Chủ động bám sát chương trình giám sát từ khâu xây dựng kế hoạch kiểm toán
Như tin đã đưa, chiều 27/12, Đảng ủy Quốc hội tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác xây dựng Đảng năm 2025 và triển khai nhiệm vụ công tác năm 2026.
Tại Hội nghị, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Trần Minh Khương đã có bài tham luận về đổi mới hoạt động kiểm toán phục vụ hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội về tài chính công và tài sản công.
Phó Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết, thực hiện nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao, ngay khâu xây dựng kế hoạch kiểm toán hàng năm, KTNN đã bám sát chương trình kế hoạch giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) để chủ động xây dựng các kế hoạch kiểm toán năm với các chủ đề, nội dung kiểm toán sát với đối tượng, nội dung của các chương trình giám sát của Quốc hội, UBTVQH. Đồng thời, KTNN định hướng thời điểm thực hiện kiểm toán trước thời điểm Quốc hội, UBTVQH thực hiện chương trình giám sát, đảm bảo cung cấp thông tin kịp thời khi có yêu cầu.
Thông qua kiểm toán, KTNN đã tập trung làm rõ các vấn đề trọng tâm có liên quan đến chương trình giám sát, từ đó có các đánh giá toàn diện, nêu rõ những tồn tại, bất cập, vi phạm, sai sót trong quản lý tài chính công, tài sản công liên quan đến chủ đề giám sát. Qua đó, KTNN đã cung cấp thông tin giúp các đoàn giám sát của Quốc hội, UBTVQH có thêm thông tin để xác định rõ các trọng tâm giám sát; đi sâu làm rõ nguyên nhân của các hạn chế, bất cập cũng như các vi phạm, sai sót, từ đó có giải pháp kiến nghị xử lý các lỗ hổng, bất cập về cơ chế chính sách; kiến nghị kịp thời để chấn chỉnh công tác quản lý tài chính công, tài sản công tại các địa phương, các cơ quan đơn vị liên quan đến chủ đề giám sát.
Góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật, kịp thời ngăn chặn tham nhũng, lãng phí từ chính sách
Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Trần Minh Khương thông tin, qua kiểm toán các cuộc kiểm toán chuyên đề phục vụ hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cuộc kiểm toán theo kế hoạch trong giai đoạn 2021-2025, KTNN đã kiến nghị xử lý tài chính và xử lý khác hàng trăm nghìn tỷ đồng; kiến nghị chấn chỉnh công tác quản lý tài chính, kiểm điểm xử lý trách nhiệm của nhiều tập thể, cá nhân có liên quan; chuyển nhiều vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật được phát hiện thông qua hoạt động kiểm toán sang Cơ quan cảnh sát điều tra để điều tra làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật.
Cùng với đó, KTNN cung cấp hàng nghìn hồ sơ tài liệu có liên quan cho các cơ quan chức năng phục vụ công tác kiểm tra, điều tra, giám sát; qua đó chấn chỉnh kịp thời, tạo sự răn đe, cảnh báo, ngăn ngừa vi phạm.
Đặc biệt, KTNN đã kiến nghị hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung và ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật, văn bản quản lý có liên quan đến quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công có nội dung chưa phù hợp với các văn bản có pháp lý cao hơn hoặc không phù hợp với thực tiễn, có thể dẫn đến lãng phí không cần thiết; góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật, kịp thời ngăn chặn các hành vi tham nhũng, lãng phí từ chính sách; từ đó góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý sử dụng tài chính công, tài sản công.
Bên cạnh đó, để tăng cường việc sử dụng kết quả kiểm toán phục vụ hoạt động giám sát của Quốc hội và của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, KTNN đã thực hiện số hóa và cung cấp toàn bộ báo cáo kiểm toán (trừ các báo cáo kiểm toán mật) cho Hội đồng Dân tộc, các đại biểu Quốc hội chuyên trách và các Ủy ban của Quốc hội.
KTNN cũng đã cử lãnh đạo KTNN và lãnh đạo các Vụ có trình độ chuyên môn sâu phù hợp tham gia đầy đủ các đoàn giám sát tối cao của Quốc hội khi có yêu cầu của Quốc hội.
Tiếp tục đổi mới hoạt động kiểm toán, phục vụ hiệu quả công tác giám sát
Phó Tổng Kiểm toán nhà nước cũng chỉ rõ, trong giai đoạn tới, việc rút ngắn thời gian xem xét, phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nuốc của Quốc hội xuống còn 12 tháng (giảm 6 tháng so với trước đây), cùng với việc sáp nhập và tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 02 cấp, yêu cầu tại Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia - đã đặt ra yêu cầu và thách thức cho KTNN trong việc tổ chức kiểm toán và bố trí nhân sự đủ lớn, để hoàn thành nhiệm vụ, sớm phát hành báo cáo kiểm toán trước thời điểm HĐND cấp tỉnh và Quốc hội phê chuẩn báo cáo quyết toán ngân sách.
Đồng thời, Ngành cũng phải tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng các phần mềm công nghệ thông tin và tăng cường đào tạo nhân lực để đẩy nhanh tiến độ ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động kiểm toán.
Trong bối cảnh đó, để đổi mới hoạt động kiểm toán phục vụ hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội về tài chính công, tài sản công, KTNN sẽ tập trung vào một số giải pháp trọng tâm:
Thứ nhất, tập trung hoàn thiện khuôn khổ pháp lý của KTNN theo tinh thần Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị, làm cơ sở để đổi mới tổ chức và cơ chế hoạt động của KTNN, đáp ứng yêu cầu của Đảng và Nhà nước đối với KTNN trong kỷ nguyên mới. Cụ thể là: Xây dựng Luật KTNN (sửa đổi) đảm bảo thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng; vận dụng sáng tạo, có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn hoạt động; rà soát, hoàn thiện các quy định về tổ chức và hoạt động của KTNN, bảo đảm thống nhất, đồng bộ với các thay đổi của hệ thống pháp luật và mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Thứ hai, đổi mới phương pháp xây dựng kế hoạch kiểm toán trung hạn, kế hoạch kiểm toán hàng năm. Trong đó, tăng cường các chuyên đề kiểm toán có quy mô lớn, phạm vi rộng, đi sâu vào các vấn đề có tác động lớn đến kinh tế - xã hội của đất nước và của các địa phương; các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và các vấn đề nóng được dư luận xã hội và cử tri quan tâm; gắn với kế hoạch giám sát tối cao của Quốc hội và kế hoạch giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Chú trọng nâng cao chất lượng ý kiến của KTNN về dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương, ý kiến về chủ trương đầu tư các dự án quan trọng quốc gia để phòng ngừa lãng phí ngay từ đầu, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực công.
Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Trần Minh Khương
Thứ ba, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị làm cơ sở để nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả kiểm toán; hiện thực hóa mục tiêu xây dựng KTNN chuyên nghiệp, hiện đại.
Thứ tư, tiếp tục tăng cường quan hệ phối hợp giữa KTNN với các cơ quan của Quốc hội trong việc xây dựng kế hoạch kiểm toán cũng như trong việc sử dụng kết quả kiểm toán và giám sát việc thực hiện các kiến nghị của KTNN. Qua đó bảo đảm kết quả kiểm toán được khai thác tối đa, phục vụ hiệu quả hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội.
