, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý nhà nước và thanh toán các khoản nợ đến hạn, đảm bảo kinh phí phòng, chống dịch, các nhiệm vụ chi an sinh xã hội, chăm lo cho các đối tượng hưởng lương, lương hưu và trợ cấp xã hội từ NSNN.
Bên cạnh đó, chủ động nguồn thực hiện tăng lương tối thiểu (từ 1,49 triệu đồng/tháng lên 1,8 triệu đồng/tháng) cho các đối tượng hưởng lương từ NSNN và tăng lương hưu, trợ cấp đảm bảo từ 01/7/2023.
Ngân sách trung ương đã chi từ dự phòng là 2,9 nghìn tỷ đồng, trong đó bổ sung cho Bộ Y tế hơn 550 tỷ đồng để mua vắc xin cho Chương trình tiêm chủng mở rộng và hỗ trợ cho các địa phương khoảng 1.820 tỷ đồng kinh phí phòng chống dịch và hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng của dịch Covid-19; kinh phí thực hiện phòng, chống dịch bệnh, hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh.
Ngoài ra, thực hiện quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã xuất cấp gần 21,56 nghìn tấn gạo dự trữ quốc gia để khắc phục hậu quả thiên tai, cứu trợ, cứu đói cho nhân dân cho nhân dân trong dịp Tết Nguyên đán và giáp hạt đầu năm…
Trên cơ sở kết quả thu - chi trong 9 tháng qua, cân đối ngân sách trung ương và ngân sách các cấp địa phương được đảm bảo – Bộ Tài chính đánh giá. /.
